1: antwoorden vragenlijst zaak 130 *
1. Geef gemotiveerd aan of NV TeleKabel het eens
is met de weergave van de feitelijke gegevens en omstandigheden
zoals die door de klager aan de NMa zijn geschetst? Licht uw antwoord
toe.
Bij de door klager gestelde feiten en omstandigheden
neergelegd in zijn brief van 25 april 1998 aan de NMa plaatst
TeleKabel onder meer de volgende kanttekeningen.
Doordat het kabelnet in de gemeente Nijmegen was
verouderd, was halverwege de jaren '90 geen kanaalcapaciteit meer
beschikbaar voor uitbreiding van het aantal door te geven radio-
en televisie-programma's, terwijl er zowel aan vraag-
als aanbodzijde behoefte
was aan uitbreiding.
[1] Het is de vraag of deze behoefte aan
uitbreiding betrekking had op het basispakket of dat uitbreiding
vooral voor andere toepassingen (o.a. pluspakket) noodzakelijk
was.
Daar komt bij dat het verouderde net een aanzienlijk
aantal technische storingen
met zich meebracht.
[2] Abonnees hadden ook vóór
de renovatie c.q. modernisering recht op een ongestoorde ontvangst
van het basispakket. De suggestie dat er sprake zou zijn geweest
van een sterk verouderd net dat niet meer naar behoren functionerende,
lijkt mij wat overdreven.
Dit leidde ertoe dat werd besloten het kabelnet in
Nijmegen te renoveren c.q. te moderniseren (onderdeel hiervan
vormde de verglazing van het hoofdnet). Hierdoor zou met name
de kanaalcapaciteit
en de beeld- en geluidskwaliteit van de te distribueren radio
en TV-programma's worden vergroot.
[3] Kennelijk was de - voor het basispakket
zelf minder noodzakelijke - uitbreiding van de kanaalcapaciteit
doorslaggevend. Van een duidelijke verbetering van de beeld- en
geluidskwaliteit na de renovatie c.q. modernisering heb ik niets
gemerkt.
Met de toenmalige machtiginghouders in de gemeente
Nijmegen en omstreken verenigd in de Stichting ZGMD, werd in 1996
in dit verband afgesproken dat het tarief van het standaardpakket
met NLG 1,50 zou worden verhoogd
nadat de verglazing van het hoofdnet was voltooid.
[4] De afspraak uit 1996 over een verhoging
met NLG 1,50 heb ik nergens terug kunnen vinden in de stukken
van de Gemeente Nijmegen. Het is ook niet duidelijk of dit bedrag
inclusief dan wel exclusief BTW is. Op 1 mei 1997 zijn de tarieven
met TeleKabel met NLG 1,50 exclusief BTW verhoogd. In de
nadere overeenkomst tarieven d.d. 30 januari 1998 is daarentegen
sprake van NLG 1,50 inclusief BTW.
Bij de behandeling van Raadsvoorstel 155/1996
(Verkoop kabel/zendmachtiging) was de Nijmeegse gemeenteraad niet
op de hoogte van de door TeleKabel genoemde tariefafspraak. In
het raadsvoorstel wordt slechts melding gemaakt van een principe-overeenkomst
medio juni 1996 tussen ZGMD en nv NUON Zuid-Gelderland waarin
o.a. is afgesproken:
- nv TeleKabel heeft volledige vrijheid om
de tarieven voor dienstverlening vast te stellen, met dien verstande
dat, zolang er geen sprake is van een pakketkeuze, voor een periode
van maximaal 3 jaar het tarief voor het (standaard)pakket - uitgaande
van reeds door de ZGMD goedgekeurde tarieven - slechts mag worden
verhoogd op basis van de index voor kosten van levensonderhoud,
waarbij externe kostenstijgingen zoals kosten van signaallevering,
auteursrechten, programma-inkoop, heffingen en belastingen in
het tarief mogen worden doorberekend.
Pogingen om met een beroep op de Wet openbaarheid
van bestuur in het bezit te komen van de ontbrekende informatie
hebben tot nu toe nog niet tot het gewenste resultaat geleid.
Mijn beroepschrift d.d. 9 december 1997 is nog in behandeling
bij de Arrondissementsrechtbank Arnhem (procedurenummer 97 / 3090
BESLU).
Het college van burgemeester en wethouders
van Nijmegen heeft mij op 13 januari 1998 wel twee verslagen toegestuurd
van bestuursvergaderingen van de Stichting ZGMD
d.d. 17 november 1995 en 14 mei 1996 (zie bijlagen).
Omdat er sprake zou zijn van bedrijfsgegevens die door natuurlijke
of rechtspersonen vertrouwelijk aan de overheid zijn meegedeeld,
is het grootste deel van de inhoud onleesbaar gemaakt. Wellicht
dat de NMa via TeleKabel of de Gemeente Nijmegen alsnog in het
bezit kan komen van deze en andere verslagen van bestuursvergaderingen
van de Stichting ZGMD.
Echter, bij de uitvoering van de gemaakte tariefafspraken
ontstond tussen de gemeente Nijmegen en NV TeleKabel een verschil
van mening omtrent het tijdstip van invoering
ervan.
[5] Ten onrechte wordt hier de indruk gewekt
dat de over verhoging zelf geen verschil van mening zou bestaan
(en andere gemeenten hiertegen geen bezwaar hadden). In het verslag
van de vergadering van de Commissie Milieu, Verkeer en Vervoer
en Coördinatie Integrale Veiligheid (MIV) d.d. 3 september
1997 staat de volgende mededeling van de voorzitter, wethouder
H.W.G. Janssen, die tot de opheffing ook voorzitter van de Stichting
ZGMD was:
- De tarieven van Telekabel zijn in
de vakantieperiode verhoogd van ƒ 17,- naar ƒ 20,-
per maand. Er was afgesproken dat er geen andere verhoging zou
plaatsvinden dan de inflatiecorrectie en indexeringen. Dit is
ongeveer ƒ 1,50. Conform de afspraken is de verhoging nu
ƒ 1,50 per maand te veel. Ook is een aantal andere kosten
met 15 tot 20% gestegen. Er hebben gesprekken met Telekabel plaatsgevonden.
Vanmiddag heeft het laatste gesprek plaatsgevonden. Binnen nu
en 10 dagen zal Telekabel aangeven hoe deze zaak definitief ingeschat
wordt. ook is Telekabel diverse afspraken niet nagekomen zoals
het terugplaatsen van zenders. Op 29 september zal hierover uitsluitsel
komen.
Die laatste inschatting zou te optimistisch
blijken. Het overleg met TeleKabel sleepte zich voort tot de nadere
overeenkomst tarieven d.d. 30 januari 1998 waar TeleKabel pas
op 17 februari 1998 een handtekening onder heeft gezet. De
nadere overeenkomst is besproken in de vergadering van de Commissie
MIV d.d. 16 maart 1998 (zie bijlage bij mijn brief d.d. 13 mei
1998).
In overleg tussen de betrokken
partijen zijn vervolgens met betrekking tot
dit punt nadere afspraken gemaakt, die schriftelijk zijn vastgelegd
in de u reeds bekende overeenkomst van 30 januari 1998.
[6] Bij de nadere overeenkomst d.d. 30
januari 1998 is alleen de Gemeente Nijmegen betrokken. In andere
ZGMD-gemeenten speelt dezelfde problematiek. Verschillende gemeentebesturen
hebben TeleKabel om opheldering gevraagd.
Ook de status van de nadere overeenkomst
is nog onderwerp van discussie. De overeenkomst is niet door de
gemeentesecretaris medeondertekend. Op grond van het bepaalde
in artikel 105, eerste lid, van de Gemeentewet moet worden geconcludeerd
dat het stuk dus niet van de raad of van het
college van burgemeester en wethouders uitgaat. Uit de woorden
van de voorzitter in bovengenoemd verslag van de commissievergadering
d.d. 16 maart 1998 blijkt dat het hier gaat om een voorlopige
overeenkomst onder voorbehoud van goedkeuring door de raad. Tot
nu toe ontbreekt een raadsbesluit hierover.
In de nadere overeenkomst is sprake van
een - tot 1 januari 1999 renteloze - geldlening van circa ƒ 1
miljoen. TeleKabel is kennelijk bereid af te zien van een lening
(die de gemeenteraad hoogstwaarschijnlijk nooit goedgekeurd zou
hebben), maar het is niet duidelijk of ook deze wijziging schriftelijk
is vastgelegd en andere gemeenten hierover zijn geïnformeerd.
In het voorjaar van 1997 is de verglazing van het hoofdnet
in Nijmegen voltooid. Dit heeft geleid tot een aanzienlijke verbetering
van de dienstverlening aan de abonnees. Het aantal radio en TV-zenders
is bijvoorbeeld toegenomen als gevolg van de verglazing.
[7] Als datum voor de voltooiing wordt
het voorjaar van 1997 genoemd (dit correspondeert met de tariefverhoging
per 1 mei 1997). Maar pas in september 1997 heb ik de eerste met
de verglazing samenhangende wijzigingen waargenomen: een nieuw
kanaal voor de zenders MBC, TV10 en TV Gelderland. In diezelfde
maand verdwenen echter de radiozenders BRTN3 en RTBF2. Van een
aanzienlijke verbetering van de dienstverlening aan de abonnees
is mij niets bekend.
Van een toename van het aantal radio- en
televisiezenders was in het voorjaar van 1997 nog geen sprake.
Wat betreft de Televisiezenders in basispakket (1998) is de bijlage
bij mijn brief d.d. 25 april 1998 nog steeds actueel; het overzicht
van Radiozenders in basispakket (1998) behoeft enige aanvulling:
Tevens is het door de modernisering van het kabelnetwerk
thans mogelijk sneller en flexibeler in te springen op nieuwe
situaties in de programmatische sfeer en een
snelle en adequate introductie van nieuwe programma's op de kabel
te realiseren.
[8] De gang van zaken rond KETNET en WIJKNIEUWS
tv illustreert de wijze waarop snel en flexibel wordt ingesprongen
op nieuwe situaties...
Sinds december 1997 handelde TeleKabel
in strijd met het bepaalde in artikel 22e van de Wet op de telecommunicatievoorzieningen
en artikel 82i van de Mediawet door de programma's van KETNET
tot 12.00 uur 's middags niet uit te zenden. In mijn faxbericht
d.d. 28 december 1997 heb ik TeleKabel Klantenservice hierop gewezen.
Aan deze situatie zou pas - na tussenkomst van het Commissariaat
voor de Media (zie bijlagen) - met ingang van
28 april 1998 een einde worden gemaakt.
De gang van zaken rond WIJKNIEUWS tv wijst
evenmin op een snelle en adequate introductie van nieuwe programma's.
Op 5 maart 1998 verdween deze zender plotseling van de kabel (als
gevolg van gewijzigde uitzendtijden van SBS6). Het duurde ook
in dit geval tot 28 april 1998 voordat voor deze zender samen
met CNE een nieuw kanaal werd ingeruimd.
Bovendien is de technische staat en beheersbaarheid
door de modernisering van het kabelnet in hoge
mate verbeterd, waardoor er zich minder technische
storingen zullen voordoen en daardoor het aantal klachten van
de abonnees afneemt.
[9] Kan hieruit de conclusie worden getrokken
dat de modernisering een aanzienlijke kostenbesparing met zich
meebrengt en de investeringen hierdoor voor een belangrijk deel
terugverdiend worden? Zouden dergelijke verbeteringen niet moeten
leiden tot verlaging in plaats van verhoging van het tarief voor
het basispakket?
Wat betreft de introductie van nieuwe diensten kan
worden opgemerkt dat dit in de gemeente Nijmegen slechts op zeer
beperkte schaal
heeft plaatsgevonden. De enige nieuwe dienst die op dit moment
wordt aangeboden betreft internet via de kabel (Quick Net). Aangezien
deze dienst slechts een beperkt beslag op de kabelcapaciteit legt
- er zijn per 1 augustus 1998 slechts 293 abonnees - kan
slechts een beperkt deel van de totale investeringen aan de nieuwe
diensten worden toegerekend. In de afspraken omtrent de tariefsverhoging
is hiermee rekening gehouden.
[10] De paginagrote advertenties voor QuickNet
wijzen niet op een introductie op beperkte schaal. Dat deze nieuwe
dienst nog niet erg lijkt aan te slaan, hangt mijns inziens vooral
samen met de prijs, kwaliteit en service die te wensen overlaat.
Bij de renovatie c.q. modernisering van
het kabelnet gaat het bovendien om meer dan alleen deze ene dienst.
In krantenadvertenties meldt TeleKabel: "Bovendien
passen wij het kabelnetwerk aan de nieuwste ontwikkelingen aan.
TeleKeus (Keuze TV), Sprinter (supersnel internetten via de kabel)
en, op termijn, telefonie behoren tot de mogelijkheden van de
kabel." Overigens wordt het kabelnet nu al gebruikt voor
de verspreiding van de radiokrant (voor blinden en slechtzienden).
In de reactie van TeleKabel wordt nergens
duidelijk hoeveel er in het kader van de renovatie c.q. modernisering
speciaal ten behoeve van nieuwe diensten in het kabelnet is geïnvesteerd.
De opmerking dat hiermee bij de afspraken omtrent de tariefverhoging
rekening is gehouden, behoeft een nadere toelichting. Het lijkt
mij weinig aannemelijk dat er in 1996 in ZGMD-verband rekening
is gehouden met 293 QuickNet-abonnees per 1 augustus 1998.
Daarnaast kan het volgende worden opgemerkt over
het door klager onder [ad3] gestelde. Het signaal van de programma's
van KETNET wordt door TeleKabel niet langer in kanaaldeling doorgegeven,
maar via een volledig voor deze programma's beschikbaar kanaal.
Een volledig kanaal voor de doorgifte van de programma's van KETNET
was vanaf dat moment
mogelijk geworden vanwege de realisatie van de verglazing van
het hoofdnet in Nijmegen.
[11] De verglazing van het hoofdnet was
volgens TeleKabel in het voorjaar 1997 voltooid. Het aparte kanaal
dat vanaf dat moment mogelijk geworden was, is pas op 28 april
1998 in gebruik genomen. De tariefverhoging in verband met de
verglazing ging daarentegen per 1 mei 1997 in. Het is mij niet
duidelijk welk moment hier bedoeld wordt. Zie ook aantekening
[7] en [8].
Met betrekking tot de uitbreiding c.q. wijziging
van het programmapakket kan het volgende worden opgemerkt. Aangezien
er in 1995 geen capaciteit c.q. vrije kanalen beschikbaar waren
op het Nijmeegse kabelnet, hebben de toenmalige machtiginghouders
in Nijmegen en omstreken, verenigd in de Stichting ZGMD (die optrad
als overlegorgaan en programmaraad voor Nijmegen en omliggende gemeenten),
besloten 1 Duitstalige zender (namelijk RTL Plus) te verwijderen
van het Nijmeegse kabelnet en hiervoor TNT Cartoon Network in
de plaats te stellen. Bij de start van de uitzendingen van de
regionale publieke omroep Omroep Gelderland is door de machtiginghouders
verenigd in de Stichting ZGMD besloten RAI Uno van de kabel te
verwijderen. Wel werd afgesproken dat de zojuist genoemde zenders
in het programmapakket zouden terug keren op
het moment dat er vanwege de verglazing van
het kabelnet meer kanaalcapaciteit beschikbaar zou komen. Deze
afspraak is door TeleKabel gestand gedaan.
[12] Het exacte tijdstip waarop RAI Uno
weer in het basispakket opgenomen werd, is mij niet bekend (vermoedelijk
in september 1997). De Duitse zender RTL is pas eind december
1997 teruggekeerd. Dat is veel later dan het elders door TeleKabel
genoemde moment dat er vanwege de verglazing van het hoofdnet
in Nijmegen meer kanaalcapaciteit beschikbaar zou komen. Zie ook
aantekening [7], [8], en [11].
Vergelijking van de huidige situatie met
die in 1995 laat zien dat er thans 4 televisiekanalen meer in
gebruik zijn (waaronder kanaal S38 dat niet op oudere toestellen
te ontvangen is).
Bovendien zal TeleKabel in overleg met de huidige
(regionale) Programma-adviesraad
voor het verzorgingsgebied van TeleKabel in de regio Gelderland
Zuid omstreeks oktober 1998 enkele nieuwe televisiezenders in
het programmapakket van Nijmegen op nemen.
[13] Welke zenders worden aan het basispakket
(?) toegevoegd en wat zijn de financiële consequenties hiervan
voor de abonnees?
Ten aanzien van de huidige Programma-adviesraad
(PAR) moet worden opgemerkt dat dit - door de directie van
TeleKabel benoemde - adviesorgaan al vervangen had moeten zijn
door een programmaraad ex artikel 82k van de Mediawet die door
de betrokken gemeenteraden moet worden ingesteld. Het ziet er
echter naar uit dat een programmaraad die voldoet aan de wettelijke
eisen (o.a. representativiteit) voorlopig nog op zich laat wachten.
Het aantal radiokanalen is vanwege de schaarste aan
kanaalcapaciteit inderdaad de afgelopen jaren niet gewijzigd.
Gezien de grote toeloop van aanbieders van nieuwe radioprogramma's
heeft de Programma-adviesraad TeleKabel Gelderland Zuid besloten
tot een (voorlopige) wisseling van een aantal radiozenders. TeleKabel
ontving van een selecte groep van haar abonnees daarop een reactie
van onbegrip. Echter, na uitleg van de situatie werd door de betreffende
abonnees begrip getoond. Vanaf het
moment dat de verglazing van het net in de
gemeente Nijmegen is gerealiseerd, zijn de betrokken radioprogramma's
echter opnieuw aan het programmapakket toegevoegd. Daarnaast zal
de komende periode in overleg met de Programma-adviesraad
TeleKabel Gelderland Zuid gekeken worden naar mogelijkheden van
uitbreiding van het huidige aanbod van radioprogramma's.
[14] De zenderwisseling vond plaats in
september 1997. Dat is ruimschoots na het tijdstip dat de verglazing
van het hoofdnet volgens TeleKabel een feit was. Pas op 11 juni
1998 is het aantal radiokanalen in basispakket voor het eerst
sinds jaren uitgebreid. Zie ook aantekening [7].
Ik betwijfel of hierboven een juiste voorstelling
van zaken gegeven wordt van het standpunt van de programma-adviesraad
(PAR) en de reacties van de abonnees op het verdwijnen in september
1997 van de zenders BRTN3 en RTBF2. De berichten in de media gaven
een heel ander beeld. Over BRTN3 zei de voorzitter D. Dingemans
van de PAR in De Gelderlander d.d. 5 november 1997 bijvoorbeeld:
"Die zender heeft Telekabel
ons door de neus geboord. We waren pas ingesteld en toen werd
ons gezegd dat BRTN eraf moet."
Het verdwijnen van BRTN3 lijkt vooral verband
te houden met de op 1 september 1997 in werking getreden wijziging
van de Mediawet. Vanaf die datum hoeven - op grond van artikel
82i - nog slechts twee radioprogramma's van de Nederlandstalige
landelijke Belgische openbare omroepdienst uitgezonden te worden.
Telekabel heeft de publieke zender BRTN3 toen vrijwel onmiddellijk
vervangen door de commerciële zender New Dance Radio.
Wat betreft de hoogte van het huidige tarief voor
het basispakket en de tariefontwikkeling gedurende de periode
1 januari 1996 tot heden
verwijzen wij naar annex 1 van deze bijlage 1.
[15] Het opmerkelijke feit doet zich voor
dat de tariefaanpassing per 1 juli 1998 niet in annex 1
terug te vinden is. Aan het overzicht dient het volgende te worden
toegevoegd:
Het huidige tarief is NGL 19,35 inclusief
BTW. In mijn brief d.d. 14 juni 1998 heb ik u reeds gewezen op
deze tariefverhoging en de onduidelijke verklaring van TeleKabel
hiervoor. Inmiddels is mij duidelijk geworden dat de extra tariefverhoging
(alleen in Nijmegen) een gevolg is van de uitbreiding van het
basispakket met de publieke zenders RAI Uno en TVE.
Niet duidelijk is hoe deze extra tariefverhoging
valt te rijmen met de nadere overeenkomst tarieven d.d. 20 januari
1998 waarin is bepaald:
b) TeleKabel geeft de zenders TVE, RTL+ en
RAI UNO uiterlijk per 1 januari 1998 in Nijmegen door.
c) Om die reden, en als gevolg van het feit
dat het kabelnet intussen verglaasd is, acht TeleKabel zich gerechtigd
per 1 januari 1998 om de prijs voor het standaardpakket met ƒ 1,50
inclusief BTW te verhogen. Om het tussen partijen over dit geclaimde
recht ontstane geschil te beëindigen is evenwel afgesproken
dat Telekabel het door haar geclaimde recht op prijsverhoging
pas per 1 januari 1999 zal effectueren. [..]
2. Aangezien de klager zich beroept op artikel
24 van de Mededingingswet (Mw) gaat deze ervan uit dat NV TeleKabel
een economische machtspositie heeft op de relevante markt in casu.
Is NV TeleKabel het eens met de vaststelling dat zij een economische
machtspositie heeft voor de doorgifte van radio en televisiegegevens
in de gemeente? Licht uw antwoord toe.
TeleKabel wordt op het gebied van de doorgifte van
radio en televisieprogramma's in toenemende mate geconfronteerd
met concurrentie.
In het verleden werd voor de aanleg en instandhouding van een
kabeltelevisienetwerk slechts een machtiging per gemeente afgegeven.
Dit leidde ertoe dat er per gemeente slechts een kabelbeheerder
was. Deze situatie is gewijzigd. Sinds het begin van dit jaar
worden door de OPTA meerdere machtigingen per gebied verleend.
[16] Uit gegevens van de VECAI blijkt dat
er in de gemeente Nijmegen op 1 januari 1996 in totaal 64.019
kabelabonnees waren. Volgens het Statistisch Jaarbeeld 1997 van
de Gemeente Nijmegen telde de gemeente in 1995 in totaal 74.100
huishoudens (zie bijlagen). Ik heb geen reden om aan te
nemen dat deze aantallen inmiddels drastisch zijn gewijzigd.
Op basis van deze cijfers kan worden afgeleid
dat meer dan 85% van de huishoudens over een kabelaansluiting
beschikt. Met een dergelijk dekkingspercentage en het ontbreken
van andere aanbieders van een soortgelijk basispakket van radio-
en televisiezenders moet TeleKabel in Nijmegen de facto als monopolist
aangemerkt worden.
Naast doorgifte van programma's via de kabel, bestaan
er andere vormen c.q. technieken van distributie en ontvangst
van radio en televisieprogramma's. Hierbij kan met name worden
gedacht aan de distributie via de satelliet en de ontvangst via
de schotelantenne.
In Nederland neemt de omvang van de markt voor schotelantennes
nog steeds toe. Daar komt bij dat ontvangst via de schotel in
toenemende mate door consumenten als een alternatief wordt beschouwd.
[17] Het is de vraag of schotelantennes
voor veel mensen een redelijk en betaalbaar alternatief zijn.
Dat de omvang van die markt toeneemt, hangt ongetwijfeld samen
met het geringe marktaandeel. Ook het programmabeleid van kabelexploitanten
speelt daarbij een belangrijke rol. Een schotel is vooral van
betekenis voor programma's dat niet via de kabel aangeboden
worden.
Overigens hoeft het schotelbezit niet ten
koste van het kabelabonnement te gaan. In zijn brief d.d. 25 februari
1997 schreef de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen,
A. Nuis over het Onderzoek schotelantennes allochtonen aan
de Tweede Kamer: "Uit het
onderzoek kan geconcludeerd worden dat het niet waarschijnlijk
is dat allochtone schotelbezitters op grote schaal hun kabelabonnement
(zullen) opzeggen door het grotere aanbod van zenders in eigen
taal."
Bovendien kan worden gewezen op de toepassing van
de ADSL-techniek
door KPN Telecorn. Middels deze techniek wordt het voor de consumenten
mogelijk om via de bestaande koperinfrastructuren van KPN Telecom
audio- en videosignalen te ontvangen. TeleKabel zal als gevolg
van de introductie van ADSL directe concurrentie ondervinden van
KPN Telecom. Tevens wordt door het toepassen van digitale compressietechnieken
het onder meer mogelijk via de bestaande landzenders van bijvoorbeeld
NOZEMA diverse TV kanalen door te geven aan de consument.
[18] Bovenstaande bespiegelingen over technische
ontwikkelingen die - al dan niet in theorie - in de toekomst een
bedreiging kunnen vormen voor de monopoliepositie van TeleKabel
lijken mij in het kader van de discussie over de huidige economische
machtspositie niet relevant.
Uit het voorgaande blijkt dat er voor de consument
diverse alternatieven
zijn of komen voor de ontvangst van radio en televisieprogramma's.
[19] Of die alternatieven er ooit zullen
komen, is nog maar de vraag. Een feit is dat er thans geen alternatieve
aanbieders van een soortgelijk basispakket zijn zodat consumenten
niet om TeleKabel heen kunnen. Alternatieve methoden om dezelfde
radio- en televisieprogramma's te ontvangen zijn alleen al om
financiële redenen voor de meeste mensen niet haalbaar.
3. In hoeverre komt de verglazing van het kabelnetwerk
in de Gemeente Nijmegen ten goede aan de doorgifte van radio-
en televisieprogramma's van abonnees van het basispakket van NV
TeleKabel? Licht uw antwoord uitgebreid toe.
Zoals reeds aangegeven onder vraag 1, heeft de verglazing
van het netwerk geleid tot een vergroting van de capaciteit
van het net.
[20] Vergroting van de capaciteit van het
net hoeft niet noodzakelijkerwijze ten goede te komen van de abonnees
van het basispakket. Vergroting van de capaciteit brengt
ook andere toepassingen dichterbij (o.a. pluspakket) die juist
een regelrechte bedreiging vormen voor het basispakket.
Dit is ten goede
gekomen aan de abonnees doordat er onder andere thans reeds enkele
televisieprogramma's aan het huidige pakket zijn toegevoegd, nl.
RTL Television, TVE en RAI UNO. Tevens zijn er enkele radioprogramma's
aan het programmapakket toegevoegd.
[21] De hier genoemde uitbreidingen van
het basispakket staan in geen enkele verhouding tot de meerprijs
die de abonnees hiervoor moeten betalen. Het tarief is - zonder
de extra verhoging in verband met de verglazing - in amper twee
jaar tijds met 11,5% gestegen van NLG 17,35 naar 19,35 inclusief
BTW. Met de extra verhoging die per 1 januari 1999 geëffectueerd
wordt, zal dat minstens NLG 21,15 inclusief BTW worden (= een
verhoging in twee jaar met 21,9%). En het is de vraag welke extra
tariefverhogingen voor verdere uitbreiding van het basispakket
in rekening gebracht zullen worden.
Daarnaast is het thans door de modernisering van
het kabelnet mogelijk
om in overleg met de programma-adviesraad meerdere nieuwe programma's
c.q. zenders aan het pakket toe te voegen, hetgeen voor de modernisering
uitgesloten was.
[22] Maar of de abonnees gelukkig zijn
met de financiële consequenties van die mogelijkheid, valt
te bezien. Tot nu toe weegt de prijsstijging niet op tegen de
uitbreiding van het basispakket.
Dit heeft er in geresulteerd dat aan de abonnees
in Nijmegen een relatief uitgebreid programmapakket wordt aangeboden
tegen een landelijk bezien gemiddeld
tarief (Volgens het VECAI-rapport "De
Nederlandse Kabelbranche" d.d. september 1997, bedroeg het
gemiddelde landelijke tarief voor het standaardpakket in 1997
ongeveer NLG 20 inclusief BTW per abonnee per maand).
[23] Deze stelling strookt niet met de
informatie die ik aantrof op de website van het Commissariaat
voor de Media (zie bijlage).
In gemeenten met meer dan 100.000 inwoners bedroeg het tarief gemiddeld
NLG 18,25. Het tarief van TeleKabel is - zeker na effectuering van de
verhoging in verband met de verglazing - aanzienlijk hoger!
In zijn brief d.d. 6 februari 1998 schreef
de Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen, A.
Nuis over de prijsverschillen tussen kabelabonnementen in verschillende
gemeenten aan de Tweede Kamer: "Bestudering
van de resultaten heeft mij geleerd dat er substantiële verschillen
zijn tussen de tarieven voor kabelabonnementen in verschillende
gemeenten. Deze verschillen zijn niet goed te verklaren door een
verschil in omvang van de aangeboden pakketten radio- en televisiezenders
in de onderzochte gemeenten. Immers, de omvang en de inhoud van
het zogeheten standaardpakket vertonen weinig onderlinge verschillen.
Met brief van 30 januari jongstleden heb ik het Commissariaat
voor de Media verzocht om een nadere verklaring van de geconstateerde
verschillen."
Het antwoord van het Commissariaat hierop is mij niet bekend.
Bovendien merken wij op dat, zoals reeds eerder aangegeven,
omstreeks oktober 1998 enkele televisiezenders
aan liet programmapakket zullen worden toegevoegd.
[24] En vraag ik mij nogmaals af welke
financiële consequenties dit voor de abonnees zal hebben.
Zie ook aantekening [21].
Daarnaast is zoals reeds aangegeven de kwaliteit
van het signaal en de technische staat en beheersbaarheid van
het kabelnet door de modernisering in hoge mate verbeterd, met
als gevolg dat de storingsgevoeligheid van het kabelnet is verminderd.
[25] Bij aantekening [3] heb ik reeds opgemerkt
dat ik van een duidelijke verbetering van de beeld- en geluidskwaliteit
na de renovatie c.q. modernisering niets gemerkt heb. Zie ook
aantekening [9].
4. Kunt u helder en gemotiveerd aangeven waarop NV TeleKabel de
prijsverhoging van NLG 1,50 die per 1 januari 1999
geëffectueerd zal worden. baseert?
[26] Een punt van kritiek op de vraagstelling
wil ik u niet onthouden. Er wordt voorbijgegaan aan de extra verhoging
van NLG 0,30 plus de rentecomponent die met ingang van 1 januari
1999 op grond van de nadere overeenkomst tarieven d.d. 30 januari
1998 gedurende een periode van 60 maanden zal worden toegepast
(N.B. 60 x 0,30 = 12 x 1,50).
TeleKabel acht zich gerechtigd om de prijs
van het standaard pakket per 1 januari 1998 met
NLG 1,50 inclusief BTW te verhogen en wil de gederfde inkomsten
over 1998 vanaf 1 januari 1999 via de extra verhoging van NLG
0,30 alsnog in rekening brengen.
In 1996 heeft TeleKabel de machtiging
van de gemeente Nijmegen overgenomen. Voor de overdracht heeft
TeleKabel in 1996 ruim NLG 18.000.000,- betaald.
[27] Dat is een aanzienlijk bedrag voor
een niet-overdraagbare machtiging... Op 20 september 1996 deelde
het Plaatsvervangend Hoofd Bureau Vergunningverlening, mr. W.
