Rob Essers

Niek Engelschmanlaan 129
6532 CR  Nijmegen
(024) 355 81 71
rob@gaypnt.demon.nl


'Mooie woorden...' (deel 2) *

In het vorige nummer van de vorige Groene Golf (jaargang 18, nummer 5, 1997) heb ik het 'oude' gemeentelijke verkiezingsprogramma D66 geeft de politiek gezicht! tegen het licht gehouden aan de hand van de gang van zaken met betrekking tot een amendement uit 1993 dat luidde: "Voorts is D66 voorstander van meer invloed van burgers en/of de gemeenteraad op de besluitvorming inzake het aanbod van radio- en televisiezenders via het Nijmeegse kabelnet."
Bij de opsomming van alle wensen uit het programma 1994-1998 elders in dat nummer ontbreekt dit punt. Die opsomming eindigt met het vet gedrukte - en dus voor een belangrijk deel gerealiseerde (?) - punt 80: "benutten nieuwe communicatiemogelijkheden".

Wie de oorspronkelijke tekst van het verkiezingsprogramma ernaast legt, ziet dat daarin stond: "Tot slot is D66 voorstander van het benutten van nieuwe communicatiemogelijkheden via het kabelnet. Twee-wegverkeer, koppeling van het kabelnet aan computerinformatiesystemen, informatiezuilen etc. kunnen in belangrijke mate bijdragen aan een sterk verbeterde communicatie tussen burger, bedrijfsleven en overheid."
Ik wist niet dat dit in Nijmegen al voor een belangrijk deel gerealiseerd is. Van een sterk verbeterde communicatie met de overheid heb ik als burger nog niets gemerkt! Toen ik onlangs een bezoek bracht aan het regiokantoor van TeleKabel wist men mij te melden dat ik internet op z'n vroegst in april 1998 via de kabel kan ontvangen, als dat tenminste niet opnieuw uitgesteld wordt.

tarieven
Onder leiding van Henk Janssen, als wethouder verantwoordelijk voor 'de kabel' en voorzitter was van de Stichting Zuidgelderse Machtiginghouders van Draadomroepinrichtingen (ZGMD), is het tegenovergestelde bereikt van wat met bovengenoemd amendement beoogd werd. Door de Verkoop kabel/machtiging slaagde de gemeenteraad er - met steun van de D66-fractie - op 16 november 1996 in om alle zeggenschap over de kabel kwijt te raken. Een direct gevolg daarvan is o.a. dat de tarieven in 1997 tot nu toe drie maal verhoogd zijn:

1 januari 1997
(incl. BTW)
- vóór 1 januari 1997
- 2% prijsindex-stijging
- verhoging BUMA/SENA-rechten

vanaf 1 januari 1997
f   14,77
0,30
0,42
======
f   15,49
f   17,35
 
 
 
f   18,20
 
1 mei 1997
- vóór 1 mei 1997
- verhoging t.g.v. verglazing

vanaf 1 mei 1997
f   15,49
1,50
======
f   16,99
f   18,20
 
 
f   19,96
 
september 1997
- vóór ???
- verhoging t.g.v. ???
 
vanaf ???
f   16,99
0,07
======
f   17,06
f   19,96
 
 
f   20,05

Deze tariefsverhogingen betekenen voor de Nijmeegse burgers een lastenverzwaring van bijna 2 miljoen gulden per jaar. De verhoging op 1 januari 1997, nauwelijks een maand nadat TeleKabel machtiginghouder geworden was, verklaart het in het vorige nummer van de Groene Golf gesignaleerde probleem met mijn eigen afrekennota.
Over de verhoging per 1 mei 1997 die een gevolg is van de verglazing wordt nog in het geheim onderhandeld. In de overeenkomst met TeleKabel was immers afgesproken: "nv Telekabel heeft volledige vrijheid om de tarieven voor dienstverlening vast te stellen, met dien verstande dat - zolang er geen sprake is van een pakketkeuze - voor een periode van maximaal 3 jaar het tarief voor het (standaard)pakket - uitgaande van reeds door de ZGMD goedgekeurde tarieven - slechts mag worden verhoogd op basis van de index voor kosten van levensonderhoud. Externe kostenstijgingen (zoals kosten van signaallevering, auteursrechten, programma-inkoop, heffingen en belastingen) mogen in het tarief worden doorberekend." (Raadsvoorstel 155/1996, punt 4.1)
Dit komt overeen met hetgeen directeur J. Gaartman van TeleKabel op 16 december 1996 aan alle abonnees schreef (kenmerk: Tel/PC/AD/96997), toen hij de overname van het kabelnet van NUON Zuid-Gelderland bekend maakte: "Op korte termijn merkt u weinig van de overname door TeleKabel. Het zenderaanbod blijft nagenoeg gelijk de abonnementskosten zullen, behoudens als gevolg van indexering en programmaaanvullingen, niet stijgen en uw betalingen blijven vooralsnog via de termijnnota's van NUON Zuid-Gelderland plaatsvinden. [..]"

