Aan: * wethouder R.P.A. Migo
     * de heer R. Essers


RAPPORT VAN BEVINDINGEN


Nijmegen, 29 december 1997


Geachte wethouder Migo,
Geachte heer Essers,

 
Naar aanleiding van de bij de Gemeentelijke Ombudsman bij brief
van 13 september 1997 door de heer Essers ingediende klacht over
een gedraging van wethouder Migo als voorzitter van de commissie
Stedelijke Ontwikkeling en Economische Zaken, i.c. diens wijze
van omgaan met het verzoek van de heer Essers dd 26 mei 1997 om
informatie over de totstandkoming van het advies van de commis-
sie inzake toepassing van het voorkeursrecht gemeenten bij grond-
verkopen op het gebied boven de Waal in de besloten commissiever-
gadering van 12 maart 1997, is een klachtonderzoek ingesteld.

Ingevolge artikel 14 lid 1 van de Verordening op de Gemeentelijke
Ombudsman dient de Ombudsman, alvorens het onderzoek te beëindigen,
zijn bevindingen schriftelijk mee te delen aan degene over wiens
gedraging is geklaagd en aan de klager. Beiden dienen daarbij in
de gelegenheid gesteld te worden zich binnen een aangegeven ter-
mijn omtrent deze bevindingen te uiten.

Hierbij treft u het rapport van bevindingen aan. Anders dan het
College van B&W naar aanleiding van de klacht in eerste instantie
heeft gedaan, is de feitelijke gang van zaken die aanleiding is
geweest tot de klacht wél onderzocht.
U wordt bij deze in de gelegenheid gesteld u te uiten omtrent de
bevindingen.
Gezien de aard van de bevindingen en de sterke aansluiting bij het-
geen uwerzijds al naar voren is gebracht meent de Ombudsman dat met
een korte reactietermijn kan worden volstaan.
De reactietermijn sluit op maandag 5 januari. Wanneer op die dag
vóór 17.00 uur van u geen reactie zal zijn binnengekomen (hetzij
schriftelijk, hetzij telefonisch 3.29.22.95, hetzij per fax
3.29.22.92) word aangenomen dat er geen aanleiding voor reactie
is gevonden.
U zou mij echter zeer tegemoetkomen als u vóór 09.30 van die dag,
5 januari, op een der genoemde manieren zou laten weten of u mo-
gelijk nog een reactie op de bevindingen mij zult doen toekomen, of
dat u dan al kunt meedelen dat u geen aanleiding voor een reactie
hebt gevonden.

Met de verwerking van eventuele reacties (en eventueel daardoor
noodzakelijk geworden nader onderzoek) zal het klachtonderzoek
afgesloten worden. Dan zal een eindrapport worden opgemaakt, waarin
ook het oordeel van de Ombudsman over de klacht wordt weergegeven.
Dat eindrapport zult u beiden ontvangen, en zal eveneens worden
toegezonden aan het College van B&W en voor de gemeenteraadsleden
ter inzage worden gelegd.
 

Met vriendelijke groeten,


w.g. J.Th. de Zeeuw
Gemeentelijke Ombudsman

KLACHT van de heer R. Essers dd 13 september 1997
over
de wijze waarop de voorzitter van de commissie Stedelijke Ont-
wikkeling en Economische Zaken, wethouder R.P.A. Migo, is omge-
gaan met diens verzoek dd 26 mei 1997 om informatie over de tot
standkoming van het advies van de raadscommissie inzake toepas-
sing van het voorkeursrecht gemeenten bij grondverkopen op het
gebied van Nijmegen boven de Waal, opgenomen in het Structuurplan
"Land over de Waal" in de besloten commissievergadering van 12
maart 1997.