Glazenborg (Ministerie van Verkeer en Waterstaat) mij hieromtrent
mee:
"Een mogelijkheid tot overdracht, kent
de Wet op de telecommunicatievoorzieningen (Wtv) niet. Wel kan
door de machtiginghouder een verzoek worden ingediend tot intrekking
van zijn machtiging ten gunste van de aspirant machtiginghouder.
De aspirant machtiginghouder deelt ons mee dat hij voornemens
is de machtiging aan te vragen. Om een 'juridisch' gat tussen
deze verzoeken te voorkomen, kunnen beide verzoeken tegelijk in
één brief gedaan worden om de 'overdracht' (lees
intrekking/aanvragen) te bewerkstelligen.
Tot de daadwerkelijke machtigingverlening
ex artikel 21 van de Wtv aan de aspirant machtiginghouder, dient
de machtiginghouder te voldoen aan de voorschriften en beperkingen
verbonden aan de machtiging."
[vertrouwelijke bedrijfs- en/of fabricagegegevens]
Zoals u uit bovenstaande kunt afleiden, zal de overeengekomen
verhoging niet tot onredelijke rendementen
leiden.
[28] Het mag duidelijk zijn dat ik deze
conclusie op basis van mij niet bekende bedrijfs- en/of fabricagegegevens
niet kan onderschrijven.
Ter verdere toelichting mag het volgende nog dienen.
Als gevolg van de modernisering van het kabelnet
is het aantal radio- en televisieprogramma's in het standaardpakket
toegenomen, met als resultaat dat er een ruim pakket aan radio-
en televisieprogramma's wordt aangeboden voor een gemiddelde
prijs.
[29] Uit de gegevens die ik bij aantekening
[15], [21] en [23] naar voren gebracht heb, blijkt mijns inziens
het tegendeel. Het buiten beschouwing laten van zowel de verhoging
per 1 juli 1998 als de effectuering per 1 januari 1999 van de
extra verhogingen in verband met de verglazing leiden tot een
verkeerde conclusie.
Om te voorkomen dat kleine gemeenten en
dun bevolkte provincies het gemiddelde teveel beïnvloeden,
dient de prijs voor het basispakket vergeleken te worden met de
gemiddelde prijs voor gemeenten met meer dan 100.000 inwoners.
Volgens het eerdergenoemde VECAI-rapport bedroeg
het gemiddelde tarief van het standaardpakket in 1997 NLG 19,73.
Voor dit tarief worden gemiddeld zo'n 28 televisiezenders en 31
radiozenders aangeboden (zie annex 2 bij deze bijlage 1).
In januari 1999 zal TeleKabel in de gemeente Nijmegen tenminste
29 televisiezenders en 33 radiozenders aanbieden voor een tarief
(inclusief de door de klager betwiste tariefsverhoging) dat
vrijwel gelijk is aan het landelijk gemiddelde na
indexering.
[30] TeleKabel claimt de - door mij betwiste
- tariefverhoging van NLG 1,50 per 1 januari 1998. De consumentenprijs
zou op die datum volgens TeleKabel NGL 20,55 moeten bedragen.
Volgens de informatie van het Commissariaat voor de Media is het
gemiddelde voor grote gemeenten in 1997 NLG 18,25. Het Commissariaat
komt op basis van de enquête van de VECAI, de gegevens van
kabelexploitanten zelf, van gemeenten en het Centraal Bureau voor
de Statistiek tot een gemiddeld bedrag in Nederland van NLG 19,00
per maand; de VECAI komt kennelijk tot een bedrag van NLG 19,73
inclusief BTW.
Volgens mij zijn de abonnees bij TeleKabel
per 1 januari 1999 met een tarief van minstens NLG 21,15 inclusief
BTW (zie aantekening [21]) in ieder geval veel duurder uit. Maar
ik laat mij graag voorrekenen hoe TeleKabel tot de conclusie komt
dat het tarief in Nijmegen in januari 1999 vrijwel gelijk zal
zijn aan het landelijk gemiddelde na indexering.
5. Geef een reactie op de inhoud van bovengenoemde
klacht voor zover het zaken betreft die hierboven nog niet aan
de orde zijn gesteld. Licht uw antwoord uitgebreid toe.
Vooralsnog geen opmerkingen.
[-] Eindelijk een antwoord waarop ik niets
aan te merken heb.
RE/980905/09
Toelichting
- Vragen van de Nederlandse mededingingsautoriteit (NMa) d.d. 29 juli 1998
aan NV TeleKabel;
- Antwoorden van TeleKabel d.d. 28 augustus 1998 (met door klager gemarkeerde
trefwoorden);
- Aantekeningen van klager d.d.
5 september 1998.