Verzoekschrift van

de heer drs. X. te Nijmegen

met een klacht over een gedraging van:

het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Nijmegen.

2. Verzoeker schreef in zijn brief onder andere dat hij geen gebruik had kunnen maken van zijn recht van inspreken bij de Commissie Ruimtelijke Ordening, Volkshuisvesting en Cultuur, omdat hij een conceptraadsvoorstel - waarover hij had willen inspreken - niet had aangetroffen op de ter inzage gelegde agenda van de desbetreffende commissievergadering. Verzoeker betwijfelde dan ook of het conceptraadsvoorstel wel in de betrokken commissie was behandeld. Daarnaast merkte verzoeker op dat de periode dat de stukken voor een raadsvergadering ter inzage liggen kennelijk te kort is om adequaat te (kunnen) reageren op reacties van belanghebbende en belangstellende burgers.

3. In reactie op verzoekers klacht schreef het college van burgemeester en wethouders verzoeker bij brief van 27 oktober 2000 dat het desbetreffende conceptraadsvoorstel wel degelijk in de betrokken commissie was behandeld en de informatie die daaromtrent in het raadsvoorstel was opgenomen juist was.
Daarbij merkte het college op het te betreuren dat de agenda voor de commissie-
vergadering niet ter inzage lag toen verzoeker deze wilde raadplegen. Het college deelde mee het gebeurde onder de aandacht van de betrokken medewerkers van het gemeentelijk informatiecentrum te hebben gebracht om zo herhaling van het geconstateerde gebrek te voorkomen.

2. Het is een vereiste van behoorlijke klachtbehandeling dat een bestuursorgaan de ontvangst van het klaagschrift schriftelijk bevestigd. De rechtszekerheid wordt daarmee gediend, mede omdat het tijdstip van de ontvangst van de klacht van belang is voor de termijn van behandeling. Het zal veelal doelmatig zijn om bij de ontvangstbevestiging tegelijkertijd informatie te verstrekken over de verdere klachtprocedure.

3. In reactie op verzoekers klacht (zie hiervoor C. STANDPUNT VAN BURGEMEES-
TER EN WETHOUDERS) erkende het college dat ten onrechte is nagelaten de ontvangst van verzoekers klacht schriftelijk te bevestigen.
De onderzochte gedraging op dit punt is niet behoorlijk.
 

2. Het college van burgemeester en wethouders stelt in zijn reactie op verzoekers klacht (zie hiervoor C. STANDPUNT VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS) dat het horen van verzoeker achterwege was gebleven, omdat getaxeerd werd dat het horen niets aan de klachtbehandeling zou toevoegen. Naar de mening van het college van burgemeester en wethouders was het feit waarover werd geklaagd duidelijk: het niet ter openbare inzage liggen van een commissieagenda met bijlagen.

3. De hoorplicht, zoals vastgelegd in artikel 9:10 van de Algemene wet bestuursrecht, vormt een essentieel onderdeel van de schriftelijke klachtprocedure en kan bijdragen aan het realiseren van een belangrijke doelstelling van de klachtprocedure: het herstel

4. Gelet op het belang van het horen heeft de wetgever bepaalt dat slechts in een beperkt aantal gevallen van het horen kan worden afgezien.
Dat kan in ieder geval als de klager heeft verklaard geen gebruik te willen maken van het recht te worden gehoord. De beslissing om van het recht te worden gehoord af te zien, kan uitsluitend genomen worden door de klager zelf.
Daarnaast is voorzien in de mogelijkheid om van het horen af te zien, indien de klacht kennelijk ongegrond is. Het horen zal in dat soort gevallen weinig meer kunnen toevoegen en zal veelal niet opwegen tegen de daarmee gemoeide bestuurslasten. De beslissing om in een dergelijk geval van het horen af te zien, dient te worden genomen door het betrokken bestuursorgaan en de juistheid van deze beslissing kan, eventueel, worden getoetst in de externe klachtprocedure.

5. In het onderhavige geval is van het horen van verzoeker afgezien, omdat dit - naar de mening van het college van burgemeester en wethouders - niets aan de klachtbehandeling zou toevoegen. Nu verzoekers klacht van 11 oktober 2000 door het college van burgemeester en wethouders niet als kennelijk ongegrond is aangemerkt en verzoeker niet te kennen had gegeven van het recht te worden gehoord af te zien, had verzoeker dienen te worden gehoord. Hierdoor had het college van burgemeester en wethouders nadere informatie ter beschikking gekregen en was tijdens de klachtprocedure duidelijk geworden dat verzoekers klacht van 11 oktober 2000 tevens gericht was tegen de wijze waarop binnen de gemeente Nijmegen uitvoering wordt gegeven aan het bepaalde in artikel 19, tweede lid van de Gemeentewet. Zoals ook het college van burgemeester en wethouders erkende, is het onjuist dat verzoeker niet in de gelegenheid is gesteld te worden gehoord.
De onderzochte gedraging op dit punt is niet behoorlijk.
 