ONTVANKELIJKHEID

Ten aanzien van de wijze waarop de voorzitter van de commissie
Stedelijke Ontwikkeling en Economische Zaken,wethouder R.P.A.
Migo, is omgegaan met zijn verzoek dd 26 mei 1997 om informatie
over de totstandkoming van het advies van de raadscommissie in-
zake toepassing van het voorkeursrecht gemeenten bij grondver-
kopen op het gebied van Nijmegen boven de Waal heeft klager bij
brief van 9 juni -abusivelijk- een klacht ingediend bij wethou-
der Migo zelf. Deze heeft -eveneens abusivelijk- klager bij brief
van 9 juli medegedeeld de klacht niet in behandeling te (laten)
nemen zulks onder verwijzing naar artikel 7d van de Klachtenver-
ordening en hem naar de Gemeentelijke Ombudsman verwezen indien
hij zich daarmee niet zou kunnen verenigen. Daarop heeft klager
zich bij brief van 11 juli tot de Gemeentelijke Ombudsman gewend,

     Volgens artikel 11 lid 1 onder c van de Verordening
     op de Gemeentelijke Ombudsman 1992 is de Ombudsman
     niet bevoegd een klachtonderzoek in te stellen zolang
     ten aanzien van een gedraging de gemeentelijke proce-
     dure voor behandeling in eerste instantie openstaat.

     Volgens artikel 3 lid 2 ander c van de vigerende
     Klachtenverordening 1996 fungeert het College van B&W
     als klachtinstantie bij klachten over gedragingen van
     een lid van dat College in het kader van gemeentelijke
     klachtbehandeling in eerste instantie.

     Aan de klachtbrief van de heer Essers bij de Ombudsman
     dd 11 juli 1997 was geen gemeentelijke klachtafhandeling
     in eerste instantie door het College van B&W voorafge-
     gaan; de klachtcorrespondentie tussen de heer Essers en
     wethouder Migo kan niet als zodanig worden aangemerkt.

     heeft de Ombudsman de - dus prematuur aan hem gerich-
     te - klachtbrief van de heer Essers dd 11 juli 1997
     (vergezeld van de "klachtbrief" van 9 juni aan de wet-
     houder en diens "klachtafhandelingsbrief" van 9 juli)
     doorgezonden naar het College van B&W ter behandeling
     van de klacht in eerste instantie.

Het College van B&W heeft klager bij brief van 11 september 1997
klager laten weten diens klacht niet in behandeling te (laten)
nemen, zulks op grond van artikel 7 onder d van de Klachtenveror-
dening waarin wordt bepaald dat de klachtinstantie niet verplicht
is een klacht in behandeling te nemen indien het belang van de
klager of het gewicht van de gedraging waarover geklaagd wordt
kennelijk onvoldoende is. Het college achtte het belang aan de
zijde van klager en het gewicht van de gewraakte gedraging on-
voldoende in de zin van dat artikel.

Daarop heeft klager zich bij brief van 13 september 1997 (opnieuw)
tot de Gemeentelijke Ombudsman gewend.

Deze brief van 13 september 1997 is in het kader van de Verorde-
ning op de Gemeentelijke Ombudsman, aan te merken als bij de Om-
budsman ingediende klacht. Aangezien zich daarbij geen der om-
standigheden als voorzien in artikel 11 lid 1 van de Verordening
op de Gemeentelijke Ombudsman voordoet, en met name omdat de
klacht (nu wel) in eerste instantie op gemeentelijk niveau vol-
gens de Klachtverordening is afgedaan, is zij ontvankelijk.

FORMEEL KLACHTONDERZOEK

De Ombudsman heeft overwogen of de beslissing van het College
van B&W in diens brief van 11 september 1997 om de klacht van
de heer Essers van 9 juni/11 juli onder toepassing van artikel
7 onder d van de Klachtenverordening niet in behandeling te ne-
men, voor hem aanleiding zou zijn de bij hem ingediende klacht
van 13 september 1997 eveneens niet in behandeling te nemen, zulks
dan onder toepassing van de overeenkomstige bepaling in artikel
11 lid 2 onder d van de Verordening op de Gemeentelijke Ombudsman.
De Ombudsman heeft daarvan afgezien. Daargelaten of hij al van
mening zou zijn dat het gewicht van de gedraging waarover wordt
geklaagd en/of het belang van klager kennelijk onvoldoende is,
meent hij dat het in het belang van de herkenning van de onafhan-
kelijkheid van de Ombudsman, de expliciete behoefte van klager
aan een inhoudelijk onderzoek en oordeel, en het belang dat over
(on)behoorlijkheid van gedragingen van collegeleden in principe
geen onduidelijkheid blijft bestaan in dit geval een formeel
klachtonderzoek en oordeel van de Ombudsman op voorhand al de
voorkeur verdient.

GEDRAGING waarop de klacht betrekking heeft.

Bij brief van 26 mei 1997 heeft de heer Essers de voorzitter
van de commissie Stedelijke ontwikkeling en Economische Zaken,
wethouder R.P.A. Migo, verzocht om informatie over de totstand-
koming van het advies van die commissie in de besloten commis-
sievergadering van 12 maart 1997 over raadsvoorstel 62/1997 in-
zake de toepassing van de Wet Voorkeursrecht Gemeenten bij grond-
verkopen op het gebied van de gemeente Nijmegen boven de Waal, op-
genomen in het structuurplan "Land over de Waal", welk raadsvoor-
stel was behandeld en aanvaard in de besloten raadsvergadering
van 9 april 1997.

Bij brief van 5 juni 1997 deelde wethouder Migo de heer Essers
mee dat het raadsbesluit van 9 april sinds de datum van publi-
catie er van (10 april) openbaar was geworden, en met alle daar-
bij behorende adviezen, waaronder het door de heer Essers gevraag-
de, ter inzage lag in het Open Huis. De wethouder merkt op dat het
de heer Essers dan ook vrij stond om  op ieder gewenst moment ge-
durende de openingstijden van het 0pen Huis van het stuk kennis
te nemen. Indien hij de beschikking zou wensen te krijgen over ko-
pieën van deze stukken zou hij daarover contact kunnen opnemen
met een name genoemde medewerker van de afdeling Onroerend
Goed. Ten aanzien van het zenden van kopieën zou (dan) overigens
de legesverordening worden gehanteerd.

Bij brief van 9 juni 1997 diende de heer Essers over deze reactie
op zijn verzoek -abusivelijk- bij de wethouder zelf een klacht in.
In de klachtbrief meldde hij dat de mededeling dat het stuk met al-
le daarbij behorende adviezen sinds de datum van publicatie ter in.
zage zou liggen in het Open Huis feitelijk onjuist was gebleken;
bij zijn bezoek aan het open Huis op 9 juni bleek weliswaar het
raadsvoorstel 62/1997 ter inzage te liggen maar het door hem ge-
vraagde commissie-advies daarbij te ontbreken. De heer Essers ver-
meldt daarbij. "Gelukkig kon een van de medewerksters ervoor zor-
gen dat het formele VERSLAG van de besloten commissievergadering
van 12 maart 1997 alsnog per fax naar het Open Huis gestuurd werd."

In zijn reactie van 9 juli op deze (klacht)brief -welke reactie
door hem overigens ten onrechte als klachtafhandelings-
schrijven werd aangemerkt- merkt de wethouder op dat het hem
spijt dat de heer Essers problemen had gehad met het ter inzage
krijgen van stukken, maar dat een en ander gelukkig snel kon worden
opgelost.

INHOUD van de klacht

In de (klacht)brief aan wethouder Migo van 9 juni 1997, de (pre-
mature) klachtbrief aan de Ombudsman van 11 juli 1997, een nader
schrijven aan de Ombudsman van 24 juli 1997, een klachtaankondi-
gingsschrijven aan de Ombudsman van 11 september 1997 en de for-
mele klachtbrief aan de Ombudsman van 13 september 1997 formuleert
de heer Essers de volgende onderscheiden klachtaspecten:

* inhoudelijk is het verwijzen naar het Open Huis niet bepaald
  burgervriendelijk, en bovendien geen redelijke uitvoering van
  artikel 7 lid 2 van de Wet Openbaarheid van Bestuur.

* gezien het gegeven dat het betreffende verslag van de besloten
  commissievergadering van 12 maart slechts twee velletjes A-4
  betreft had, gelet op de vlotte voortgang van de werkzaamheden,
  normaal gesproken kunnen worden volstaan met toezending van een
  fotokopie er van;
  verwijzing naar de omslachtige weg van aanvraag bij een nader
  genoemde medewerker van de afdeling Onroerend Goed voor een af-
  schrift en de opmerking over het (alsdan) toepassen van de le-
  gesverordening (f 0.10 per pagina) is nogal misplaatst en onheus.

* het verwijzen naar het Open Huis (met een sfeertje "dat is toch
  de u bekende normale weg") terwijl het gevraagde zich daar fei-
  telijk niet bevindt, is jegens vrager van info niet netjes.

* de opmerking in de brief van 9 juli 1997 naar aanleiding van de
  melding van klager dat het gevraagde zich niet op het Open Huis
  bevond "Gelukkig kon een en ander snel worden opgelost" geeft een
  allesbehalve juiste voorstelling van zaken en is dus onterecht.

  de wethouder had de klachtbrief van 9 juni krachtens artikel 2:3
  van de Algemene Wet Bestuursrecht dienen door te sturen naar het
  College van B&W ter afhandeling in plaats van die zelf af te doen.

INHOUD van de vraag om voorziening tegen de gemeentelijke
       klachtafhandeling volgens de Klachtenverordening.

In de (premature) klachtbrief aan de ombudsman van 11 juli 1997,
een nader schrijven aan de Ombudsman van 24 juli 1997, een klacht-
aankondigingsschrijven aan de Ombudsman van 11 september 1997 en
de formele klachtbrief aan de Ombudsman van 13 september 1997
stelt klager zich niet te kunnen verenigen
met de wijze waarop zijn klacht in eerste instantie is afgehan-
deld (nl. met de mededeling dat de klacht niet in behandeling is
genomen wegens het onvoldoende belang van de klager en het onvol-
doende gewicht van de gewraakte gedraging).

Klager acht zijn belang en het gewicht van de gedraging wel dege-
lijk voldoende om formele behandeling van zijn klacht te rechtvaar-
digen.

Klager merkt op dat zijn besluit om in dat verband ook daadwerke-
lijk over te gaan tot het verzoek om voorziening is ingegeven door
de ervaring dat verzoeken om informatie regelmatig niet overeen-
komstig de Wet Openbaarheid van Bestuur worden afgehandeld en dat
het gemeentebestuur bij herhaling ook in strijd handelt met de be-
palingen in de Gemeentewet inzake openbaarheid en geheimhouding.
Hij tekent aan dat een verzoeker om informatie op grond van de Wet
Openbaarheid van Bestuur helemaal niet behoeft aan te geven welk
belang hij bij zijn verzoek heeft.

In dat verband attendeert hij er op dat zowel de gang van zaken bij
het besluiten over te gaan tot een besloten gedeelte van de commis-
sievergadering van 12 maart als de gang van zaken bij het besluiten
over te gaan tot een besloten gedeelte van de raadsvergadering van
9 april formeel onjuist zijn geweest en bovendien onjuist in de ver-
slagen zijn weergegeven; bij de openbaarmaking van die verslagen is
niet de Gemeentewet c.q. Verordening in acht genomen.

ONDERZOEK

De Ombudsman heeft de (premature) klachtbrief van 11 juli 1997
en de formele klachtbrief van 13 september ter kennis gebracht
aan de voorzitter van de commissie, wethouder Migo, en om diens
standpunt gevraagd.

Hierop heeft op 17 november 1997 een gesprek tussen de Ombudsman
en de wethouder plaatsgevonden. De daarvan gemaakte gespreksnoti-
ties zijn door de wethouder geaccordeerd.


De Ombudsman heeft klager in de gelegenheid gesteld zijn klacht
nader toe te lichten. Dit heeft hij mondeling gedaan in een ge-
sprek waarvan geen schriftelijke aantekeningen zijn vastgelegd,
gehouden op 3 december. De toelichting komt in hoofdzaak overeen
met hetgeen in zijn brieven van 9 juni, 11 juli, 24 juli. 11
september en 13 september 1997 is weergegeven.

De Ombudsman heeft klager de gespreksnotities van 17 november
voor commentaar toegezonden. Klager heeft hier op bij brief van
17 december commentaar geleverd. Dit commentaar is aan de wet-
houder ter kennis gebracht.


De Ombudsman heeft kennis genomen van het openbare inhoudelijke
ambtelijke advies van 22 augustus 1997 inzake de afhandeling van
de klacht door het College van B&W.

De Ombudsman heeft nader dossier- en stukkenonderzoek gepleegd en
ambtelijk informatie ingewonnen.

BEVINDINGEN

Over de  f e i t e n  heeft de Ombudsman zijn bevindingen
weergegeven onder "GEDRAGING waarop de klacht betrekking
heeft".


Over de  c o n t e k s t  is de Ombudsman tot de volgende
bevindingen gekomen:

* Op enig moment stuitte de heer Essers op
  de (op dat moment openbare) Besluitenlijst van de BESLOTEN
  vergadering van de Raad van de Gemeente Nijmegen op woensdag
  9 april 1997 aansluitend aan de reguliere vergadering.,
  waarin melding wordt gemaakt van het besluit van de Raad in
  die vergadering conform raadsvoorstel 62/1997 tot vestiging
  gemeentelijk voorkeursrecht percelen grond opgenomen in het
  structuurplan Land over de Waal van 11 maart 1997,
  gelezen het advies van de Commissie voor Stedelijke Ontwikke-
  ling en Economische Zaken dd 12 maart 1997.

* In de "aangepaste agenda van de (openbare) commissievergade-
  ring SO/EZ van 12 maart 1997" blijkt dit punt niet te zijn
  vermeld; ook in het verslag van die openbare vergadering wordt
  er geen melding van gemaakt;
  wel wordt bij punt 11 van die agenda (Sluiting) melding gemaakt
  van een "Voorstel tot het overgaan naar een besloten deel van
  de vergadering (het betreffende voorstel ligt voor u (= de leden
  van de commissie) ter inzage bij de commissiesecretaris)";
  in het verslag wordt aan dit laatste geen aandacht besteed,
  maar staat onder punt 11 (Sluiting) aangegeven: "Verder niets
  meer aan de orde zijnde, sluit de voorzitter om ........ uur de
  vergadering".

* Onder verwijzing naar het bovenstaande en de aanname dat de ver-
  plichting tot geheimhouding van de inhoud van het besprokene in
  de besloten commissievergadering en van het advies is komen te
  vervallen verzocht de heer Essers bij brief van 26 mei 1997 aan
  de voorzitter van de Commissie om informatie omtrent dat advies
  en met name naar de totstandkoming er van. o.g.v. de WOB.
  Volgens algemeen spraakgebruik wordt onder dit laatste het ver-
  slag van de behandeling van het raadsvoorstel in de commissiever-
  dering verstaan, in dit geval dus het verslag van de besloten com-
  missievergadering van 12 maart 1997 met betrekking tot dit punt.

* De voorzitter van de commissie, wethouder Migo, heeft met zijn re-
  actie van 5 juni beoogd de heer Essers te verwijzen naar de nor-
  male weg om (openbare) informatie als deze te verkrijgen (t.w. het
  Open Huis); immers met ingang van het openbaar worden van het
  raadsbesluit was z.i. ook dit verslag van de (besloten) commissie-
  vergadering van 12 maart openbaar geworden; hij heeft zich er niet
  van vergewist of dit verslag ook inderdaad op het Open Huis ter
  inzage aanwezig was.

* Op 9 juni lag het (inmiddels openbaar geworden) verslag van de
  (besloten) commissievergadering van 12 maart 1997 niet op het
  Open Huis ter inzage, en was het bij navraag ook niet aanwezig.
  Door inspanningen van de medewerkers van het Open Huis kon be-
  reikt worden dat het verslag vanwege het secretariaat van de

  de commissie op de Dienst REO - niet vanwege de afdeling On-
  roerend Goed van de Dienst P&G-waar de wethouder naar verwezen
  had - werd doorgefaxt naar het Open Huis, alwaar de heer Essers
  het kon inzien (het omvatte twee A-viertjes), en een copie kon
  maken tegen 0,10 per pagina. De tijd tussen navraag en ter inza-
  ge verkrijgen bedroeg anderhalf uur.


Over de  f o r m e l e   a s p e c t e n  is de Ombudsman tot de
volgende bevindingen gekomen:

* Op het verzoek van klager aan de voorzitter van de commissie
  (waaruit mocht blijken dat op dat moment, 26 mei, de besluiten
  lijst van de besloten raadsvergadering wél, maar het verslag
  van de besloten commissievergadering niet ter openbare inzage
  lag), is de Wet Openbaarheid van Bestuur van toepassing, en met
  name artikel 7 lid 2 daarvan, waarin wordt bepaald dat bij de
  wijze van verstrekking van openbare informatie rekening gehou-
  den dient te worden met de voorkeur van verzoeker, van welke voor-
  keur kan worden afgeweken indien zulks in het belang is van een
  vlotte voortgang van de werkzaamheden.

* Op het raadsvoorstel 62/1997 zoals in de besloten raadsvergade-
  ring van 9 april behandeld heeft het college van B&W geheimhou-
  ding opgelegd (op grond van artikel 25 lid 2 van de Gemeentewet
  annex artikel 10 van de Wet Openbaarheid van Bestuur), doch voor
  een omschreven termijn t.w. totdat het raadsbesluit terzake beken
  gemaakt zou zijn in de Staatscourant.
  De Raad mag geacht zijn deze geheimhouding in zijn vergadering van
  9 april te hebben bekrachtigd.

* Op het besprokene terzake het raadsvoorstel in de besloten com-
  missievergadering van 12 maart heeft de voorzitter van de com-
  missie geheimhouding opgelegd (op grond van artikel 93 lid 1 van
  de Gemeentewet annex artikel 10 van de Wet Openbaarheid van Be-
  stuur, daar de commissie hiermee instemde en dus formeel oplegde).
  Krachtens artikel 93 lid 3 van de Gemeentewet dient deze geheim-
  houding in acht genomen te worden totdat de Raad haar opheft.
  De Raad mag geacht zijn deze geheimhouding in zijn vergadering
  van 9 april te hebben beperkt totdat het raadsbesluit terzake
  bekend gemaakt zou zijn in de Staatscourant.

* Het raadsbesluit is gepubliceerd in de staatscourant van 11 april

* De verantwoordelijkheid van de voorzitter van de commissie tot te
  openbare inzage leggen van de agenda en de daarbij behorende voor-
  stellen, zoals neergelegd in artikel 19 lid 2 annex artikel 91
  lid 2 van de Gemeentewet strekt zich niet uit tot verslagen van
  commissievergaderingen.

* De brieven van wethouder Migo dd 5 juni en 9 juli komen, gezien
  de handtekening, inhoudelijk voor de eigen verantwoordelijkheid
  van de wethouder. Dat er een ambtelijke schrijver of steller van
  de (ontwerp)brief daarbij wordt vermeld, doet daar niet aan af.