Mijn verzoek om toezending van o.a. een kopie van de overeenkomst met TeleKabel d.d. 24 juni 1997 is na ruim drie maanden nog niet ingewilligd. Tegen de fictieve weigering van B&W om mij de gevraagde informatie te verstrekken heb ik op 29 september 1997 een bezwaarschrift ingediend. Op grond van art. 6 van de Wet openbaarheid van bestuur (Wob) had het bestuursorgaan binnen twee weken een beslissing moeten nemen; die beslissing kan voor ten hoogste twee weken worden verdaagd.

zenderaanbod
Inmiddels zijn er ook weer nieuwe problemen ontstaan rond het zenderaanbod. In de maand september 1997 verdween de klassieke zender BRTN Radio 3 (102,6 MHz), die plaats moest maken voor New Dance Radio. Ik kan mij niet onttrekken aan de indruk, dat dit alles te maken heeft met een wijziging van de Mediawet en de Wet op de Telecommunicatievoorzieningen per 1 september 1997 waardoor kabelexploitanten slechts verplicht zijn twee radioprogramma's van de Nederlandstalige landelijke Belgische openbare omroepdienst uit te zenden.
Of deze zenderwijziging overeenkomstig de algemene voorwaarden ten minste één maand van tevoren bekend gemaakt is, betwijfel ik ten zeerste. De informatieverstrekking door TeleKabel laat nogal te wensen over. Op de folder die ik op 25 september 1997 bij het regiokantoor opgehaald heb, werden ter plekke met de hand nog een aantal wijzigingen aangebracht. Dat is niet alleen weinig professioneel, maar het resultaat was bovendien onvolledig.
Het eigen informatiekanaal waarover mw. Van de Peppel, productmanager Audio & Video van TeleKabel, het in De Gelderlander van dinsdag 30 september 1997 had, bestaat al lang niet meer. In het zenderoverzicht is dit kanaal dan ook niet meer terug te vinden (nog wel in de toelichting). Het is niet aannemelijk dat met het eigen informatiekanaal Wijknieuws bedoeld wordt. Ook daar is in ieder geval de informatie over de radiozenders niet actueel.
Het minst actuele zenderoverzicht staat op de teletekstpagina's 212 en 213 van TeleKabel bij de TV Krant. Sinds jaar en dag wordt verzuimd om deze pagina's bij tijds te actualiseren. Op internet trof ik een tweetal pagina's (http://www.telekabel.nl/tv201.htm en rd201.htm) aan die wél actueel zijn, al is de informatie op pagina tv201.htm niet geheel foutloos.

programmaraad
Volgens bovengenoemd bericht in De Gelderlander is de Programma-adviesraad Gelderland- Zuid (PAR) geraadpleegd over het schrappen van de Belgische radiozender. Een opmerkelijk zaak aangezien de zender in bijvoorbeeld Beuningen nog wel op de kabel zit. Met die - dit voorjaar door de directie van TeleKabel benoemde - adviesraad voor de gemeenten Beuningen, Duiven, Groesbeek, Heerewaarden, Maasdriel, Millingen aan de Rijn, Mook en Middelaar, Neerijnen, Nijmegen, Ubbergen, Westervoort en West Maas en Waal is iets heel bijzonders aan de hand. Zo bijzonder dat de commissie Milieu, Verkeer en Vervoer en Integrale Veiligheid hierover op maandag 29 september 1997 op voorstel van voorzitter Henk Janssen achter gesloten deuren meende te moeten vergaderen. Dat zou alles te maken hebben met het feit dat er over personen gesproken zou worden...

In tegenstelling tot de wethouder en de fractie had staatssecretaris Aad Nuis bij de liberalisering van de mediawetgeving meer oog voor de invloed van de gemeenteraad op de besluitvorming inzake het aanbod van radio- en televisiezenders via de kabel. Dat heeft inmiddels geleid tot de Wet 5 juli 1997 (Stb. 336) op grond waarvan aan de Mediawet o.a. een nieuw art. 82k toegevoegd is waarvan het eerste lid luidt: "In gemeenten waar een draadomroepinrichting aanwezig is, stelt de gemeenteraad een programmaraad in die, met inachtneming van artikel 82i, de beheerder van de draadomroepinrichting adviseert welke omroepprogramma's hij krachtens artikel 22e van de Wet op de telecommunicatievoorzieningen ten minste uitzendt naar alle aangeslotenen op de draadomroepinrichting."
Het is dus de gemeenteraad - en niet de directie van TeleKabel - die een programmaraad moet benoemen. Hierbij doet zich een speciale situatie voor bij gekoppelde draadomroepinrichtingen; in het zesde lid van bovengenoemd artikel is namelijk bepaald: "Indien een aantal draadomroepinrichtingen gekoppeld is en daardoor feitelijk als één draadomroepinrichting functioneert, wordt met betrekking tot die gekoppelde draadomroepinrichting één programmaraad ingesteld door de onderscheidene gemeenteraden gezamenlijk. [..]"

gezamenlijk
Interessant is de vraag wat dit voor Nijmegen en omgeving betekent. Ik vrees dat die vraag in de besloten commissievergadering niet aan de orde geweest is. Toch zal die eerst beantwoord moeten worden, alvorens uitvoering gegeven kan worden aan art. 82k van de Mediawet (dat op grond van het Besluit van 13 augustus 1997, Stb. 370, met ingang van 1 september 1997 in werking getreden is), en er - al dan niet in een besloten vergadering - over personen gesproken kan worden.
Overigens staat het antwoord feitelijk al op bovengenoemde website van TeleKabel. Uit het kaartje van de regio Gelderland-Zuid (http://www.telekabel.nl/tv-glz.html) blijkt dat het ten minste om drie afzonderlijke gebieden gaat, waarvan Beuningen, Groesbeek, Millingen aan de Rijn. Mook en Middelaar, Nijmegen en Ubbergen een geheel lijken te vormen. Als echter de programma-overzichten bij de beschouwingen betrokken worden, blijkt Beuningen een afwijkend programma-aanbod te hebben (http://www.telekabel.nl/tv213.htm). Gelet op art. 82k, lid 6, ligt het dus voor de hand dat de nieuwe programmaraad benoemd wordt door de gezamenlijke gemeenteraden van Groesbeek, Millingen a/d Rijn. Mook en Middelaar, Nijmegen en Ubbergen, hetgeen een aanmerkelijke schaalverkleining betekent ten opzichte van de huidige programma- adviesraad waarin leden uit maar liefst 12 gemeenten zitting hebben.
Het ruilen van netwerken, waarvan De Gelderlander op vrijdag 3 oktober 1997 melding maakte, lijkt hierop niet van invloed. Met de ruil wordt weliswaar beoogd om beter aaneengesloten verzorgingsgebieden te verkrijgen, maar de overname heeft - volgens de woordvoerster van TeleKabel - voor de abonnees geen gevolgen: "Tarieven, programmapakket en betalingswijze blijven onveranderd."

Het wachten is nu op een raadsvoorstel dat aan de vijf gemeenteraden voorgelegd wordt, waarin de instelling van een gezamenlijke programmaraad nader geregeld wordt. Het is zaak dat die programmaraad er zo snel mogelijk komt (eigenlijk had die er op 1 september 1997 al moeten zijn). Op grond van de gewijzigde Mediawet kan de beheerder van een draadomroepinrichting slechts om zwaarwichtige redenen afwijken van het advies. En dat is een aanmerkelijk verschil in vergelijking met de positie van de PAR!
Nu de gezamenlijke gemeenteraden de omvang van de programmaraad bepalen en de leden ervan benoemen, doet zich de vraag voor wie er uiteindelijk voor de kosten opdraait. Voor de PAR stelde TeleKabel een bedrag van f 5000,- voor de hele regio Gelderland-Zuid beschikbaar. De wettelijke basis en het belang dat aan de adviezen gehecht wordt, rechtvaardigen mijns inziens dat de Verordening geldelijke voorzieningen commissieleden van (overeenkomstige) toepassing wordt verklaard. Dat zou betekenen dat de leden van de programmaraad ten minste een bedrag van f 178,- per vergadering ontvangen.

En zo komt alles uiteindelijk toch nog goed met mijn amendement uit 1993. Het kan zelfs - vet gedrukt - worden toegevoegd aan de lijst van punten uit het verkiezingsprogramma 1994-1998 die gerealiseerd zijn, al heeft het aan de wethouder, fractie en/of afdelingsbestuur niet gelegen!


Afgesloten: 10 oktober 1997

*)  Bovenstaande bijdrage verscheen in de Groene Golf, het afdelingsblad van de Nijmeegse Democraten D66, (jrg. 18, nr. 6, 1997; pag. 13-17); het eerste deel stond in het voorgaande nummer (jrg. 18, nr. 5, 1997; pag. 20-25).

 

© 1997 Rob Essers, Nijmegen