2. In reactie op zijn klacht (zie hiervoor A. FEITEN, onder 2.) schreef het college van burgemeester en wethouders verzoeker het te betreuren dat het raadsvoorstel niet ter

3. Ingevolge het bepaalde in artikel 9:12, eerste lid van de Algemene wet bestuursrecht stelt het bestuursorgaan de klager schriftelijk en gemotiveerd in kennis van de bevindingen van de klacht, alsmede van de eventuele conclusies die het daaraan verbindt.

4. Door het college van burgemeester en wethouders is wel gereageerd op verzoekers twijfels omtrent de behandeling van het conceptraadsvoorstel in de betrokken commissievergadering, doch is niet nader ingegaan op verzoekers klacht over de wijze waarop binnen de gemeente Nijmegen uitvoering wordt gegeven aan het bepaalde in de Gemeentewet inzake de openbare kennisgeving van de vergadering en het ter inzage leggen van de agenda en voorstellen. Dat dit is nagelaten is onjuist.
De onderzochte gedraging op dit punt is niet behoorlijk.
 

Overigens is er aanleiding het volgende op te merken.

1. Ter onderbouwing van zijn klacht over de wijze waarop zowel op commissie- als raadsniveau uitvoering wordt gegeven aan het bepaalde in artikel 19, tweede lid van de Gemeentewet stelde verzoeker zich op het standpunt dat de periode dat stukken voor een raadsvergadering ter inzage liggen kennelijk te kort is om adequaat te (kunnen) reageren op reacties van belanghebbende en belangstellende burgers.

2. In reactie op verzoekers stelling schreef het college van burgemeester en wethouders in zijn brief van 27 oktober 2000 dat er van raadsleden geen klachten bekend zijn over de onmogelijkheid om tijdig te reageren op suggesties van burgers. In aanvulling hierop (zie C. STANDPUNT VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS) merkte het college van burgemeester en wethouders op dat, indien een correcte en tijdige openbare bekendmaking van komende commissievergaderingen plaatsvindt en vervolgens een belangstellende burger volgens de geldende regels zijn inspreekrecht

3. Zowel de stelling van verzoeker als de reactie van het college van burgemeester en wethouders heeft betrekking op het door raads- en commissieleden kunnen laten meewegen van argumenten of zienswijzen van burgers.

4. Het bepaalde in artikel 19, tweede lid van de Gemeentewet heeft echter primair betrekking op de wijze waarop de vergadering, en de daarbij behorende stukken ter openbare kennis worden gebracht zodat eenieder kennis kan nemen van hetgeen in de vergadering wordt besproken. Ingevolge het bepaalde in dit artikel worden de agenda en de daarbij behorende voorstellen tegelijkertijd met de oproeping van de leden van de raad en de commissie ter inzage gelegd. Blijkens de parlementaire geschiedenis (zie ACHTERGROND, onder 1.) heeft de wetgever er bewust voor gekozen om geen nauwkeurige voorschriften te geven over het aantal uren dat stukken ter inzage moeten liggen. Daarbij is opgemerkt dat stukken gedurende een zodanig lange tijd en op een zodanige plaats ter inzage moeten worden gelegd, dat de bevolking er ook reëel toegang toe kan hebben.

5. De raad van de gemeente Nijmegen heeft via de Verordening raadscommissies 1998, alsmede via het Reglement van Orde voor de vergaderingen en overige werkzaamheden van de raad (1996) (zie ACHTERGROND, onder 3. en 4.) nadere regels gegeven voor de wijze waarop de stukken voor een ieder ter inzage liggen.

6. Op grond van het bepaalde in de Verordening raadscommissies 1998 worden de leden van de commissies door hun voorzitter ten minste acht dagen vóór de aanvang van de vergadering schriftelijk opgeroepen, waarbij de te behandelen zaken zo mogelijk worden vermeld.
De bij de agenda behorende stukken worden zo mogelijk tegelijk met de oproep verzonden, waarvan in bijzondere gevallen, met opgave van redenen kan worden afgeweken. De voorzitter van de commissie brengt de dag, tijd en plaats van de vergadering en zo mogelijk een beknopte aanduiding van de belangrijkste onderwerpen op de agenda ter openbare kennis. De agenda en de daarbij behorende stukken worden op een bij de openbare kennisgeving aangegeven plaats voor eenieder ter inzage gelegd.

7. Op grond van het bepaalde in het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad (1996) worden - behoudens spoedeisende gevallen - de te behandelen stukken, waaronder in elk geval de voorstellen aan de raad tot het nemen van een besluit en de desbetreffende conceptbesluiten, ten minste drie weken voor de vergadering aan de leden gezonden. De voorzitter van de raad zendt de oproeping met de agenda ten minste vijf dagen vóór de vergadering aan de leden.
Voor de leden van de raad worden de stukken met ingang van de dag van verzending van de agenda ter inzage gelegd. De agenda en de bijbehorende stukken worden ter openbare inzage gelegd in het gemeentelijk informatiecentrum Open Huis.

