Jonkerbosch   ––––––––––––––––
                       Groei en Bloei  (22¹)

Br. Vertunianus

Nieuwe perspectieven! 1950-1951-1952 (vervolg)

Het optrekken van de School

De in 1947 gemaakte plannen voor de uitbreiding van de school van architect J. van Dongen uit Apeldoorn worden in het begin van 1951 uit het archief opgediept en verder uitgewerkt.
Op 8 mei heeft de aanbesteding plaats, waarbij de bouw gegund wordt aan aannemer Klein-Schiphorst uit Maashees. In totaal zullen er 9 klaslokalen bijkomen: de 7-klassige school wordt daartoe met een lokaal verlengd en er komt een verdieping boven op. Bij de bouw van de school in 1933-1934 was er al rekening gehouden met een toekomstige opbouw: fundamenten en muren waren steviger gemaakt dan voor laagbouw nodig was. Van de ontworpen 9 lokalen zullen er 2 als handenarbeidlokaal ingericht worden, drie andere lokalen zullen voorlopig als gymnastiek-ontspanningszaal dienst doen. Ook de logopediste en de heilgymnastiekleraar-masseur zullen nu in het schoolgebouw terecht kunnen. Vanzelfsprekend komen de twee zaaltjes in de beide paviljoens vrij, omdat de twee klassen naar het schoolgebouw kunnen verhuizen.

Het eerste gedeelte van het dak is al een meter omhoog gevijzeld

Op 28 mei 1951 begint de aannemer met de werkzaamheden. De grootste moeilijkheid is: voor het optrekken der muren moet het dak afgebroken (en daarna weer opgebouwd) of het moet opgevijzeld worden. De aannemer kiest het laatste, het Nijmeegse Lasbedrijf neemt de taak op zich het dak 4.60 meter op te vijzelen. Wegens het enorme gewicht van het dak (ijzeren spanten, geheel bedekt met betonnen platen, panlatten, pannen en aangebonden dakgoten) zal het gevaarte in twee gedeelten van elk rond 100.000 kg omhoog gehesen worden. Kleine oliepompen (nietig uitziende dingen onder de zware last, maar een capaciteit van 50 ton elk!) worden daartoe bij de vier bokken aangebracht, waarlangs het dak de hoogte in zal gaan, steunend op een ijzeren brugconstructie die het dak draagt. De uitstekende punten boven de ingangen worden eerst afgebroken.

	IJzeren brugconstructie die 't dak draagt bij 't opvijzelen

Het opvijzelen van de eerste helft duurt ongeveer vier weken. Elke pompslag brengt het dak 1 mm hoger, waarbij men uiterst nauwkeurig let op de gelijkmatigheid van de slagen der vier pompen.
De geleidelijke opvulling neemt de meeste tijd in beslag. Bij het tweede gedeelte heeft men maar één week nodig. Het is een unieke prestatie voor Nederland en dus ook voor de eerste keer dat het Nijmeegse Lasbedrijf een dergelijk karwei onder handen heeft. Er is alle belangstelling van broeders en jongens in de voortgang van de werkzaamheden.

	Oliepomp met capaciteit van 50.000kg

De school moet ondertussen, volgens het bestek, gewoon doorgang vinden. Nou ja "gewoon"!? Gedurende de zomermaanden gaat dat nog wel, maar de ellende begint pas in het najaar en wordt steeds groter naarmate de winter vordert. Behalve het rommelige gedoe boven de klassen, brengen regenbuien en sneeuwjachten veel water door het open dak op de betonnen plafonds. Voor het aansluiten van de verwarmingsbuizen zijn hier gaten in geboord, waardoor het water naar de klassen druppelt of stroomt. Kachels in de lokalen, met kachelpijpen door de ramen, vervangen de afgesloten verwarming. Ze worden aangemaakt met natte denneappels, die een verstikkende rook naar boven jagen. Daarvan ondervinden de werklui veel last, te horen aan de ieder bekende Hollandse uitdrukkingen. De warmte uit de klassen trekt weer weg door de gaten. Uiteindelijk zijn de plafonds geheel doordrenkt en worden, nadat het dak gesloten is, helemaal zwart van de schimmel!

Schoolreis naar Amsterdam op 3 juli 1951

We zijn wat vooruitgelopen op de gebeurtenissen door de opbouw van de school. Intussen zijn de jongens op schoolreis gegaan naar Amsterdam. Via Oosterbeek langs de Rijn, het Grebbekerkhof, het kamp "Amersfoort" en paleis Soestdijk gaat de tocht naar Muiderberg, eldorado aan de Zuiderzee. Met roeiboten vaart men de Zuiderzee (IJselmeer) op.

Rond de put op de binnenplaats van het Muiderslot

Op de Zuiderzee

Bij het Muiderslot

Na terugkeer volgt een bezoek aan het museum in het Muiderslot, waar het "speelgoed' uit vroeger tijden belangstelling wekt en ontzag inboezemt. Na de middag genieten allen van een tocht door de Amsterdamse grachten met een boot van de Rederij Plas, langs het Centraal Station en de St. Nikolaaskerk, langs de prachtige oude patriciërshuizen, de Westertoren en "Ons Lieve Heer op Solder". Een tocht over het IJ besluit de rondvaart. Schiphol, de drukste luchthaven van Europa, wordt niet vergeten. We zien vele gaande en komende Constellations, Skymasters, en Convairs met een adembenemende stunt in een gierende straaljager van testpiloot Gerben Sonderman.
De terugreis gaat langs de zee naar Scheveningen en Den Haag, waar bij onze Broeders in De Gheynstraat de rest van de broodjes verorberd wordt.

Schakel, jaargang 17 (1967), nummer 1, pp. 9-13