Gelet op het belang dat de burger heeft bij het kennis kunnen nemen van hetgeen tijdens de commissie- respectievelijk raadsvergadering wordt besproken ligt het in de rede om bij het ter openbare inzage leggen daarvan, zoveel als mogelijk aan te sluiten bij de voor het verzenden van de oproep geldende termijnen.

In het kader van het onderzoek werd het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Nijmegen verzocht op de klacht te reageren en een afschrift toe te sturen van de stukken die op de klacht betrekking hebben.
Vervolgens werd verzoeker in de gelegenheid gesteld op de verstrekte inlichtingen te reageren.
Het resultaat van het onderzoek werd als verslag van bevindingen gestuurd aan betrokkenen.
Het college van burgemeester en wethouders deelde mee zich met de inhoud van het verslag te kunnen verenigen. De reactie van verzoeker gaf geen aanleiding het verslag te wijzigen.

Vooralsnog ga ik ervan uit dat uw informatie hieromtrent in raadsvoorstel 168/2000 onjuist is. Met mijn bericht d.d. 9 oktober 2000 heb ik gepoogd uw voorzitter hiervan op de hoogte te brengen. Ik betreur het ten zeerste dat ik in de brief van de voorzitter (...) niets over agendapunt 11 en de mogelijk onjuiste informatie in het raadsvoorstel terug te vinden is.

inhoudelijk oordeel
Een inhoudelijk oordeel inzake de uitvoering van artikel 19, tweede lid, van de Gemeentewet ontbreekt in eerdergenoemde brief d.d. 27 oktober 2000. Deze bepaling wordt zelfs niet eens genoemd. Over de bestuurlijke verantwoordelijkheid wordt met geen woord gerept. Het college verschuilt zich achter medewerkers van het Open Huis en derden die wel eens stukken zouden meenemen.
Uit nader onderzoek is mij overigens gebleken dat de stukken voor de commissie-
vergadering van 26 september 2000 niet op de 'normale' wijze verspreid zijn, maar werden nagezonden. Dergelijke nazendingen bereiken het Open Huis niet altijd op tijd of helemaal niet. In dit geval zijn de commissiestukken pas na de raadsvergadering ter inzage gelegd.

ter inzage
De stelling dat de periode dat de stukken voor een raadsvergadering ter inzage liggen, kennelijk tekort is om adequaat te reageren op reacties van belanghebbende en belangstellende burgers, is onlosmakelijk verbonden met mijn klacht over de wijze

opmerkingen
De vermelding op de gemeentelijke pagina in De Brug geschiedt niet zelden in de week en zelfs nog op de dag waarop de vergadering plaatsvindt. Op geen enkele wijze wordt rekening gehouden met het feit dat dit op woensdag verschijnende huis-aan-huisblad in delen van Nijmegen pas op donderdag bezorgd wordt. Een aankondiging van een vergadering die een dag eerder plaatsgevonden heeft, komt als mosterd na de maaltijd. Hoe burgers kennis moeten nemen van gewijzigde agenda’s en nagezonden stukken is een raadsel. Zelfs het tijdstip waarop een raadsvergadering begint is slechts met moeite te achterhalen."

De gang van zaken rond de extra raadsvergadering d.d. 4 april 2001 is een nieuw ‘dieptepunt’. Aanvangstijd en agenda zijn meermalen gewijzigd en zelfs over de plaats bestaat onduidelijkheid. Met betrekking tot de gecombineerde commissievergadering d.d. 5 april 2001 laat de informatievoorziening nog meer te wensen over. Een openbare kennisgeving in De Brug of op www.nijmegen.nl heb ik (nog) niet gezien. De stukken arriveerden pas twee dagen voor de vergadering in het Open Huis.

Op grond van (...) de Verordening raadscommissies 1998 moeten personen die van het recht tot inspreken gebruik willen maken dit uiterlijk drie werkdagen vóór de dag waarop de vergadering wordt gehouden melden bij de secretaris van de commissie. Hoe burgers zonder openbare kennisgeving en stukken van dit recht gebruik kunnen maken is mij niet duidelijk.

Om als burger mijn inzichten tijdig ter kennis van de raad en/of raadscommissies te brengen, is het noodzakelijk dat de agenda plus stukken voor een vergadering op een «fatsoenlijke» wijze ter inzage worden gelegd. De gang van zaken voor de gecombineerde commissievergadering d.d. 5 april 2001 kan de toets der kritiek mijns inziens niet doorstaan.

De ervaring heeft mij geleerd een klacht ex artikel 9:1 van de Algemene wet bestuursrecht niet tot verbetering leidt. Vandaar dat ik hierbij volsta met het verzoek om openbaarmaking van de (beleids-)regels die bij de uitvoering van artikel 19, tweede lid, van de Gemeentewet in acht genomen dienen te worden. Mijn voorkeur gaat uit naar publicatie in het gemeenteblad, eventueel als bijlage bij het Reglement van Orde voor de vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad (1996) en de Verordening raadscommissies 1998. Alleen op die manier is voor iedereen duidelijk waar burgers wel/niet op mogen rekenen."

Artikel 4, eerste, tweede, derde en vierde lid:
 

Artikel 8: