zie Wijk A
openbare ruimte ID 1734301864003228
woonplaats Elst (gemeente Overbetuwe)
zie Rijksweg 15
openbare ruimte ID 1734301869003228
woonplaats Oosterhout (gemeente Overbetuwe)
zie Rijksweg 15
openbare ruimte ID 1734301872003228
woonplaats Valburg (gemeente Overbetuwe)
zie Rijksweg 15
openbare ruimte ID 1734301864000010
woonplaats Elst (gemeente Overbetuwe)
zie A325
Wijk B (1812)
Nijmegen 1812: Regulierstraat (Het ABC)
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Het a.b.c
Teunissen 1933: A.B.C.
"Naam van een hofje aan de Eerste Walstraat, dat reeds in 1799 bekend was. In 1930 zijn de huisjes aan dit hofje gesloopt en is het hofje vervallen." (Teunissen 1933)
| " | ADRES | : | B450 t/m 462 |
| NAAM | : | HET ABC | |
| (...) |
In juli 1761 werd aan Arnoldus Meerkamp overgedragen: Twee huizen naast elkander en onder een dak op de hoek van de Regulierstraat, naast het erf van koopman Peter van Egeren gelegen. Thans tot drie woningen geapproprieerd en gemerkt met de letters 'A, B en C' onder de conditie dat deze huizen geen doorgang van de erven van Hendrik Philipsen zal behoeven te permitteren. En dat daar en tegen deze twee huizen ook geen recht tot het secreet en de gang terzijde derzelven zullen hebben.
Later kregen een rij kleine lage huisjes gelegen achter het 'A B C' de naam het ABC. Op 16 augustus 1799 verkopen de erfgenamen van Johan de Wilde voor 1810 gl.: Een blok van veertien woningen, genaamd het ABC, staande aan de Wal, tussen de Regulierstraat en de Bloemerstraat." (Giesbertz 2005)*
verdwenen naam; zie Eerste Walstraat, Het Hoogje
zie Rijksweg 15
openbare ruimte ID 1705300000000786
woonplaats Ressen (gemeente Lingewaard)
zie Rijksweg 15
verdwenen naam; zie Rijksweg 52
zie Rijksweg 73, Rijksweg 783
Provinciale weg 325 (A325), vroegere Rijksweg 52 (A52), autosnelweg van Arnhem naar Nijmegen, in 1993 overgedragen aan de provincie Gelderland.
Door de wijziging van de grens met de gemeente Bemmel per 1 januari 1997 en de gemeente Elst per 1 januari 1998 zijn delen van de A325 in de gemeente Nijmegen komen te liggen. Het weggedeelte tussen de Waalbrug en het Knooppunt Ressen werd tot 2000 beheerd door de provincie. De A325 begint tegenwoordig op de grens van de gemeente Nijmegen bij km 11,9 en eindigt in Arnhem bij op de Nijmeegseweg bij km 20,939 (voor de Pleijweg).
Volgens de BAG heeft het weggedeelte in de woonplaats Ressen de naam A325 (zonder spatie) in de woonplaats Elst de naam A 325 (met spatie).
stadsweg
In het kader van de ontwikkeling van het stadsdeel
Nijmegen-Noord is de provinciale weg omgebouwd tot een stadsas. Vooruitlopend hierop heeft de gemeenteraad op 15 december 1999 besloten het gedeelte vanaf de
Waalbrug tot aan de meest noordelijk gelegen rotonde
(ovatonde) de naam
Prins Mauritssingel te geven.
Het voormalige weggedeelte van de A325 in de woonplaatsen Nijmegen en Lent maakt deel uit van de
N325.
zie Keizer Augustusplein,
Prins Mauritssingel
zie N325
openbare ruimte ID 1705300000000787
woonplaats Ressen (gemeente Lingewaard)
zie A325
zie N326
openbare ruimte ID 0268300000000825
wijk 12 Goffert
Besluit B&W d.d. 13 december 1950: Aalbersestraat
ptt post 1978: aalbersestr
Mr. Petrus Josephus Mattheüs (Piet) Aalberse (Leiden 27 maart 1871 – 's‑Gravenhage 5 juli 1948), katholiek voorman en minister; zie www.biografischportaal.nl
"Petrus Jos. Matth. Aalberse (1871-1948), Nederlands r.-k. politicus en staatsman. Deed veel voor de sociale wetgeving (arbeidswet 1919), lid van de Tweede Kamer van 1903 tot 1916, en van 1925 tot 1937. Hoogleraar te Delft van 1916 tot 1918. Van 1918 tot 1925 minister van Arbeid in het eerste en tweede kabinet Ruys de Beerenbrouck. In 1931 voorzitter partijraad R.-K. Staatspartij. Van 1937 tot 1946 was hij lid van de Raad van State. Minister van Staat." (Hendriks 1987)
De Aalbersestraat loopt van de Kolpingstraat naar de Dr. Poelsstraat.
2018-2019
Bij de vernieuwing van de
Kolpingbuurt zijn alle 8 woningen (bouwjaar 1952) gerenoveerd. Er zijn in de Aalbersestraat geen woningen gesloopt. De geometrie van de openbare ruimte is niet gewijzigd.
zie Kolpingbuurt
Adresboek 1908: zg. aalbersstraat
Raadsbesluit d.d. 28 oktober 1911: Roukensstraat
"Roukensstraat. (...)
Tot 28 October 1911 werd de straat genoemd Aalbersstraat. Johannes Arnoldus Aalbers, geboren te Afferden, 16 Februari 1864, bouwde de eerste woningen aan deze straat.
Ingevolge het R. van 24 Juni 1911 is zij door de gemeente overgenomen." (Teunissen 1933)
Johannes Arnoldus Aalbers (Afferden 16 februari 1864 – Nijmegen 23 juni 1949), huisschilder
J.A. Aalbers is begraven op de Begraafplaats Daalseweg.
In 1903 kocht Aalbers samen met koffiehuishouder Wilhelmus Smits (1868-1911) verschillende percelen bij de Steenenkruisstraat. De woningen hadden voor 1908 een even huisnummer aan de Groesbeeksche dwarsweg (nummer 252 t/m 318). In 1911 werden zestien stroken grond overgenomen van negentien eigenaren (raadsbesluit d.d. 24 juni 1911).
verdwenen naam; zie Roukensstraat
openbare ruimte ID 0268300000000091
wijk 20 Biezen
Raadsbesluit d.d. 27 augustus 1986: Aalscholverplaats
aalscholver, schollevaar (Phalacrocorax carbo), visetende watervogel
zie Vogelbuurt, Jan van Callstraat, Maarten Schenckstraat
verdwenen naam; zie De Haven, Oude Haven²
verdwenen naam; zie Mariënburg
"Aan de Kuilen, Aan de Zandkuilen: namen van plaatsen onder Brakkenstein die echter moeilijk te localiseren zijn" (NSAN 1946-1984, rubriek Organisme, inventarisnummer 2648, 26 juni 1952, nr. 22)
verdwenen naam; zie Zandkuil
verdwenen naam; zie Molenstraat
verdwenen naam; zie Waalkade
verdwenen naam; zie Aan de Kuilen
verdwenen naam; zie Bloemerstraat, Zes Huizen
verdwenen naam; zie Kelfkensbos¹
verdwenen naam; zie St. Stevenskerkhof
verdwenen naam; zie Waalkade
openbare ruimte ID 0268300000000826
wijk 06 Hengstdal
Besluit B&W d.d. 10 juni 1941: Abeelstraat
ptt post 1978: abeelstr
abeel (Populus), populier
zie Bomenbuurt
zie Jan Abeelegas
openbare ruimte ID 0268300000000394
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Besluit B&W Elst d.d. 3 oktober 1989: Acacialaan
ptt post 1991: acacialn
Besluit B&W d.d. 8 december 2009: formalisering
acacia (Robinia pseudoacacia), boom
zie Visveld, Acaciastraat, Peppellaan
openbare ruimte ID 0268300000000827
wijk 06 Hengstdal
Adresboek 1908: z.g. Bergweg
Adresboek 1914-1915: z.g. Berg en Dalsche dwarsstraat
Raadsbesluit d.d. 14 juli 1917: Berg en Dalsche dwarsweg
Raadsbesluit d.d. 4 mei 1932: Acaciastraat
ptt post 1978: acaciastr
acacia (Robinia pseudoacacia), boom
"Deze straat droeg, voor zoover betreft het gedeelte tussen den Berg en Dalscheweg en de Tooropstraat, ingevolge R. 14 Juli 1917 den naam Berg en Dalschedwarsweg. Deze naam was reeds vóór 14 Juli 1917 gebruikelijk. Ingevolge R. 9 Juni 1917 werd dit straatdeel door de gemeente overgenomen van de Nijmeegsche Bouwvereeniging." (Teunissen 1933)
De oudste woningen met de huisnummers 1 t/m 11 (bouwjaar 1905) zijn van architect Simon Johannes Meijn (1851-1905) en maken deel uit van '2 enkele en 3 dubbele heerenhuizen aan de Berg-en-Dalschenweg, voor rekening van de Nijm. Bouwvereeniging'. De bouw werd gegund aan aannemer H. Seegers voor de som van f 31.700 (bron: Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 30 december 1904 en 1 januari 1905).
zie Bomenbuurt, Acacialaan
verdwenen naam; zie Franseplaats
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Accordeonpad
accordeon, trekharmonica (muziekinstrument)
verdwenen naam; zie Muziekbuurt
openbare ruimte ID 0268300000000828
wijk 01 Stadscentrum
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Achter de Bank
Raadsbesluit d.d. 24 oktober 1951: inwerkingtreding
ptt post 1991: achter de bank
"Doodlopend straatje van Klein Mariënburg achter een bankgebouw." (Hendriks 1987)
Teunissen 1933: Achter den Blaasbalg
"1582 'De Blaesbalck, achter de muyr, aan eene zijde die ses Huyser, achter de Seylbaen' en 'Achter die muyr, in die straet daar men geet van der Wyntmolenport tot der Heselporten, bij den alden graeff'.
1628 'Achter den Blaesbalck of Doddendaelschestraet'.
Het huis de Blaasbalg ontleende zijn naam vermoedelijk aan een huisteken." (Teunissen 1933)
verdwenen naam
Teunissen 1933: Achter den Blatum
"Voetpad van de Lange Baan naar de Belvédère. Dit pad bestond reeds in 1677." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Lange Baan
openbare ruimte ID 0268300000000829
wijk 01 Stadscentrum
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Achter de Carmel
Besluit B&W d.d. 13 december 1950: inwerkingtreding
ptt post 1978: achter de carmel
Raadsbesluit d.d. 9 april 2008: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Achter de Carmel
"Genoemd naar het Carmelieten-klooster aan het Carmelhof." (Hendriks 1987)
Het raadsbesluit d.d. 7 mei 2008 houdt verband met de bebouwing van de Hessenberg.
zie Carmelhof
Teunissen 1933: Achter den Doddendaal
verdwenen naam; zie Achter Valburg, Doddendaal
Wijk A (1812)
Kiers 1751¹: Achter den Heesel
Van Suchtelen 1779: Achter den Ezel
Nijmegen 1812: Agter den Ezel / Wintersoord, Agter den Ezel
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Achter den Ezel
Wegenlegger 1858: Achter den Ezel
Nijmegen 1900: Stadsgracht (Oude)
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Oude Stadsgracht
"Al in 1390 is er sprake van een huis 'De Ezel' aan de Burchtstraat. Achter dit huis om heeft een weg gelegen: Achter de Ezel. Verder krijgt zij de benaming Oude (Stads-)Gracht of Achter de Muur, omdat hier bij de eerste stadsomwalling een droge gracht is gegraven ter verdediging van de stad." (Nijmegen in kaart gebracht 1655-1832)
Op de Wegenlegger uit 1858 komt de naam Achter den Ezel twee maal voor:
| - | "Van de Houtmarkt tot voor Wintersoord" (Legger A 1858, nr. 21); |
| - | "Van Wintersoord tot midden voor de gewezen Burgtpoort" (Legger A 1858, nr. 22). |
zie Burgpoort, Houtmarkt², Wintersoord
De naam Achter de Ezel werd aan het eind van de 19e eeuw definitief verdrongen door de naam Oude Stadsgracht.
verdwenen naam; zie Oude Stadsgracht
verdwenen naam: zie Hessenberg²
![[bord]](img/2008_Achter de Hoofdwacht [01].jpg "ACHTER DE HOOFDWACHT"){kind=small}
openbare ruimte ID 0268300000000830
wijk 00 Benedenstad
Kiers 1751¹: Agter de Wagt
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De Gymer Steeg
Wegenlegger 1859: Achter de Hoofdwacht
Adresboek 1892: achter de hoofdwacht
Nijmegen 1900: Achter de Hoofdwacht
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Achter de Hoofdwacht
ptt post 1978: achter de hoofdw
ptt post 1991: acht d hoofdwacht
"Achter de Hoofdwacht : Van de Smitsstraat tot de Groote markt" (Legger B 1859, nr. 164)
zie Grote Markt, Smidstraat
"De naam wisselt met dien van het gebouw waarachter dit steegje loopt en is dus zuiver plaatsaanduidend. Het Westelijk deel van het gebouw heeft geruimen tijd (vanaf de 17e eeuw tot aan de opheffing der vesting in 1874) als hoofdwacht dienst gedaan.
Omstreeks 1525: Achter het Vleeschhuis, naar de in het begin der 15e eeuw, ter plaatse waar nu de Waag staat, gebouwde vleeschhal. Toen in 1592 het wachthuis bij den Blauwensteen was afgebroken werd een deel van deze vleeschhal als wacht ingericht.
Ook de (18e en 19e eeuw) oude naam voor de Scheidemakersgas: Geimergas, Gembergasken, Genvergasken, Genevergasken, Geymbergasken, Geymergasken, Gimbergasje, Gymergas. (...)
In protocollen van 1734 en 1736: Achter de Hoofdwacht of Vleeshal.
P. 1839 noemt het Westelijk deel van het gebouw 'Hoofdwacht' en het Oostelijk deel 'Waag'.
Het gebouw dateert van 1612. De trap is in 1885 naar een oude teekening nieuw aangebracht." (Teunissen 1933)
zie Gymergas, Scheidemakersgas
"In de volksmond heet het straatje dat er achter ligt daarom Achter de Hoofdwacht. De raad legt pas in 1894 deze aanduiding vast." (Nijmegen in kaart gebracht 1655-1832)
Deze laatste informatie is niet juist. Uit het Verslag van de Handelingen van de Raad der Gemeente Nijmegen 1894 (p. 35) blijkt dat slechts sprake is van het inrichten van de lokalen van het opgeheven Telegraafkantoor boven het Waaggebouw voor de politie.
"73 Politie, Hoofdbur. v., Gr. Markt 26" (telefoongids 1915)
Het straatnaambord in de zijmuur van café In de Blaauwe Hand, Achter de Hoofdwacht 3 Nijmegen, is het oudste bord dat nog in gebruik is. Linksonder in de hoek staat '1885 . Mon Gillet'. Het bord is afkomstig van de François Gillet (1822-1889).
zie kroniek 1885
De panden Achter de Hoofdwacht 7 t/m 11 zijn gesloopt na een granaatinslag op 21 november 1944. De verbinding met het St. Stevenskerkhof is in 1924 niet bij de naamgeving betrokken (zie achterzijde*). Het huidige pand met huisnummer 7 staat op de plaats van Achter de Hoofdwacht 13-15. De oneven huisnummering liep vroeger door tot nummer 21.
Teunissen 1933: Achter den Kabel
verdwenen naam; zie Kabelgas
openbare ruimte ID 0268300000000209
wijk 05 Hunnerberg
Raadsbesluit d.d. 11 april 2001: Achter de Keizerskroon (per 1 augustus 2001)
De Keizerskroon
Café The Shuffle,
Berg en Dalseweg 200 Nijmegen, heette in de tweede helft van de 20e eeuw: De Keizerskroon. Het doodlopende straatje met de huisnummers 196A t/m 200A kreeg in 2001 de naam Achter de Keizerskroon.
Café Theunissen, Zeigelbaan 47 (hoek Piersonstraat), brandde bij het bombardement op 22 februari 1944 af. In de periode 1946-1951 was Café De Keizerskroon van eigenaar A. Theunissen gevestigd op Kelfkensbos 1. De naam van het café herinnert aan Karel de Grote (742-814) en het Valkhof. In 1951 werd Café Rust (Café Jacobs), Berg en Dalseweg 200, door Theunissen overgenomen en onder de naam De Keizerskroon voortgezet.
Café De Keizerskroon (bouwjaar circa 1890) staat op de gemeentelijke monumentenlijst. Het pand is in 1899 gedeeltelijk afgebroken en weer opgebouwd.
Teunissen 1933: Achter den Klokkenberg
"Dit steegje, dat ook wel Kattengasje genoemd werd, verbond de Muchterstraat met de Vleeschhouwerstraat achter den Klokkenberg om, met aan het einde een steenen trap.
1438: Clockenberchegasje
1440: Klockenborchgas
1456: Klockengasje
1627: Klockenbergschestraet." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Kattengasje, Klokkenberg²
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): De halve Trom
Wegenlegger 1859: Achter de Markt
Adresboek 1892: scheidemakersgas
Nijmegen 1900: Scheidemakersgas
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Scheidemakersgas
"Achter de Markt : Van de Broederstraat tot de Scheidemakersgas" (Legger B 1859, nr. 86)
verdwenen naam; zie Halve Tromp, Scheidemakersgas
verdwenen naam; zie Achter de Vismarkt
verdwenen naam; zie Achter de Blatum
Teunissen 1933: Achter den Muur
verdwenen naam; zie Oude Stadsgracht
verdwenen naam; zie Kloosterstraat
openbare ruimte ID 0268300000000831
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 21 oktober 1953: Achter de Oude Gracht
ptt post 1991: achter de oude gr
"Deze naam werd bij R. van 21 oktober 1953 gegeven aan de expeditiehof, die ongeveer ligt op de plaats waar in het midden van de 15e eeuw een straat werd aangelegd onder de naam Oude Gracht. In 1548 werd het Oude Stadsgracht genoemd. In 1649 sprak men van Achter de Muer, daar de straat de loop van de oude ringmuur volgde. In 1695 kwam de straat voor als 'Stadt Graeff' (Stad Gracht) ook wel 'Achter de Esel' genoemd, naar het huis 'de Esel' dat tot omstreeks 1676 aan de Lange Burchtstraat stond." (Hendriks 1987)
zie Oude Stadsgracht
"Voordat in de hoek van de Koninginnelaan en de Nieuwe Nonnendaalseweg het jaren 90-wijkje Ridderspoor gebouwd werd, werd dit gebied 'Achter de Pallen' genoemd. Een mogelijke oorsprong van deze naam dateert uit 1676, het jaar waarin de Vrede van Nijmegen getekend werd. In Nijmegen werd het vredescongres gehouden dat een einde moest maken aan de oorlog tussen Lodewijk XIV en de Republiek der Verenigde Nederlanden. Omwille van het congres werd een gebied van 'een uur gaans' rond de stad tot neutrale zone verklaard waar de ambassadeurs van onder meer Nederland, Frankrijk en Engeland zich veilig konden verpozen. Daarom werd door de gemeenteraad het gebied met vijftien palen rondom de stad afgebakend, met daarop een bord waarop de woorden 'neutraliteit' en 'neutralité' stonden, om duidelijk te maken dat men 'achter den pale (of pallen)' veilig was voor overvallen van in het gebied gelegerde Franse soldaten. Het is niet onmogelijk dat er in de buurt van de Ridderspoor zo'n paal heeft gestaan, zo kan worden opgemaakt uit oude prenten." (Trots van de wijk 2004, p. 10)
Vrede van Nijmegen
De onderhandelingen begonnen in 1676. Binnen de palen lagen
Weurt, Beuningen,
Hees,
Neerbosch,
Hatert, de Meerwijk, Ubbergen, Beek, Ooij, Persingen en Erlecom (bron: Smetius 1784, pp. 212-213). De vredesverdragen werden in de periode 1678-1679 gesloten.
Dat er destijds zo'n paal in de buurt van de Ridderspoor gestaan heeft, is niet erg waarschijnlijk. Het ligt meer voor de hand dat de 'pallen' (palissades) deel uitmaakten van de lunette Bottendaal.
palissade, hindernis of afsluiting gevormd door een rij aangepunte palen, ook wel stormpalen genoemd (term uit de vestingbouw); zie www.coehoorn.nl
verdwenen naam; zie Onder de Bogen
openbare ruimte ID 0268300000000042
wijk 00 Benedenstad
raadsvoorstel 11 november 1981: Lambertusgas
Raadsbesluit d.d. 26 november 1981: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 17 december 1981: Achter de Smidstraat (per 4 januari 1982)
ptt post 1991: achter de smidstr
Een amendement van Wim Hompe (PvdA) e.a. om de naam Lambertusgas te wijzingen in Achter de Smidstraat werd op 17 december 1981 met 20 tegen 13 stemmen aangenomen.
zie Lambertusgas, Smidstraat
Teunissen 1933: Achter den Storm
verdwenen naam; zie Heuveltje
verdwenen naam; zie Velhuizen
openbare ruimte ID 0268300000000832
Wijk D (1812)
wijk 00 Benedenstad
Feltman 1669: Visemerckt
Kiers 1751¹: Agter t gasthuis
Nijmegen 1812: Achter de Vischmarkt, Achter de Vischmarkt / Rosegast
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Achter het Gasthuis
Wegenlegger 1859: Achter het Gasthuis, Achter de Vischmarkt
Adresboek 1892: achter de vischmarkt
Nijmegen 1900: Achter de Vischmarkt
Raadsbesluit d.d. 31 maart 1900: Vosstraat (gedeelte)
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Achter de Vischmarkt
ptt post 1978: achter d vismarkt
De naam Achter de Vischmarkt is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Achter de Vismarkt.*
"Het straatje Achter het Gasthuis, al in 1427 genoemd, vindt men onder aan de Grotestraat. De naam is ontstaan doordat dit straatje achter om het St. Nicolaasgasthuis heen liep. Ook van deze straat registreert men enkele panden in het eerste deel van het Nieuw Protocol van Bezwaar." (Nijmegen in kaart gebracht 1655-1832)
"De naam is zuiver plaatsaanduidend.
1427: Achter dat Gasthuys omdat deze straat achter het St. Nicolaas Gasthuis omliep. De voormalige Luthersche kerk aan de Grootestraat, hoek Vosstraat, staat op de plaats waar tot 1670 de kapel van genoemd gasthuis was. Zie P. 1572.
1438: Het Westelijk einde van de straat wordt Achter de Meipoort genoemd. Deze naam werd ook nog in de 17e eeuw aan dit straatje gegeven.
1457: Koninckstraat.
In de 15e en 16e eeuw werd aan het benedeneinde van de Grootestraat vischmarkt gehouden. De vischverkoopers mochten niet hooger staan dan de Muchterstraat. Zij moesten het midden der straat vrijlaten.
De vischmarkt werd gebouwd in 1633-1638 ten westen van de Grootestraat; zij is in 1641 vergroot en moest in het midden der 19e eeuw verplaatst (verzakkingen in de Waalkade) worden.
P. 1839 maakt onderscheid tusschen Achter de Vischmarkt (de tegenwoordige Vosstraat) en Achter het Gasthuis (het gedeelte tusschen de Lage Markt en de Vosstraat)." (Teunissen 1933)
Op de Wegenlegger uit 1859 werd hetzelfde onderscheid gemaakt:
| - | "Achter het Gasthuis : Van de Vischmarkt tot de Lagemarkt" (Legger B 1859, nr. 134); |
| - | "Achter de Vischmarkt : Van de Grootestraat tot achter het Gasthuis" (Legger B 1859, nr. 155). |
zie Lage Markt, Vismarkt, Vischpoortje, Vosstraat
Wijk B (1812)
Nijmegen 1812: Regulierstraat / Agter de Wal
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Achter de Wal
Wegenlegger 1859: Achter de Wal
Raadsbesluit d.d. 3 januari 1880: Walstraat
Raadsbesluit d.d. 23 april 1881: Eerste Walstraat, Tweede Walstraat
Op de Wegenlegger 1859 komt de naam Achter de Wal twee maal voor:
| - | "Van de Molenstraat tot het Kruidmagazijn" (Legger B 1859, nr. 82); |
| - | "Van de Kat tot de Molenstraat" (Legger B 1859, nr. 109). |
Het bedoelde kruitmagazijn lag in de buurt van de Ziekerstraat; De Kat lag ten westen van de Regulierstraat.
verdwenen naam; zie A.B.C., De Kat, Eerste Walstraat, Tweede Walstraat
openbare ruimte ID 0268300000000833
wijk 01 Stadscentrum
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Achter de Wiemelpoort
Raadsbesluit d.d. 28 februari 1951: inwerkingtreding
ptt post 1978: achter de wiemelp
ptt post 1991: a de wiemelpoort
"Genoemd naar de Windmolenpoort (in de volkstaal samengetrokken tot Wiemelpoort) aan het eind van de Broerstraat. Droeg die naam reeds in 1369 (bouwjaar niet bekend)." (Hendriks 1987)
Bij de bouw van Plein 1944 152 t/m 187 (bouwvergunning d.d. 5 maart 2010) is een deel van Achter de Wiemelpoort verdwenen. In 2014 is de toegang tot de resterende openbare ruimte afgesloten met een hek.
zie Oude Varkensmarkt, Plein 1944, Windmolenpoort
Teunissen 1933: Achter de Wiemelpoort
"Vervallen naam. Zie Oude Varkensmarkt." (Teunissen 1933)
"Toen de Wiemelpoort nog op haar oude plaats stond, leidde een weg buiten de poort en daarom 'Achter de Wiemelpoort' genoemd, langs de stadsgracht (dwars over het huidige Plein 1944) naar de Hezelpoort. Deze weg veranderde later van naam en was tot aan zijn ondergang in 1944 bekend als Oude Varkensmarkt.
Een bescheiden straatje tussen moderne winkelpanden vormt thans in zijn historische naam de schakel tussen heden en verleden van de oude stadskern." (Achter de Wiemelpoort 1954, p. 55)
zie Achter de ...
niet-bestaande naam; zie Achter St. Anna, Pagodepad
verdwenen naam; zie Achter de Vismarkt
verdwenen naam; zie Rozemarijngas
verdwenen naam; zie Rozemarijngas
Teunissen 1933: Achter het Vleeschhuis
verdwenen naam; zie Achter de Hoofdwacht
verdwenen naam; zie Witte Paard
Wijk B (1812)
Nijmegen 1812: Agter Kronenburg
Teunissen 1933: Achter Cronenburg
"In het Hopmansboek wordt de Roomschevoet (zie Parkweg) met dezen naam aangeduid." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Parkweg, Roomsche Voet¹, Witte Paard
verdwenen naam; zie Achter Valburg, Doddendaal, Kroonstraat
raadsvoorstel 4 september 2007 (197/2007): Achter St. Anna
Raadsbesluit d.d. 3 oktober 2007: Pagodepad (?)
Raadsbesluit d.d. 23 januari 2008: Pagodepad
"Voor dit fietspad is door een inwoner van Nijmegen de naam Achter Doornroosje gesuggereerd. Deze leuke en goedklinkende naam heeft op dit moment een duidelijke relatie met het gebied, omdat het fietspad achter Cultureel Centrum Doornroosje langs loopt. Wanneer Doornroosje echter over enige tijd verhuisd zal zijn naar de nieuwbouw, is van die relatie geen sprake meer en kan de naam voor verwarring zorgen.
Voortbordurend op de gesuggereerde naam, constaterend dat het fietspad ook min of meer achter de St. Annastraat loopt en deze straat niet zal verdwijnen, stellen wij u voor aan dit fietspad de naam Achter St. Anna te geven." (raadsvoorstel 197/2007)
De commissie straatnaamgeving gaf op 14 september 2007 de voorkeur aan de naam Pagodepad.
niet-bestaande naam; zie Pagodepad, Weg van Roosje
Teunissen 1933: Achter St. Anthonius (St. Teunis)
verdwenen naam; zie Duivengas, Ridderstraat, St. Anthoniusplaats
openbare ruimte ID 0268300000000834
Wijk B (1812)
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 1 juli 1959: Achter Valburg
ptt post 1978: achter valburg
"De benaming Achter Valburg werd na de oorlog, tengevolge van de wijzigingen van het stratenplan, ingetrokken.
Het komt ons gewenst voor deze naam, welke reeds vele jaren vóór 1924 gebruikt werd, nu zich daartoe de gelegenheid voordoet, wederom in de straatnaamgeving op te nemen." (B&W, 17 juni 1959)
In 1959 kreeg een verbindingsstraatje tussen de Regulierstraat en de Parkdwarsstraat de naam Achter Valburg.
zie Doddendaal
Kiers 1751¹: Dorrendal
Van Suchtelen 1779: Roosmarijn Straet
Nijmegen 1812: Agter Valburg
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Achter Valburg
Wegenlegger 1859: Achter Valburg
Adresboek 1892: achter valburg
Nijmegen 1900: Achter Valburg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Achter Valburg
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: intrekking
Besluit B&W d.d. 13 december 1950: intrekking (per 13 december 1950)
"1563: Cronenborchschestraat
1578: Kroenenborgerstraet
1617: Cronenburgerstraet
In protocollen der 18e eeuw: Oude Croonenburgschestraat;
in de Hopmansboeken en in protocollen der 17e en 18e eeuw: Achter den Doddendaal;
ook Achter Palsterkamp, naar de Heeren van Palsterkamp, die het groote huis aan den Doddendaal, dat de gehele ruimte tusschen Doddendaal en Achter Valburg innam, bewoonden;
ook nog: Besiet U Selven.
De meer gewone naam was Kronenburgschestraat. Deze naam was nog in het begin der vorige eeuw gebruikelijk. Waarom later de naam veranderd werd en waarop 'Valburg' hier duidt, is niet bekend. Ofschoon de naam 'Achter Valburg' eerst op 9 Juli 1924 door den Gemeenteraad werd vastgesteld, was deze naam reeds sedert vele jaren gebruikelijk. Zie ook Kroonstraat." (Teunissen 1933)
Volgens Kiers (1751¹) en Van Suchtelen (1779) lag de 'Croonenburgse Str.' respectievenlijk 'Cronenburgse Straet' op de plaats van Doddendaal.
"Achter Valburg : Van de Kroonstraat tot de Roomsche Voet" (Legger B 1859, nr. 104)
zie Kronenburgsestraat, Kroonstraat, Roomsche Voet¹
Zeigelbaan, Kroonstraat en Achter Valburg vormden voor de wederopbouw een oost-westverbinding tussen Molenstraat en Parkweg. Zij behoren tot de straten die zwaar getroffen werden bij het bombardement op 22 februari 1944. De overgebleven panden zijn op 13 december 1950 met behoud van huisnummer 'verhuisd' naar Doddendaal. Aan reeds bestaande huisnummers werd de aanduiding 'rood' toegevoegd.
verdwenen naam; zie Hatertse Achterbroek
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie F (1822): Achterste Bouwhof, Achtersten Bouwhof
Teunnissen 1933: Achterste Hof
"Boerenhofstede te Bysterhuizen Neerbosch. 18 Juli 1712 [lees: 1612 /RE] kocht Pontiaan Singendonck land te Bysterhuizen. Het goed bleef ongeveer anderhalve eeuw in het bezit van deze familie. Het werd in twee stukken verdeeld de Voorste en de Achterste Hof. Beide bouwhoven werden in 1760 door de erfgenamen van Geertruid Singendonck aan Jacob Cuppen verkocht." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Bijsterhuizen, Voorste Hof
verdwenen naam; zie St. Stevenskerkhof
zie 't Achterveld
openbare ruimte ID 0268300000000834
wijken 40 't Acker, 42 't Broek
Raadsbesluit d.d. 21 augustus 1980: Ackerbroekweg
Raadsbesluit d.d. 11 juli 1990: Ackerbroekweg
ptt post 1991: ackerbroekwg
"Een gedeelte van de Smallesteeg kreeg bij R. van 21 aug. 1980 deze naam, afgeleid van de twee woonwijken 't Acker en 't Broek." (Hendriks 1987)
De naam Ackerbroekweg is in 1990 opnieuw vastgesteld voor de straat die loopt vanaf de Broekstraat in zuid-westelijke richting, begrensd door de buurten Zellersacker en Hillekensacker en doodloopt in een pad, gelegen ten noord-westen van de buurt Leuvensbroek.
zie Smallesteeg
niet-bestaande naam; zie 't Acker
openbare ruimte ID 0268300000000835
wijk 24 Neerbosch-Oost
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Adagiostraat
Besluit B&W d.d. 7 oktober 1964: Adagiostraat
ptt post 1978: adagiostr
adagio, stuk in langzaam tempo (muziekterm)
zie Muziekbuurt
openbare ruimte ID 0268300000000054
wijk 17 Heijendaal
Besluit B&W d.d. 15 juni 1982: Adelbertusplein
Hendriks 1987: St. Adelbertusplein
ptt post 1991: adelbertuspln, st
Adelbert (Adelbert van Egmond) († ca. 740); zie www.biografischportaal.nl, www.heiligen.net
"Adelbertus ook Adalbertus, Heilige (gestorven 740), metgezel van Willebrord, predikte in Kennemerland. In Egmond begraven. Feestdag 25 juni." (Hendriks 1987)
Op 15 juni 1982 werd de naam St. Adelbertuslaan ingetrokken en kreeg een parkeerplaats bij de Kapittelweg de naam Adelbertusplein. In 1999 bestonden plannen om de naam Adelbertusplein weer te wijzigen:
"6. Ingekomen brief van de HAN inzake Adelbertusplein.
De secretaris deelt mede dat er schriftelijk overleg is geweest met de KUN over genoemde naamgeving; de KUN staat positief tegenover een straatnaamwijziging van het Adelbertusplein in Adelbertuslaan.
Afgesproken wordt aan de straatnaam het woord 'Sint' te laten voorafgaan. De KUN zal hierover geïnformeerd worden. (...)" (Verslag vergadering commissie straatnaamgeving, 9 juni 1999, vervolgvel 2)
Een raads- of collegebesluit inzake wijziging of intrekking van de straatnaam is niet aangetroffen. De parkeerplaats is in 2003 verdwenen in verband met de nieuwbouw van de zuidwestvleugel van het complex van de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen (HAN), Kapittelweg 33 Nijmegen. Volgens de BAG, de BGT en het NWB bestaat het Adelbertusplein nog steeds.
zie Campus Heyendaal, St. Adelbertuslaan
In de BAG worden zeven typen openbare ruimte onderscheiden: weg, water, spoorbaan, terrein, kunstwerk, landschappelijk gebied en administratief gebied.
administratief gebied, 'registratief gebied': op basis van wet- en regelgeving afgebakend gebied dat als eenheid geldt van politiek/bestuurlijke verantwoordelijkheid of voor bedrijfsvoering (bron: NEN 3610:2011/A1:2016 nl )
De volgende stadsdelen, wijken en buurten zijn geregistreerd als openbare ruimte van het type 'administratief gebied':
a. woonplaats Nijmegen:
Aldenhof,
Altrade,
Batavia,
Benedenstad,
Biezen,
Bijsterhuizen,
Bottendaal,
Brakkenstein,
De Boomgaard,
De Elten,
de Geerkamp,
de Gildekamp,
de Hoefkamp,
De Kamp,
de Kluijskamp,
de Meeuwse Acker,
de Steekse Acker,
de Voorstenkamp,
de Wellenkamp,
Drieskensacker,
Dukenburg,
Fabrica,
Galgenveld,
Goffert,
Groenewoud,
Grootstal,
Grote Boel,
Hatert,
Hatertse Hei,
Haven- en industrieterrein,
Hazenkamp,
Hees,
Heeskesacker,
Hegdambroek,
Heijendaal,
Hengstdal,
Heseveld,
Het Nijland,
Hillekensacker,
Holtgesbroek,
Horstacker,
Hunnerberg,
Kerkenbos,
Kwakkenberg,
Lankforst,
Leuvensbroek,
Lindenholt,
Malvert,
Meijhorst,
Neerbosch-Oost,
Neerbosch-West,
Nije Veld,
Nijmegen-Centrum,
Nijmegen-Midden,
Nijmegen-Nieuw-West,
Nijmegen-Noord,
Nijmegen-Oost,
Nijmegen-Oud-West,
Nijmegen-Zuid,
Oosterhout,
Ooyse Schependom,
Ressen,
St. Anna,
Staddijk,
Stadscentrum,
't Acker,
't Broek,
Tolhuis,
Ulpia,
Vogelzang,
Waaijenstein,
Waalhavenkwartier,
Wedesteinbroek,
Weezenhof,
Westkanaaldijk,
Wolfskuil,
Zellersacker,
Zuiderveld,
Zwanenveld;
b. woonplaats Lent:
Broodkorf,
De Stelt,
Dorp Lent,
Hof van Holland,
Hoge Bongerd,
Koudenhoek,
Laauwik,
Lent,
Lentseveld,
Nijmegen-Noord,
Pelseland,
Veur Lent,
Visveld,
Vossenpels,
Woenderskamp.
zie stadsdelen, wijken, buurten
verdwenen naam; zie Zeeheldenbuurt
intern beraad 1884: Hertog Adolfstraat
raadsvoorstel d.d. 23 mei 1951: Adolfstraat
Raadsbesluit d.d. 22 augustus 1951: Ottostraat
Adolf van Egmond (Grave 12 januari 1438 – Doornik 27 juni 1477), hertog van Gelre, graaf van Zutpen, enige zoon van Arnold van Gelre; zie www.biografischportaal.nl
"De heer BOL kan zich niet verenigen met de namen Arnold- en Adolfstraat, omdat deze namen zeer onaangename associaties opwekken. Spreker zou er minstens 'van Gelre' aan willen toevoegen. (...)" (VERGADERING van de Raad der gemeente NIJMEGEN op woensdag 13 juni 1951; Raadssignaat p. 287)
Het voorstel is in de raadsvergadering van 13 juni 1951 door B&W teruggenomen.
"Alhoewel B. en W. van mening zijn, dat niet de eis mag worden gesteld, dat de historische persoonlijkheid, wiens naam aan een straat wordt gegeven, tot patroon van die straat wordt gesteld en dat er zekere normen aanwezig moeten zijn waardoor de bewoners van die straat aangespoord zouden kunnen worden om zijn voorbeeld te volgen, achten zij toch termen aanwezig om tot wijziging van hun eerder gedane voorstel over te gaan, in dier voege, dat daarin de benaming Adolfstraat is gewijzigd in Ottostraat." (De Gelderlander, 16 augustus 1951)
niet-bestaande naam, zie Arnoldstraat, Hertog Adolfstraat, Ottostraat
openbare ruimte ID 0268300000000836
wijk 07 Kwakkenberg
Raadsbesluit d.d. 8 mei 1929: Adrianaweg
ptt post 1978: adrianawg
Raadsbesluit d.d. 19 december 2018: wijziging geometrie (per 1 januari 2019)
Adriana Diderika van Houweninge (Nijmegen 28 mei 1890 – Nijmegen 19 september 1953), dochter van Joachimus van Houweninge en Sophia Frederika Hamerslag, studeerde in de periode 1915-1922 aan de Rijksacademie Beeldende Kunsten in Amsterdam; zie www.biografischportaal.nl.
Zij is bijgezet in het familiegraf op de begraafplaats Rustoord.
"Deze weg is ingevolge R. 16 Mei 1928 door de gemeente overgenomen van den Heer Joachimus van Houweninge, geboren te Moordrecht, 24 Maart 1859. De Gemeenteraad handhaafde op verzoek van den vorigen eigenaar den bestaanden naam." (Teunissen 1933)
zie Johannaweg,
Sophiaweg,
van Houweningeweg
zie kroniek 2018,
vrouwen
openbare ruimte ID 0241300000000623: ingetrokken
woonplaats Berg en Dal (gemeente Groesbeek) (historisch)
woonplaats Berg en Dal (gemeente Berg en Dal) (per 2 januari 2016)
Besluit B&W Groesbeek d.d. 16 december 2014: Adrianaweg
Raadsbesluit Berg en Dal d.d. 13 december 2018 (?): intrekking (per 1 januari 2019)
"De drie genoemde openbare ruimten [Adrianaweg, Catharinaweg, Johannaweg /RE] komen met ingang van 1 januari 2019 geheel in de gemeente Nijmegen te liggen. De gemeente Nijmegen zal de gewijzigde geometrie van de openbare ruimten opnieuw vaststellen en de gemeente Berg en Dal zal de openbare ruimten intrekken;" (B&W Berg en Dal, 31 oktober 2018)
De Adrianaweg in de woonplaats Berg en Dal lag voor de grenscorrectie op 1 januari 2019 in het verlengde van de Adrianaweg in de woonplaats Nijmegen. In het raadsbesluit d.d. 13 december 2018 komt de naam Adrianaweg in de beslispunten niet voor.
zie kroniek 2018
Teunissen 1933: Aefferdens Kamp
"Vervallen naam (1569) van een terrein buiten de Molenpoort." (Teunissen 1933)
"Omstreeks 1550 geeft de Nijmeegse magistraat een enorme hoeveelheid bos, struweel en hei uit voor ontginning, die in 1570 op de schetskaart van Thomas Wittenroos als Avordenscamp / Afferdenscamp – elders ook als Westerhoeven – staat aangegeven. (...)
Grofweg bestrijkt het gebied Nijmeegse Baan (O.), Valkenburgseweg (N.), Driehuizerweg (W.) en Sionsweg (Z.);" (De Grood 2000, p. 18)
zie Driehuizerweg, Nijmeegsebaan, Sionsweg, Valkenburgseweg
"In een schepenprotocol van 1578 wordt Aefferdens Kamp beschreven als »gelegen in een slach waltz fine des Keisersboomken, dat op die Moeccksche straet steet.” (In 1616 den Huiselenberg offte Keysersboomken)." (Van Schevichaven 1898, p. 251)
verdwenen naam; zie Mookschestraat, Uselenberg
wijk 23 Heseveld
beschermd stadsbeeld*
Op 22 oktober 2008 heeft de gemeenteraad besloten de Afrika- en Bouwmeesterbuurt aan te wijzen als beschermd stadsbeeld.
"(...) Het te beschermen gebied wordt globaal begrensd door de Daniëlsweg, Kaaplandstraat, Generaal Smutsstraat, Joubertstraat, Cronjéstraat, Hendrik de Keijserstraat en de Jacob van Campenstraat" (raadsvoorstel 186/2008)
zie Afrikabuurt, Bouwmeesterbuurt
wijk 23 Heseveld
Hendriks 1987: Zuidafrikaanse buurt
"omgeving Dennenstraat-Molenweg" (Hendriks 1987)
Afrikabuurt, Zuid-Afrikaanse buurt (vanaf 1952), buurt in de wijk Heseveld met de volgende openbare ruimten: Bothastraat, Cronjéstraat, De la Reystraat, De Wetstraat, Generaal Smutsstraat, Joubertstraat, Kaaplandstraat, Natalstraat, Paul Krugerstraat, Retiefstraat, Transvaalstraat
Het Nelson Mandelaplein en het Steve Bikoplein liggen niet in de wijk Heseveld.
niet-vastgestelde buurtnaam; zie buurten
De Afrika- en Bouwmeesterbuurt is in 2008 aangewezen als beschermd stadsbeeld.*
openbare ruimte ID 0268300000000837
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 1 februari 1961: Agaatstraat
ptt post 1978: agaatstr
agaat, kwartsvariant met verschillende lagen chalcedon die als edelsteen wordt gebruikt
De Agaatstraat tussen Topaasstraat en Opaalstraat kwam in plaats van de niet-aangelegde Agaatstraat, Saffierstraat en Topaasstraat waarvan de namen in 1960 waren vastgesteld.
zie Edelstenenbuurt
Raadsbesluit d.d. 28 september 1960: Agaatstraat, Saffierstraat, Topaasstraat
Raadsbesluit d.d. 1 februari 1961: Agaatstraat
In 1961 werd de naam van de niet-aangelegde Agaatstraat tussen Toermalijnstraat (Topaasstraat) en Smaragdstraat ingetrokken en werd de naam elders gebruikt.
openbare ruimte ID 0268300000001771
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Agatha Christiestraat
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Besluit B&W d.d. 21 februari 2017: vaststelling geometrie
Agatha Christie (Agatha Mary Clarissa Miller DBE) (Torquay, Devon 15 september 1890 – Wallingford, Oxfordshire 12 januari 1976), Britse schrijfster
De geometrie van de openbare ruimte is op 21 februari 2017 voor het eerst vastgesteld. Het collegebesluit is op 30 maart 2017 als brondocument ingeschreven in de BAG.
zie Grote Boel¹
zie St. Agnetenweg
openbare ruimte ID 0268300000000006
wijk 17 Heijendaal
Besluit B&W d.d. 3 januari 1980: Agricolaplaats
Rodolphus Frisius Agricola (Roelof Huesman) (Baflo 17 februari 1444 – Heidelberg 27 oktober 1485), vroeg-humanistische geleerde; zie www.biografischportaal.nl
"Rudolf Agricola (1444-1485), eerste Nederlandse humanist van Europees formaat. Zijn werk dat in het teken staat van een bijbels humanisme is van betekenis geweest voor de verspreiding van humanistische opvoedingswijzen." (Hendriks 1987)
De Agricolaplaats is de naam van een parkeerplaats tussen de Heyendaalseweg en de Driehuizerweg. Op de tekening met nummer 163719 (datum: 26-05-2005) bij het raadsbesluit d.d. 14 september 2005 staat:
"Agricolaplaats
huidige parkeerplaats die in een toekomstige herinrichting van het gebied verdwijnt." (raadsvoorstel 195/2005)
Het westelijke deel van de parkeerplaats is gehandhaafd. Op het oostelijke deel is in of omstreeks 2010 een hockeyveld aangelegd. De gewijzigde geometrie van de openbare ruimte moet nog worden vastgesteld.
openbare ruimte ID 0268300000000838
wijk 06 Hengstdal
Besluit B&W d.d. 10 juni 1941: Ahornstraat
Besluit B&W d.d. 17 augustus 1950: Ahornstraat
ptt post 1978: ahornstr
ahorn, esdoorn (Acer), geslacht van bomen of heesters behorend tot de esdoornfamilie (Aceraceae)
A.F.Th. van der Heijden (Geldrop 15 oktober 1951) beschreef in De Revisor zijn zoektocht naar een kamer in Nijmegen, waar hij in 1970 psychologie ging studeren:
"Aan de hand van een nieuwgekochte plattegrond doorkruiste ik die middag de stad van adres naar adres, maar boekte nergens succes. Tot er maar één adres na te trekken overbleef: Ahornstraat 11. Sprong de straatnaam mij bij het opslaan van het register onmiddellijk in het oog, in het betreffende vak (D8) zag ik hem keer op keer over het hoofd. MOERBEISTR... VOGELKERSSTR... ZILVERDENSTR... ZILVERDENPAD... ZILVERDENPLANTSOEN... WETH. G.A. CORDUWENERSTR. Steeds moest mijn ongeduldige vinger opnieuw beginnen. CEDERSTR... ACACIASTR... LORKENSTR... PIJNBOOMSTR... HAAGBEUKSTR... HAZELAARSTR... SLEEDOORNSTR... GOUDEN REGENSTR... CYPRESSTR... ABEELSTR... AHORNSTR. De straat bestond.
Tekst: Patrizio Canaponi, Lieve nr. 3170 uit: De Revisor, jrg. 6, nr. 1, febr. 1979 (...)" (Will Tromp, Nijmegen in de letteren (30). De Gelderlander, 29 juli 2005)
Omdat lange benamingen hinderlijk werden gevonden wijzigden B&W op 2 november 1950 onder meer de naam Wethouder G.A. Corduwenerstraat in Corduwenerstraat. In 1970 staat op Canaponi's 'nieuwgekochte' kaart nog steeds 'WETH. G.A. CORDUWENER STR.' Kennelijk was Van der Heijden in het bezit van een exemplaar van Smulders Kompas (zie plattegrond). De laatste versie van deze plattegrond van Nijmegen waarop de lange namen nog steeds niet gewijzigd waren, verscheen in of omstreeks 1981.
zie Bomenbuurt, Corduwenerstraat
openbare ruimte ID 0268300000000839
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Ewijkplaats
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Akkerhommelhof
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Akkerhommelhof
ptt post 1978: akkerhommelhof
akkerhommel (Bombus pascuorum), meest algemene hommel van Nederland
zie Hatertse Hei, Hofjesbuurt, Ewijkplaats
openbare ruimte ID 0268300000000840
wijk 13 St. Anna
Raadsbesluit d.d. 18 februari 1931: Akkerlaan
ptt post 1978: akkerln
akker, stuk bouwland
In het verslag van de raadsvergadering van 18 februari 1931 staat:
"De heer KROPMAN wil, in verband met het feit dat aan de benoemde Akkerlaan een klooster en kerk komt, aan deze naam laan een meer passende naam geven b.v. Lourdeslaan of Bernadette-laan.
(...) Wethouder CORDUWENER zegt, dat de straatnamen in overleg met den heer Daniëls worden vastgesteld. Indertijd kon het voorstel van de heer Uyen om de straat bij de Theriasiakerk Theresia-straat te noemen bij den raad geen genade vinden, Waarom zouden we dan nu een Lourdes-laan gaan noemen?" (De Gelderlander, 18 februari 1931)
zie Bouwlandbuurt, Bernadettelaan, Lourdeslaan, St. Theresiastraat
openbare ruimte ID 0268300000000121
wijk 13 St. Anna
Raadsbesluit d.d. 23 mei 1990: Akkerpad
ptt post 1991: akkerpad
pad van de Akkerlaan in noordelijke richting tot aan de Kastanjehof
zie Akkerlaan
openbare ruimte ID 0268300000000517
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 2 februari 2000: Akkerwinde
akkerwinde (Convolvulus arvensis), plant uit de windefamilie (Convolvulaceae)
zie Visveld
openbare ruimte ID 0268300000000171
wijk 24 Neerbosch-Oost
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Rhapsodiestraat
Besluit B&W d.d. 7 oktober 1964: Rapsodiestraat
Raadsbesluit d.d. 31 januari 1996: Albanystraat
Albany, NY, hoofdstad van de staat New York, adopteerde Nijmegen na de Tweede Wereldoorlog in het kader van hulpactie van het Rode Kruis.
"Albany is de Amerikaanse stad, waar eind 1946 door toedoen van generaal Gavin, betrokken bij de bevrijding van Nijmegen, en de oud-Nijmegenaar J. Vieweg, een comité werd opgericht dat alle activiteiten rond de adoptie van het door oorlogsgeweld zwaar getroffen Nijmegen ging organiseren. Het eerste resultaat van de adoptie was de zending van een grote hoeveelheid goederen, in hoofdzaak textiel. Later volgde o.a. nog hulp op het maatschappelijke vlak bij de wederopbouw van de stad." (raadsvoorstel 288/1995)
Albany en Nijmegen behoren tot de steden die – evenals Rome – gebouwd zouden zijn op zeven heuvels.
zie steden- en vriendschapsbanden,
zeven heuvels
zie Rapsodiestraat
openbare ruimte ID 0268300000000841
wijk 16 Hatert
Besluit B&W d.d. 11 maart 1964: Albardastraat
ptt post 1978: albardastr
Ir. Johan Willem (Willem) Albarda (Leeuwarden 5 juni 1877 – 's‑Gravenhage 19 april 1957), partijleider SDAP (1925-1940), minister van Waterstaat (1939-1945); zie www.biografischportaal.nl
"Joh. Willem Albarda, geb. 1877, Nederl. politicus, soc. democraat, werktuigkundig ing., 1913-'39 lid 2e Kamer, 1915-'27 lid gemeenteraad 's‑Gravenhage. 1917-'23 wethouder van onderwijs. 1925-'39 voorzitter soc. dem. 2e Kamerfractie. Daarmede politiek leider der S.D.A.P. Volgde als zodanig mr. P. Troelstra op." (Hendriks 1987)
Raadsbesluit d.d. 2 september 1959: Albardastraat
Besluit B&W d.d. 13 juli 1960: Albardastraat
Besluit B&W d.d. 11 maart 1964: intrekking
Volgens de oorspronkelijke plannen liep de Alberdastraat van de van Hogendorpstraat naar de meer westelijk geprojecteerde Groen van Prinstererstraat.
niet-bestaande naam; zie Thijmstraat
openbare ruimte ID 0268300000001904 (weg)
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 31 maart 2021: Albert van Hedelgaard
Albert August Wilhelm Johan van Hedel (Amersfoort 22 maart 1895 – Eindhoven 5 juni 1966), Nijmeegse verzetsdeelnemer in de Tweede Wereldoorlog *
Van Hedel vestigde zich met zijn gezin in oktober 1942 vanuit Eindhoven op het adres Graafscheweg 126 Nijmegen.
zie Hof van Holland
openbare ruimte ID 0268300000000083
wijk 07 Kwakkenberg
Raadsbesluit d.d. 5 februari 1986: Albert Marcussestraat
ptt post 1991: marcussestr, a
Albertus Hendrikus (Albert) Marcusse (Batenburg 2 november 1903 – Overveen 6 juni 1944), hoofdrechercheur van politie en verzetsstrijder, vader van zeven kinderen, gefusilleerd in de duinen bij Overveen; zie Nijmeegse biografieën 2021, pp. 91-92, www.oorlogsdodennijmegen.nl, www.oorlogslevens.nl
openbare ruimte ID 0268300000000155
wijk 17 Heijendaal
Raadsbesluit d.d. 15 december 1993: Albert Schweitzerlaan (per 1 maart 1994)
Albert Schweitzer (Kaysersberg 14 januari 1875 – Lambaréné 4 september 1965), Duitse arts, theoloog, filosoof, musicus en medisch zendeling, ontving in 1953 de Nobelprijs voor de Vrede.
Schweitzer speelde op 8 juni 1928 en op 25 april 1932 op het Königorgel in de St. Stevenskerk in Nijmegen om geld in te zamelen voor het ziekenhuis dat hij in 1913 stichtte in Lambaréné (Gabon).
zie Park Heyendaal
openbare ruimte ID 0268300000001788
wijk 20 Biezen
raadsvoorstel d.d. 25 november 2014 (161/2014): Albert Trouwborstlaan
Raadsbesluit d.d. 17 december 2014: afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 28 januari 2015: intrekking voorstel (akkoord)
raadsvoorstel d.d. 22 februari 2015 (40/2015): Albert Trouwborststraat
Raadsbesluit d.d. 1 april 2015: Albert Trouwborststraat
Albertus Antonius Trouwborst (Tarakan, Nederlands-Indië 14 april 1928 – Nijmegen 17 oktober 2007), Indische Nijmegenaar, hoogleraar sociale antropologie in Montreal en Nijmegen
"Hij studeert antropologie (Indologie) in Leiden en promoveert [in 1956 /RE] op een proefschrift met als titel Vee als voorwerp van rijkdom in Afrika. (...) Vanaf 1964 is hij als hoogleraar antropologie verbonden aan de Radboud Universiteit in Nijmegen." (bijlage raadsvoorstel 161/2014)
zie Batavia
openbare ruimte ID 0268300000000842
wijk 18 Brakkenstein
Raadsbesluit d.d. 26 juni 1952: Albertus Magnusstraat
ptt post 1978: magnusstr, a
Albertus Magnus (Albertus von Böllstadt) (Lauingen ca. 1200 – Keulen 15 november 1280), 'doctor universalis', in 1931 door paus Pius XI heilig verklaard; zie www.heiligen.net
"Albertus Magnus, d.i. De Grote (1193-1280). Duits Dominicaan, één van de belangrijkste scholastici; de eerste die de filosofie van Aristoteles systematisch reproduceerde en in de zin van het kerkelijk dogma omvormde, doceerde vnl. te Parijs en Keulen. Zijn kennis van chemie, fysica en mechanica bezorgde hem de naam van 'tovenaar'. Leermeester van Thomas van Aquino." (Hendriks 1987)
"In 1272 [lees: 1273*/RE] kwam Albert naar Nijmegen, waar hij op de dag voor Maria Geboorte, d.w.z. op 7 september, in naam van de Keulse aartsbisschop de nieuwbouw van de Stevenskerk wijdde (de stad lag destijds in het aartsbisdom Keulen). De oude Stevenskerk, die op het Kelfkensbos had gestaan, was afgebroken en een geheel nieuwe kerk was op de Hundisburg verrezen." (Dekker 2011)
zie Kanunnikenbuurt, St. Stevenskerkhof
openbare ruimte ID 0268300000000843
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 27 juni 1962: Aldenhaagstraat
Raadsbesluit Heumen d.d. 10 augustus 1962: Aldenhaagstraat
ptt post 1978: aldenhaagstr
"Aldenhaag, eigenlijk Aldenhage, voormalig kasteel in de Neder-Betuwe." (Hendriks 1987)
De Aldenhaagstraat lag voor 1 juni 1963 gedeeltelijk in de gemeente Heumen.
zie www.kasteleninnederland.nl
zie Kastelenbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001584 (administratief gebied)
CBS-code BU02680735 (was: BU02680305)
wijk 35
Raadsbesluit d.d. 30 november 1966: Aldenhof
Besluit B&W d.d. 30 mei 1968: Aldenhof
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Aldenhof
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Aldenhof (per 1 januari 2007)
"Wijk in Groot Dukenburg, genoemd naar de vroeger aldaar gelegen hofstede van die naam." (Hendriks 1987)
zie Teersbroek
Aldenhof, wijk in het stadsdeel
Dukenburg met de volgende openbare ruimten:
a.
Aldenhof;
Schlingemannpad,
Snouckaert van Schauburgpad (gedeelte)
b. grensstraten (gedeelte):
Staddijk,
van Apelterenweg,
Van Boetbergweg;
c. niet-vastgestelde namen:
Aldenhof 10e t/m
86e straat,
't Aldenhofje;
d. idem, verdwenen namen:
Aldenhof 90e t/m
92e straat
In 1966 is in Aldenhof begonnen met de bouw van de eerste woningen in Dukenburg.
zie wijken
openbare ruimte ID 0268300000000269 (weg)
wijk 35 Aldenhof
Raadsbesluit d.d. 30 november 1966: kaderstellend
Besluit B&W d.d. 25 oktober 1967: Aldenhof 10 t/m 92
ptt post 1978: aldenhof
Aldenhof, alle straten in de wijk Aldenhof waarvoor geen andere namen zijn vastgesteld (huisnummers 1101 t/m 9201)
Om problemen door het ontbreken van straatnamen bij processen-verbaal te voorkomen hebben B&W op 25 oktober 1967 besloten de straten in Aldenhof aan te duiden met de wijknaam gevolgd door een getal van twee cijfers. De niet-vastgestelde straatnummers zijn gelijk aan de eerste twee cijfers van de huisnummers. De toevoeging van de e, een spatie en straat is van latere datum. Een formeel raadsbesluit inzake deze schrijfwijze is niet aangetroffen.
Aldenhof 10e t/m 92e straat staan sinds 22 januari 2009 niet meer in het gemeentelijke Adressenoverzicht. In de BAG is het raadsbesluit d.d. 30 mei 1968 ingeschreven als brondocument (registratiedatum: 09-12-2010).
zie Aldenhof¹
wijk 35 Aldenhof
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 1101 Nijmegen
Aldenhof 1102 t/m 1150 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 1201 t/m 1259 Nijmegen
Aldenhof 1202 t/m 1238 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 1301 t/m 1339 Nijmegen
Aldenhof 1302 t/m 1390 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 1401 t/m 1471 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 2101 t/m 2187 Nijmegen
Aldenhof 2102 t/m 2170 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 2201 t/m 2219 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 2300 t/m 2368 Nijmegen
Aldenhof 2301 t/m 2387 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 2400 t/m 2412 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 2501 t/m 2519 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3000 t/m 3094 Nijmegen
Aldenhof 3001 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3100 t/m 3196 Nijmegen
"1967
27 Februari: eerste bewoners van Aldenhof 31-50 tot en met 31-92 krijgen de huissleutels." (www.noviomagus.nl)
De juiste notatie van de 4-cijferige huisnummers is 3150 t/m 3192 (zonder streepje). Aldenhof 3148 t/m 3194 maken deel uit van de 72 etagewoningen en 24 garages waarvoor de Arbeidersbouwvereniging "De Gezonde Woning" op 3 december 1965 bouwvergunning heeft aangevraagd. De vergunning is op 4 mei 1966 door B&W verleend.
Op 3 maart 1967 schroefde wethouder A.E.M.G. van der Borg het eerste bord met de huisnummers 3182 t/m 3192 op de gevel van het flatgebouw.
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3200 t/m 3250 Nijmegen
Aldenhof 3201 t/m 3219 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3300 t/m 3346 Nijmegen
Aldenhof 3301 t/m 3383 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3400 t/m 3448 Nijmegen
Aldenhof 3401 t/m 3495 A Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3501 t/m 3595 Nijmegen
Op 22 april 2016 is naast Aldenhof 3547 Nijmegen tussen de stoeptegels een roestvrijstalen plaat onthuld met de tekst:
"22-04-1966 – 22-04-2016:
burgemeester Bruls
legt een steen ter herinnering aan
50 jaar Dukenburg op de plek waar
burgemeester Hustinx
de eerste paal sloeg"
Dit is niet de plek waar waar burgemeester Hustinx op 22 april 1966 de eerste paal voor het stadsdeel Dukenburg sloeg.
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof², Aldenhof 37e straat
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3600 t/m 3618 Nijmegen
Aldenhof 3601 t/m 3647 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3700 t/m 3722 Nijmegen
Aldenhof 3701 t/m 3747 Nijmegen
"1966
22 April: begin van de bouw van Dukenburg. Eerste heipaal gaat in de grond in de huidige wijk Aldenhof." (www.noviomagus.nl)
Volgens een anekdote van stedenbouwkundige Anton Olivier ligt er op de plek waar burgemeester Hustinx op 22 april 1966 symbolisch de eerste paal voor het stadsdeel Dukenburg sloeg een parkeerplaats.
Uit archieffoto's * * kan worden afgeleid dat de eerste paal werd geslagen in de buurt van Aldenhof 3701 t/m 3747. Dit blok maakt deel uit van de 90 etagewoningen en 30 garageboxen waarvoor het bestuur van de Woningvereniging "Nijmegen" op 3 december 1965 bouwvergunning heeft aangevraagd. De vergunning is op 20 april 1966 door B&W verleend en nadien niet meer gewijzigd.
Het complex bestaat uit vijf blokken en ieder blok volgens de BAG uit drie panden. De eerste paal bevindt zich mogelijk onder pand ID 0268100000017470.
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof², Aldenhof 35e straat
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 3800 t/m 3882 Nijmegen
Aldenhof 3801 t/m 3827 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 4000 t/m 4030 Nijmegen
Aldenhof 4001 t/m 4029 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 4100 t/m 4114 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 5001 t/m 5049 Nijmegen
Aldenhof 5002 t/m 5012 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 5101 t/m 5127 Nijmegen
Aldenhof 5102 t/m 5118 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 5201 t/m 5229 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 5301 t/m 5331 Nijmegen
Aldenhof 5302
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6001 t/m 6009 Nijmegen
Aldenhof 6002 t/m 6032 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6100 t/m 6180 Nijmegen
Aldenhof 6101 t/m 6195 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof Nijmegen Nijmegen
Aldenhof 6202 t/m 6204 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6302 t/m 6306 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6401 t/m 6445 Nijmegen
Aldenhof 6402 t/m 6468 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6500 t/m 6518 Nijmegen
Aldenhof 6501 t/m 6521 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6601 t/m 6627 Nijmegen
Aldenhof 6602 t/m 6674 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 6700 t/m 6728 Nijmegen
Aldenhof 6701 t/m 6719 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 7000 t/m 7018 Nijmegen
Aldenhof 7003 t/m 7023 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 7101 t/m 7171 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8001 t/m 8071 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8101 t/m 8171 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8200 t/m 8270 Nijmegen
Aldenhof 8202 t/m 8270 Nijmegen maken deel uit van de 216 maisonettes en 108 garageboxen waarvoor de Woningbouwvereniging Mr. C.J.A.M. ten Hagen op 20 oktober 1966 bouwvergunning heeft aangevraagd. De vergunning is op 30 december 1966 door B&W verleend.
Dit is niet de plek waar burgemeester Hustinx op 22 april 1966 de eerste paal voor het stadsdeel Dukenburg sloeg.
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof², Aldenhof 37e straat
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8301 t/m 8371 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8400 t/m 8470 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8500 t/m 8570 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Aldenhof 8600 t/m 8670 Nijmegen
niet-vastgestelde naam; zie Aldenhof²
wijk 35 Aldenhof
Raadsbesluit d.d. 30 maart 2016: Schlingemannpad
pad evenwijdig aan de Van Boetbergweg
verdwenen naam; zie Schlingemannpad
wijk 35 Aldenhof
Raadsbesluit d.d. 30 maart 2016: Snouckaert van Schauburgpad
eerste deel van het pad evenwijdig aan de van Apelterenweg
verdwenen naam; zie Snouckaert van Schauburgpad
wijk 35 Aldenhof
Raadsbesluit d.d. 30 maart 2016: Snouckaert van Schauburgpad
Aldenhof 9201 Nijmegen
tweede deel van het pad evenwijdig aan de van Apelterenweg
De vaststelling van de naam Snouckaert van Schauburgpad heeft niet geleid tot een wijziging van het bestaande adres Aldenhof 9201 Nijmegen.
verdwenen naam; zie Snouckaert van Schauburgpad
raadsvoorstel d.d. 10 november 1987 (401/1987): Aletta Jacobshof
raadsvergadering d.d. 25 november 1987: afgevoerd
Aletta Henriëtta Jacobs (Sappemeer 9 februari 1854 – Baarn 10 augustus 1929), eerste vrouwelijke arts in Nederland, feministe; zie www.biografischportaal.nl
"Aletta Jacobs heeft enige tijd gewoond aan de Burghardt van den Berghstraat in Bottendaal. Zij heeft veel gedaan voor de belangen van de vrouw. Zij was presidente van de Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht." (B&W, 10 november 1987)
Aletta Jacobs heeft nooit in Nijmegen gewoond. In de toelichting is zij verward met Annie Romein-Verschoor die in de Burghardt van den Berghstraat werd geboren.
zie Annie Romein-Verschoorlaan
Het voorstel van B&W om een nieuwe binnenplaats tussen de de Ruyterstraat en de St. Stephanusstraat de naam Aletta Jacobshof te geven, stuitte in 1987 op hevig verzet van bewoners van de wijk Bottendaal. De actie 'DE TROMPSTRAAT MOT BLIEVE!!!' leidde ertoe dat het raadsvoorstel door B&W werd teruggenomen.
niet-bestaande naam; zie Zeeheldenbuurt, Bestevaerhof, Trompstraat
openbare ruimte ID 0268300000001845
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 28 maart 2018: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 16 mei 2018: Alfred Hitchcockstraat
Sir Alfred Joseph Hitchcock (Leytonstone, Essex 13 augustus 1899 – Bel Air, Californië 29 april 1980), Britse filmregisseur
zie Zuiderveld¹
openbare ruimte ID 0268300000001655
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 8 juni 2011: Alicantestraat
Alicante (Alacant), 1) zuidelijkste provincie van de autonome regio Valencia in Spanje; – 2) hoofdstad van de gelijknamige provincie
zie Lentseveld¹
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Allegrostraat
allegro, vrolijk, opgewekt, levendig (muziekterm)
verdwenen naam; zie Muziekbuurt
openbare ruimte ID 0268300000000844
wijk 11 Hazenkamp
Raadsbesluit d.d. 6 maart 1963: Alligatorstraat
ptt post 1978: alligatorstr
alligator (Alligatoridae), krokodil
zie Dierenbuurt
Besluit B&W d.d. 17 augustus 1950: Alpenroosstraat
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1979: intrekking
Hendriks 1987: Alpenroosstraat
alpenroos (Rhododendron ferrugieum), plant uit de heidefamilie (Ericaceae)
niet-aangelegde straat evenwijdig aan het iets zuidelijker gelegen Seringenpad
verdwenen naam; zie Jerusalem
openbare ruimte ID 0268300000000297
wijk 10 Nije Veld
raadsvoorstel d.d. 17 juni 2008 (135/2008): Ir. A. Sieberspad
raadsvoorstel d.d. 19 augustus 2008 (135/2008) (gewijzigd): Alphons Sieberspad
Raadsbesluit d.d. 10 september 2008: Alphons Sieberspad
Besluit B&W d.d. 15 december 2009: vaststelling geometrie
Het pad dat de verbinding vormt tussen de Dorsvlegelstraat en de Goffertweg, is genoemd naar:
Peter Alphonsus Maria Siebers (Alphons Siebers) (Amsterdam 15 september 1893 – Ulvenhout 15 mei 1978), architect en stedenbouwkundige; zie www.biografischportaal.nl
Op zijn grafsteen op de Begraafplaats De Lichtenberg in Bavel staat de naam Peter A.M. Siebers.
Ir. P.A.M. Siebers was in de periode 1930-1952 als stedenbouwkundige werkzaam voor de gemeente Nijmegen. De Petrus Canisiuskerk (1958), Molenstraat 37 Nijmegen, van het architectenbureau A. Siebers en W. van Dael, staat op de gemeentelijke monumentenlijst.
Het besluit van 15 december 2009 is niet als brondocument ingeschreven in de BAG. De verblijfsobjecten zijn doorlopend genummerd met de huisnummers 1 t/m 28 aan de rechterkant (richting Dorsvlegelstraat) en de huisnummers 29 t/m 62 aan de linkerkant (hoek Goffertweg).
zie Landbouwbuurt
"De Bouwhof die behoorde tot het landgoed Hulzen." (Teunissen 1933)
verdwenen naam; zie Hulzen
openbare ruimte ID 0268300000001559 (administratief gebied)
CBS-code BU02680204 (was: BU02680004)
wijk 04
Volkstelling 1947: buurt 04 Julianapark en omgeving
Woningtelling 1956: buurt 04 Omgeving Julianapark (gewijzigd)
Volkstelling 1960: buurt 04 Altrade (gewijzigd)
Volkstelling 1971: buurt 04 Altrade (wijk)
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Altrade
Raadsbesluit d.d. 25 oktober 2006: Altrade (per 1 januari 2007)
Altrade, wijk in het stadsdeel Nijmegen-Oost met onder meer Componistenbuurt (gedeelte) (Mozartbuurt) en Schildersbuurt (gedeelte)
Altrade is bij de Volkstelling 1960 in de plaats gekomen van de buurt Julianapark en omgeving (Omgeving Julianapark), met uitzondering van het gedeelte tussen de Oranjesingel en de Bijleveldsingel.
De grens met het Broerdijkkwartier lag bij de Volkstelling 1947 oostelijk van het Julianapark bij de Coehoornstraat - Stenenkruisstraat - Waldeck Pyrmontsingel - Jacob Canisstraat. Bij de Woningtelling 1956 ligt de grens bij de Koolemans Beynenstraat - Tooropstraat - Dommer van Poldersveldtweg; vanaf 1960 loopt het laatste gedeelte van de grens via de Acaciastraat richting Berg en Dalseweg.
zie wijken
Alt-Radelant, Altradelant, oud gerooid land
"Altrade
naar de reeds in de 15e eeuw voorkomende naam Altradelant, voor de ontginning van de heide ten zuiden van Nijmegen, buiten de stadswallen in 't Hooge Velt, tussen de Groesbeekseweg en de oude weg naar Ubbergen. In deze streek werden omstreeks 1700 de lunetten Kijk in de Pot en Stenen Kruis gebouwd naar het plan Coehoorn. In een protocol van 1550: 'bij den Joedenkerkckhof in het Hooge velt'." (Hendriks 1987)
verdwenen naam; zie Stadzigt
openbare ruimte ID 0268300000000313
wijk 06 Hengstdal
Raadsbesluit d.d. 4 mei 1932: Haagbeukstraat
Raadsbesluit d.d. 16 september 2009: Amandelboomstraat (per 1 januari 2010)
Raadsbesluit d.d. 28 april 2010: Amandelboomstraat (handhaving onder gedeeltelijke wijziging)
amandelboom (Prunus dulcis), kleine loofboom van geslacht (Prunus) uit de rozenfamilie (Rosaceae) met als vrucht de amandel
De naam Haagbeukstraat is met ingang van 1 januari 2010 gewijzigd in Amandelboomstraat. Bewoners van de 38 adressen konden kiezen uit twee alternatieven: Amandelboomstraat en Fluweelboomstraat. Deze laatste optie kwam in de plaats van de Trompetboomstraat, nadat de Brandweer meldde dat deze naam te veel lijkt op Trompetstraat. De Amandelboomstraat kreeg 20 of 21 van de 26 uitgebrachte stemmen (twee ongeldig).
"Tegen de hernoeming van de Haagbeukstraat (in de woonplaats Nijmegen) tot Amandelboomstraat bij raadsbesluit van 16 september 2009 is een bezwaarschrift ingediend. De Commissie voor bezwaarschriften acht het bezwaarschrift op één onderdeel gegrond, dat niet tot herroeping hoeft te leiden, voor het overige ongegrond." (raadsvoorstel 55/2010)
De gemeenteraad heeft op 28 april 2010 alsnog de juiste begrenzing van de Amandelboomstraat vastgesteld per 1 januari 2010.* Dit raadsbesluit is niet als brondocument ingeschreven in de BAG.
zie Bomenbuurt, Haagbeukstraat
openbare ruimte ID 0268300000000845
wijk 25 Haven- en industrieterrein
Besluit B&W d.d. 2 augustus 1950: Ambachtsweg
ptt post 1978: ambachtswg
ambacht, beroep, handwerk
zie Bedrijventerrein Noord- en Oostkanaalhaven
Besluit B&W d.d. 17 augustus 1950: Amberboomstraat
Raadsbesluit d.d. 4 april 1956: Hengstdalseweg
amberboom (Liquidambar styraciflua), loofboom van geslacht (Liquidambar) uit de toverhazelaarfamilie (Hamamelidaceae)
Voor het gereedkomen van de woningen Hengstdalseweg 161 t/m 233 werd het besluit van B&W uit 1950 weer ingetrokken.
verdwenen naam; zie Bomenbuurt, Krulwilgstraat
openbare ruimte ID 0268300000000846
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 28 september 1960: Ametiststraat
Raadsbesluit d.d. 9 februari 1966: Ametiststraat
ptt post 1978: ametiststr
ametist, amethist, kwarts met een lichte tot donkere paarse kleur die als edelsteen wordt gebruikt
zie Edelstenenbuurt
verdwenen poort; zie Meipoort
openbare ruimte ID 0268300000000847
wijk 15 Grootstal
Raadsbesluit d.d. 16 oktober 1957: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 27 november 1957: Ampèrestraat
Raadsbesluit d.d. 14 mei 1958: Ampèrestraat
André-Marie Ampère (Lyon 20 januari 1775 – Marseille 10 juni 1836), Franse wis- en natuurkundige
"André M. Ampère (1775-1836). Frans wis- en natuurkundige; wegens zijn zeer verdienstelijk werk op het gebied van de elektriciteitsleer, draagt de eenheid van stroomsterkte zijn naam (Ampère)." (Hendriks 1987)
wijk 20 Biezen
niet-vastgestelde naam; zie Amstelstraat
openbare ruimte ID 0268300000000848
wijk 20 Biezen
Raadsbesluit d.d. 25 mei 1921: Amstelstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Amstelstraat
ptt post 1978: amstelstr
"De gekanaliseerde rivier de Amstel, ontstaan uit de vereniging van Drecht en Kromme-Mijdrecht, stroomt door Amsterdam en loost in het IJ." (Hendriks 1987)
zie Waterkwartier, Weurt II
niet-vastgestelde naam; zie Neerbosschebrug
niet-vastgestelde naam; zie Gaziantepplein
openbare ruimte ID 0268300000000849
wijk 22 Hees
Raadsbesluit d.d. 8 april 1953: Ananasstraat
ptt post 1978: ananasstr
ananas, vrucht van de ananasplant (Ananas comosus)
zie Vruchtenbuurt
openbare ruimte ID 0268300000001782
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Ananta Toerstraat
Besluit B&W d.d. 28 april 2015: vaststelling geometrie
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Pramoedya Ananta Toer (Pramoedya Mastoer) (Blora, Midden-Java 6 februari 1925 – Bogor, West-Java 30 april 2006), Indonesische schrijver
De geometrie van de openbare ruimte is op 28 april 2015 voor het eerst vastgesteld. Op de straatnaamborden met het onderschrift 'Indonesisch schrijver 1925-2006' die begin 2017 zijn aangebracht, ontbreekt de naam Pramoedya.
zie Grote Boel¹
openbare ruimte ID 0268300000001644
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 8 juni 2011: Andalusiëstraat
Andalusië (Andalucía), autonome regio in het zuiden van Spanje met de hoofdstad Sevilla
zie Lentseveld¹, Pastoor van Laakstraat
openbare ruimte ID 0268300000000850
wijk 24 Neerbosch-Oost
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Andantestraat
Besluit B&W d.d. 7 oktober 1964: Andantestraat
ptt post 1978: andantestr
andante, stuk dat langzaam en rustig uitgevoerd moet worden (muziekterm)
zie Muziekbuurt
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie B (1822): Rusland
"Het vorige huis Andelshof was eigendom van den heer Pieter Roeland Scheers, die het genoemd had naar den naam zijner echtgenoote, Neeltje Petronella van Andels [lees: van Andel /RE]. Bij het overlijden van den heer Scheers in 1871 kwam Andelshof aan diens erfgenaam, Dr. J. H. A. Scheers, wiens erfgenamen het goed in 1778 verkochten aan den heer G. L. van Haaren, door wien het oude huis werd afgebroken en door een geheel nieuw vervangen werd, dat later in eigendom overging op den tegenwoordigen bezitter, jhr. V. M. van Rijckevorsel van Kessel (...)." (Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld 1912, p. 56)
Pieter Roeland Scheers (Nijmegen 27 oktober 1793 – Nijmegen 28 april 1871), zoon van Derk Scheers en Helena Schiff, trouwde op 14 november 1839 in Briele met Neeltje Petronella van Andel (Brielle 10 februari 1800 – Hees 30 mei 1863). Erfgenaam dr. Jan Herman Adriaan Scheers (Nijmegen 13 april 1823 – Hees 18 september 1878) was een zoon van zijn volle neef dr. Petrus Steffanus Scheers.
zie Peter Scheersstraat, Huis Hatert
Gijsbertus Cornelis van Haaren (Driel 9 oktober 1841 – Nijmegen 17 april 1924) kocht de buitenplaats Andelshof in 1881. Hij woonde slechts vijf jaar in de villa (bouwjaar 1882). In 1887 werd jhr. Victor Marie van Rijckevorsel van Kessel (Herpen 16 januari 1854 – Hees 12 december 1927) de nieuwe eigenaar.
"181 Rijckevorsel v. Kessel, Jhr. V. M. v., Villa Andelshof, Kerkstr. 69, Hees" (telefoongids 1915)
"Andelshof. (...)
zie 'Het Schependom van Nijmegen in woord en beeld', uitgave van de vereeniging 'Dorpsbelang', 1912, blz. 54-56. Het goed is thans eigendom van de Paters van het H. Hart, die naast het bestaande gebouw een studiehuis bouwden." (Teunissen 1933)
In 1928 verkocht de familie Van Rijckevorsel 'Andelshof' aan de Priesters van het H. Hart. De villa werd op 18 september 1944 door de Duitsers in brand gestoken en later gesloopt. Alleen het koetshuis (bouwjaar 1889) bleef gespaard.
verdwenen naam; zie Hartekamp, Rusland
openbare ruimte ID 0268300000001919
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 26 juni 2019: Andrea Palladiostraat
verklaring d.d. 2 juli 2019: intrekking
Besluit B&W d.d. 29 juni 2021: Andrea Palladiohof
Andrea di Pietro della Gondola (Andrea Palladio) (Padua 30 november 1508 – Vicenza, 19 augustus 1580), Italiaanse architect
Het college heeft op 29 juni 2021 gebruik gemaakt van de machtiging (raadsbesluit d.d. 26 juni 2019) om de exacte ligging en begrenzing vast te stellen en een ander achtervoegsel te gebruiken.
zie Woenderskamp¹, Andrea Palladiostraat
openbare ruimte ID 0268300000001872: ingetrokken
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 26 juni 2019: Andrea Palladiostraat
verklaring d.d. 2 juli 2019: intrekking
Het raadsbesluit d.d. 26 juni 2019 bevat geen andere informatie over de geometrie van de toekomstige openbare ruimte dan de niet nader gespecificeerde aanduiding: 'in de toekomst aan te leggen straten in de buurt Woenderskamp in de woonplaats Lent'.
verdwenen naam; zie Andrea Palladiohof
raadsvoorstel d.d. 14 oktober 1953: Andreasweg
Raadsbesluit d.d. 21 oktober 1953: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 2 december 1953: Creutzbergweg
Raadsbesluit d.d. 11 januari 1956: Ds. Creutzbergweg
Op de hoek van de Ds. Creutzbergweg en de Graafseweg stond de Nederlands-hervormde Andreaskapel (1952-1978).*
niet-bestaande naam; zie Ds. Creutzbergweg
openbare ruimte ID 0268300000000851
wijk 21 Wolfskuil
Raadsbesluit d.d. 5 augustus 1925: Anemoonstraat
Raadsbesluit d.d. 8 november 1979: Anemoonstraat
ptt post 1978: anemoonstr
anemoon, windroos, plantengeslacht (Anemone)
zie Bloemen- en plantenbuurt, Onder de Bogen
openbare ruimte ID 0268300000000852
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 27 januari 1906: Kerk-straatje
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Kerkstraatje (Hatert)
Raadsbesluit d.d. 20 december 1960: Angerensteinstraat
Besluit B&W d.d. 29 januari 1964: inwerkingtreding (per 1 februari 1964)
ptt post 1978: angerensteinstr
"Naar 'Angerenstein of Angelestein', landgoed in de Veluwezoom ten N.W. van Arnhem. Komt reeds voor in het jaar 1487. Eens bewoond door Jhr. J. Baron Pallandt van Walfort." (Hendriks 1987)
"Voor 1487 was Angerenstein één van de bezittingen van de abdij van Prün. Deze abdij was gelegen, waar thans de Arnhemse wijk Klarenbeek ligt. Na 1487 werd Johan Coster kasteelheer. Ook een zekere Herman van Berck is één van de eigenaars van het kasteel geweest. (...) De naam Angerenstein is ontleend aan de geslachtsnaam van een oude Arnhemse familie 'Angeren'." (Gemeente-Secretaris, 20 december 1965)
zie Kastelenbuurt, Kerkstraatje (Hatert)
openbare ruimte ID 0268300000000853
wijk 21 Wolfskuil
kadastrale gemeente Neerbosch, Sectie B (1822): De Vuilkuilsche Weg
Wegenlegger 1859: Vuilniskuilscheweg
Nijmegen 1900: Vuilniskuilsche weg
Raadsbesluit d.d. 7 juli 1920: Anjelierenweg
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Anjelierenweg
Raadsbesluit d.d. 5 augustus 1925: Anjelierenweg
ptt post 1978: anjelierenwg
Raadsbesluit d.d. 8 november 1979: Anjelierenweg
Raadsbesluit d.d. 23 mei 1990: Gladiolenstraat (gedeelte)
anjelier, anjer, bloem, plantengeslacht (Dianthus)
"Vroeger Vuilniskuilscheweg. (...) De naam werd veranderd op verzoek van een lid van den Gemeenteraad, dat van oordeel was, dat die naam 'zoo onaangenaam klinkt'. Zie R.V. 12 Mei 1920, punt IV." (Teunissen 1933)
In 1990 is de straatnaam voor het gedeelte met de huisnummers 2 t/m 28 (even) gewijzigd in Gladiolenstraat en begint de Anjelierenweg bij de Violenstraat.
zie Bloemen- en plantenbuurt, Onder de Bogen, Gladiolenstraat, Vuilniskuilscheweg
openbare ruimte ID 0268300000000854
wijk 10 Nije Veld
raadsvoorstel d.d. 7 november 1922: Anna Bijns (Anna Bijnsstraat)
Raadsbesluit d.d. 15 november 1922: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 22 november 1922: Anna Bijnsstraat
Raadsbesluit d.d. 29 november 1922: Anna Bijnsstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Anna Bijnsstraat
ptt post 1978: bynsstr, a
Anna Bijns (Antwerpen 5 maart 1493 – Antwerpen 10 april 1575 [begraven]), dichteres; zie www.biografischportaal.nl
"Naar Anna Bijns (1493-1575), Nederl. dichteres in de 16e eeuw, schoolmeesteres te Antwerpen, schrijfster van drie bundels gedichten die tot de rederijkers-poëzie behoren." (Hendriks 1987)
zie Willemskwartier
openbare ruimte ID 0268300000000103
wijk 12 Goffert
Raadsbesluit d.d. 7 september 1988: Anna Blamanlaan
ptt post 1991: blamanln, a
Raadsbesluit d.d. 30 januari 1991: Anna Blamanlaan
Anna Blaman (Johanna Petronella Vrugt) (Rotterdam 31 januari 1905 – Rotterdam 13 juli 1960), schrijfster; zie www.biografischportaal.nl
Op de straatnaamborden staat het onderschrift: 'voorvechter vrouwenemancipatie'.
zie Emancipatiebuurt, Benno Stokvislaan
openbare ruimte ID 0268300000000005
wijk 17 Heijendaal
Besluit B&W d.d. 3 januari 1980: Anna Maria Schuurmanpad
Anna Maria van Schurman (Keulen 5 november 1607 – Wieuwerd 14 mei 1678), geleerde, dichteres en kunstenares; zie www.biografischportaal.nl
"Anna Maria van Schuurman (1607-1678). Bezat een grote talenkennis, beoefende diverse kunsten en volgde als eerste vrouw colleges aan de Utrechtse Academie. Zij werd op latere leeftijd piëtiste en aanhangster van Jean de Labadie." (Hendriks 1987)
"Op Achter de Dom nummer 8 zit deze gevelsteen. 'Hier woonde Anna Maria van Schurman' (1607-1678). Zij was een talenwonder, theologe en dichteres. Als enige vrouw mocht zij colleges volgen. Wel in een afgeschot deel van de zaal en door een luikje." (www.stats.schrijversinfo.nl)
Het Anna Maria Schuurmanpad loopt van het Erasmuspad naar het Mercatorpad. Het gedeelte tussen de Heyendaalseweg en het Erasmuspad is pas later aangelegd. Op het straatnaambord stond ANNA MARIA SCHUURMANPAD met het onderschrift NEDERLANDS GELEERDE VROUW 1607 - 1678. Op 5 mei 2010 werd geen straatnaambord meer aangetroffen.
andere plaatsen
De Anna Maria van Schurmansingel in Franeker dateert uit het begin van de 20e eeuw en is mogelijk zelfs iets ouder dan de Anna Maria van Schurmanstraat in Utrecht. De gelijknamige straat in Rijen is van meer recente datum. Sinds 10 oktober 2017 is er een Anna Maria van Schurmanpaad in Leeuwarden en op 18 december 2020 is de Anna Maria van Schurmanlaan in Almere naar haar genoemd.
openbare ruimte ID 0268300000000321
woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit d.d. 7 juli 1999: Annabellastraat
Annabella, donkerrode kers, wisselende vruchtgrote met opvallende lange stelen
zie De Boomgaard
zie St. Annastraat
openbare ruimte ID 0268300000001767
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Annie M.G. Schmidthof
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Annie M.G. Schmidt (Anna Maria Geertruida Schmidt) (Kapelle 20 mei 1911 – Amsterdam 21 mei 1995), Nederlandse dichteres en schrijfster; zie www.biografischportaal.nl
zie Grote Boel¹
openbare ruimte ID 0268300000000108
wijk 12 Goffert
raadsvoorstel d.d. 16 augustus 1988 (277/1988): Annie Romeinlaan
Raadsbesluit d.d. 7 september 1988: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 27 september 1988 (322/1988): Annie Romein-Verschoorlaan
Raadsbesluit d.d. 5 oktober 1988: Annie Romein-Verschoorlaan
ptt post 1991: romein vers ln, a
Raadsbesluit d.d. 30 januari 1991: Annie Romein-Verschoorlaan
verkorte schrijfwijze: Annie Romein-Verschoorln
Annie Romein-Verschoor (Anna Helena Margaretha Verschoor) (Nijmegen 4 februari 1895* – Amsterdam 5 februari 1978), essayiste en literatuursociologe; zie Nijmeegse biografieën 2006, pp. 118-119, www.biografischportaal.nl
Op de straatnaamborden staat het onderschrift: 'voorvechter vrouwenemancipatie'.
zie Emancipatiebuurt
Anna Helena Margaretha Verschoor werd in Nijmegen in de Burghardt van den Berghstraat (Wijk A) in de kadastrale gemeente Hatert geboren. Hoewel haar geboortehuis niet in Wijk G lag, staat in de geboorteakte d.d. 5 februari 1895 als geboorteplaats 'Hatert' vermeld.
"Wat gevelstenen betreft is Nijmegen toch al tamelijk onfortuinlijk. (...) Zo is Annie Romein-Verschoor er haar hele leven van overtuigd geweest dat ze in een idyllisch lommerrijk Gelders dorpje genaamd Hatert geboren was. Hatert nu, was (en is) slechts de kadastrale aanduiding voor de plaats aan de rand van het Nijmeegse centrum, waar Annie Romein, onder de reuk van een zeepfabriek, ter wereld kwam en die in haar geboorteakte vermeld stond." (Joosten 1992)
De Gebrs. Dobbelmann hebben de voormalige boterfabriek van de firma Timmerman & Co. pas aangekocht nadat de Zeepfabriek 'Het Anker', Bagijnengas 28, op de hoek van de Lange Brouwerstraat op 29 augustus 1895 was afgebrand.
"Lang woonde de kleine Annie overigens niet in Nijmegen. Haar vader was machinist bij de marine en in oktober 1896 verhuisden de Verschoors alweer naar Vlissingen, om vervolgens vóór Annies zesde verjaardag ook nog eens naar Den Helder, de geboorteplaats van haar moeder, en Hellevoetsluis, waar haar ouders vóór Nijmegen ook al eens woonden, te verkassen.
Op initiatief van het Centrum voor Vrouwenstudies van de Katholieke Universiteit werd op 5 februari 1988, exact tien jaar na haar dood, een gedenksteen op het geboortehuis van Annie Romein-Verschoor aan de Burghardt van den Berghstraat 105 [lees: 107 /RE] onthuld." (Geert Geenen, De Gelderlander, 6 februari 2003)
zie Burghardt van den Berghstraat
Annie Romeinprijs
Tegelijk met de Harriët Freezerprijs (ring) werd in 1978 door het feministische maandblad Opzij de Annie Romeinprijs ingesteld. Deze prijs werd in 1979 toegekend aan Joke Smit. In 2008 is de naam van de prijs gewijzigd in Opzij Literatuurprijs.
zie Harriët Freezerlaan, Joke Smitlaan
openbare ruimte ID 0268300000001914
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 31 maart 2021: Annie van Velzenhof
Anna Maria Antonia (Annie) van Velzen ('s‑Gravenhage 30 april 1894 – Nijmegen 3 juni 1967), Nijmeegse verzetsdeelnemer in de Tweede Wereldoorlog, tweede vrouw bij Nijmeegse politie*; zie huygens.knaw.nl/vrouwenlexicon
Mejuffrouw Van Velzen verhuisde op 14 mei 1943 van Huize St. Anna, Groesbeekscheweg 329 Nijmegen, dat door de Duiters gevorderd was, naar het adres St. Annastraat 138 Nijmegen. Zij is begraven op de Begraafplaats Jonkerbos.
zie Hof van Holland
openbare ruimte ID 0268300000000482
wijk 17 Heijendaal
Besluit B&W d.d. 30 januari 1979: Anthonie van Leeuwenhoeklaan
ptt post 1991: leeuwenhoekln, a
verkorte schrijfwijze: Anthonie v Leeuwenhoekln
Antoni van Leeuwenhoek (Anthony van Leeuwenhoek) (Delft 24 oktober 1632 – Delft 26 augustus 1723); zie www.biografischportaal.nl, www.dodenakkers.nl
"Anthonie van Leeuwenhoek (1632-1723), Nederlands natuurvorser, 'Vader van de microbiologie', werd door Reinier de Graat in 1680 lid van de Royal Society. Hij schreef in ca. 50 jaar ruim 560 brieven over zijn ontdekkingen met de door hem vervaardigde microscopen. Zijn scherp vernuft, groot geduld en nuchter waarnemingsvermogen leidden hem tot zijn uiterst belangrijke ontdekkingen, zoals infusoriën, bacteriën, spermatozoïden (1677), haarvaten, dwarsstreping der spierweefsels en vele histologische bijzonderheden in planten- en dierenrijk. Zijn geschriften verzameld en uitgegeven onder de titel 'Arcana Naturae Detecta' (1695-1719) bleven met die van Malpighi en Sammerdam tot de 19e eeuw ongeëvenaard. (...)" (Hendriks 1987)
De Anthonie van Leeuwenhoeklaan was een zijstraat van de René Descartesdreef. Het adres Anthonie van Leeuwenhoeklaan 4 Nijmegen is op 24 januari 2014 ingetrokken. Huisnummer 7 is onvindbaar. Op de plaats waar de Anthonie van Leeuwenhoeklaan begon, staat een blauw straatnaambord met de naam Rene Descartesdreef (zonder accent aigu) en huisnummer 7 (situatie op 18 februari 2017). De (gewijzigde) geometrie van de openbare ruimte is niet door de gemeenteraad vastgesteld. Een intrekkingsbesluit ontbreekt.
verdwenen naam; zie Universiteitsterrein, René Descartesdreef, van Leeuwenhoekstraat
openbare ruimte ID 0268300000000855
wijk 03 Galgenveld
Raadsbesluit d.d. 19 maart 1930: Antillenweg
ptt post 1978: antillenwg
Antillen, Cariben, eilandengroep in de Caribische Zee
De Nederlandse Antillen bestonden uit Bonaire, Curaçao, Sint Maarten (zuidelijk deel), Sint Eustatius en Saba. Aruba is sinds 1 januari 1986 een zelfstandig land binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Curaçao en Sint Maarten hebben dezelfde status sinds 10 oktober 2010. Bonaire, Sint Eustatius en Saba zijn sindsdien bijzondere gemeenten binnen Nederland.
Teunissen (1933) rekent de Antillenweg, Curaçaoweg en Surinameweg tot de 'Indische wijk'.
zie Indische buurt, Villapark Groenewoud
openbare ruimte ID 0268300000000856
wijk 13 St. Anna
Besluit B&W d.d. 26 juli 1938: Antiloopstraat
Besluit B&W d.d. 7 november 1940*: Antiloopstraat
ptt post 1978: antiloopstr
antilope, hertachtig herkauwend hoefdier uit de familie van de holhoornigen (Bovidae)
zie Dierenbuurt
openbare ruimte ID 0268300000000109
wijk 12 Goffert
raadsvoorstel d.d. 16 augustus 1988 (277/1988): Emancipatielaan
Raadsbesluit d.d. 7 september 1988: aangehouden
raadsvoorstel d.d. 27 september 1988 (322/1988): Antoinette van Pinxterenlaan
Raadsbesluit d.d. 5 oktober 1988: Antoinette van Pinxterenlaan
ptt post 1991: pinxterenln, a v
verkorte schrijfwijze: Antoinette v Pinxterenln
Antonetta Johanna van Pinxteren (zuster Francesco) (Nuland 30 augustus 1916 – Nuland 25 mei 1988), feministisch theologe; zie Nijmeegse biografieën 2006, pp. 111-112, www.biografischportaal.nl
Op de straatnaamborden staat het onderschrift: 'voorvechter vrouwenemancipatie'.
Van 1941 tot 1955 werkte zij als onderwijzeres met moeilijk opvoedbare kinderen op het Paedologisch Instituut St. Joseph in Ubbergen en studeerde in de periode 1964-1974 theologie aan de Katholieke Universiteit Nijmegen.
"Antoinette van Pinxteren (1916-1988) was als religieuze van zeer groot belang voor de emancipatie van de vrouw in de katholieke kerk. Voor haar werk ontving zij in 1986 de Harriët Freezerring (een prijs, die jaarlijks wordt toegekend door het feministisch maandblad OPZIJ aan een vrouw/vrouwen, die belangeloos aan de basis werkt/werken in de vrouwenbeweging. De toekenning vindt plaats op voorstel van de lezeressen van OPZIJ)." (toelichting bij amendement van Marjan Lucas, Radikaal Links, 7 september 1988)
zie Emancipatiebuurt, Emancipatielaan, Harriët Freezerlaan
zie Anthonie van Leeuwenhoeklaan
Raadsbesluit d.d. 28 september 1960: Aquamarijnstraat
Raadsbesluit d.d. 1 februari 1961: Opaalstraat
aquamarijn, groene beryl variant die als edelsteen wordt gebruikt
In 1961 werd de naam Aquamarijnstraat ingetrokken.
verdwenen naam; zie Edelstenenbuurt, Opaalstraat
openbare ruimte ID 0268300000000322
woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit d.d. 12 maart 2008: Aquilastraat
aquila (Lat.), adelaar, 1) kleine bronzen adelaar, vondst uit Bataafs dorpje onder deze wijk (0 – 250 na Chr.); – 2) veldteken van een Romeins legioen; – 3) dispuut van Nijmeegse studentenvereniging
De bodemvondst die ongetwijfeld van Romeinse makelij is, betreft mogelijk een sierattribuut van een wagen. Er zijn overeenkomstige vondsten uit het Romeinse rijk bekend die gebruikt lijken te zijn om leidsels overheen te draperen.
De Aquilastraat ligt in De Elten ten zuidoosten van de Volsellastraat.
zie De Elten
![[bord]](img/2013_Aragonstraat [01].jpg "Aragónstraat"){kind=small}
openbare ruimte ID 0268300000001650
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 8 juni 2011: Aragónstraat
Aragón, 1) autonome regio in het noordoosten van Spanje met de hoofdstad Zaragoza; – 2) 195 km lange Spaanse rivier, zijrivier van de Ebro
Op de eerste zeven straatnaamborden die in 2013 zijn geplaatst, stond Arágonstraat in plaats van Aragónstraat. Bij de Murciastraat is alleen het bord met de naam Lentseveld vervangen. In 2014 is aan de kant van de Andalusiëstraat opnieuw een straatnaambord met de naam Arágonstraat aangebracht.
Luitenant-ingenieur Cornelis Johannes Kraijenhoff (1722-1782) heeft bijgedragen aan het Canal Imperial de Aragón.
zie Lentseveld¹
openbare ruimte ID 0268300000000857
wijk 15 Grootstal
Raadsbesluit d.d. 16 oktober 1957: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 27 november 1957: Archimedesstraat
Raadsbesluit d.d. 14 mei 1958: Archimedesstraat
Raadsbesluit d.d. 8 april 1959: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 1 juli 1959: Archimedesstraat
ptt post 1978: archimedesstr
Archimedes van Syracuse (Syracuse 287 – Syracuse 212 v. Chr.)
"Archimedes van Syracuse (287-212 v. Chr.). Grieks wis- en natuurkundige uit Syracuse (bij welks verovering door de Romeinen hij werd gedood) heeft talrijke ingenieuze uitvindingen op zijn naam staan: waterschroef, hydraulisch orgel, planetarium, oorlogswerktuigen.
Als wiskundige hield hij zich vooral bezig met het bepalen van lengten, oppervlakten en inhouden.
Van hem is de uitroep: Eurêka! (= ik heb het gevonden!)" (Hendriks 1987)
openbare ruimte ID 0268300000000063
wijk 03 Galgenveld
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1983: Archipelhof
ptt post 1991: archipelhof
Het besluit d.d. 31 augustus 1983 houdt verband met de bouw van een complex van 77 HAT-woningen aan de Archipelstraat. Een amendement van Hans van Hooft (SP) om de naam te wijzigen in Multatulihof werd met 20 tegen 17 stemmen verworpen.
zie Archipelstraat, Multatuliplaats
openbare ruimte ID 0268300000000858
wijk 03 Galgenveld
Raadsbesluit d.d. 4 maart 1905: St. Annadwarsstraat
Raadsbesluit d.d. 29 november 1922: Archipelstraat
Raadsbesluit d.d. 7 juli 1920: Archipelstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Archipelstraat
Raadsbesluit d.d. 29 december 1926: Verlengde Archipelstraat
Besluit B&W d.d. 6 augustus 1937: Archipelstraat
ptt post 1978: archipelstr
"Bij R. 29 November 1922 werd de St. Annadwarsstraat herdoopt in Archipelstraat. De St. Annadwarsstraat (aldus genoemd ingevolge R. 4 Maart 1905) is een deel van de Archipelstraat tusschen de St. Annastraat en de Javastraat.
zie ook Verlengde Archipelstraat." (Teunissen 1933)
archipel, eilandengroep
zie Indische buurt, St. Annadwarsstraat, Verlengde Archipelstraat
wijk 02 Bottendaal
"gelegen tussen de St. Annastraat, spoorlijn Nijmegen-Venlo en Dr. Jan Berendsstraat" (Hendriks 1987)
Architectenbuurt, Semmelinkbuurt (vanaf 1947), buurt in de wijk Bottendaal met de volgende openbare ruimten: Ir. Wevestraat, Semmelinkstraat, Van der Kempstraat
niet-vastgestelde buurtnaam; zie buurten
Andere straten genoemd naar architecten zijn de Charles Estourgiestraat en Nicolaas Molenaarstraat in de wijk Hunnerberg en een aantal straten in de Bouwmeesterbuurt in de wijk Heseveld.
openbare ruimte ID 0268300000000859
wijk 02 Bottendaal
Raadsbesluit d.d. 8 februari 1896: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Arend Noorduijnstraat
Nijmegen 1900: Arend Noorduynstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Arend Noorduijnstraat
ptt post 1978: noorduynstr, a
Arend Noorduijn (Nijmegen 6 mei 1803 – Nijmegen 12 september 1896), een jongere broer van dr. Jan Matthijs Noorduijn (1795-1863) en een oom van dr. Claas Noorduijn (1823-1916)
"Arend Noorduijn Jr., geboren te Nijmegen, 6 Mei 1803 en aldaar overleden 12 September 1896, was voorzitter der Nijmeegsche spoorwegcommissie 1860." (Teunissen 1933)
"Arend Noorduijn jr. (...) voorzitter der Nijm. Spoorwegcommissie, mr. W. Francken vice-voorziter, verder de leden J.P. Dobbelmann, R.G. Graadt van Roggen, N.D. van Heuckelom, jhr. F.A.J. Dommer van Poldersvelt, mr. W.J. Triebels, mr. M.A. van Roggen en A. Noorduijn Azn.
Deze commissie liet een volledig plan ontwerpen voor een spoorweg Arnhem-Nijmegen. De door haar aangevraagde concessie, onder genot van een rijkssubsidie van vier miljoen werd echter geweigerd. Meer succes boekte de commissie in haar streven naar verlenging van de lijn van Kleef naar Nijmegen die in 1865 gereed kwam." (Hendriks 1987)
Commissielid A. Noorduijn Azn. (1825-1905) was de zoon van Arnoldus Noorduijn (1791-1870), een oudere broer van voorzitter Arend Noorduijn (1803-1896). R.G. Graadt van Roggen (1849-1903), de jongste broer van J.H. Graadt van Roggen (1831-1902), was een achterneef van de voorzitter. Mr. M.A. van Roggen (1826-1886), was eveneens een achterneef en bovendien getrouwd met Catharina Noorduijn (1832-1919), een dochter van de voorzitter.
zie Dr. Claas Noorduijnstraat, Noorduijnsplaats
openbare ruimte ID 0268300000000860
wijk 12 Goffert
Raadsbesluit d.d. 25 juli 1934: Eggestraat, Ploegstraat (gedeelte)
Besluit B&W d.d. 13 december 1950: Ariënsstraat
ptt post 1978: ariensstr
Raadsbesluit d.d. 18 december 2019: Ariënsstraat (wijziging geometrie)
Dr. Alphonse Marie Auguste Joseph (Phons) Ariëns (Utrecht 26 april 1860 – Amersfoort 7 augustus 1928), priester en grondlegger van de katholieke arbeidersbeweging in Nederland; zie www.biografischportaal.nl
"Alphons M.A.J. Ariëns (1860-1928). Nederl. r.-k. priester, pionier en leider der kath. arbeidersbeweging, geestdriftig drankbestrijder. Van 1886-1901 kapelaan te Enschede; genoot onder de kath. arbeiders-bevolking aldaar wegens zijn ijver voor sociale hervormingen grote populariteit. In Enschede een standbeeld." (Hendriks 1987)
"De familie Ariëns was afkomstig uit Nijmegen waar enige van haar leden tot tegen het eind van de negentiende eeuw een logement en een stalhouderij exploiteerden. De tak echter, waaruit mr. A.W.K. Ariëns [de vader van Phons /RE] geboren werd, had zich tegen 1800 in Venlo gevestigd; haar leden volgden meest ambtenarenloopbanen." (www.huygens.knaw.nl)
Het aartsbisdom Utrecht is in 2005 begonnen met het proces dat moet leiden tot de zaligverklaring van Alfons Ariëns.
2018-2019
Bij de vernieuwing van de
Kolpingbuurt zijn 46 woningen gesloopt. De woningen (bouwjaar 1951) met de doorlopende huisnummers 6 t/m 9 en 30 t/m 36 zijn gerenoveerd. Het eerste gedeelte van de Ariënsstraat en drie van de vijf andere verbindingen met de
Kolpingstraat zijn verdwenen. De 20 nieuwe woningen (bouwjaar 2019) met de doorlopende 10 t/m 13 en 37 t/m 52 liggen evenwijdig aan spoorlijn.
zie Kolpingbuurt, Dr. Ariënsstraat, Eggestraat, Ploegstraat
pand ID 0268100000000339
wijk 06 Hengstdal
Raadsbesluit d.d. 6 juli 2005: Ark van Oost
Ark van Oost, Cipresstraat 154 Nijmegen, sporthal annex wijkcentrum
In de naam is het samengaan van de voormalige sporthal Hengstdal aan de Cipresstraat en van het voormalige Wijkcentrum de Ark aan de Elzenstraat tot uitdrukking gebracht.
openbare ruimte ID 0268300000000861
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 23 april 1881: Arksteestraat
Adresboek 1892: arksteestr
Nijmegen 1900: Arksteestraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Arksteestraat
ptt post 1978: arksteestr
Hans Kaspar Arkstee (ca. 1700 – Amsterdam 1776), uitgever-boekverkoper, publicist; zie Nijmeegse biografieën 2006, pp. 22-23, www.biografischportaal.nl
"De lezer wordt zeer beleefd gewaarschuwd, dezen naam niet met de aloude arke Noach's in verband te brengen. Zij vereeuwigt den naam van een man, die in de 18e eeuw leefde en een berijmde kroniek van Nijmegen, met aanteekeningen en prentverbeeldingen voorzien, uitgegeven heeft." (Ter Haar 1892)
"Hans Casper Arkstee schrijver van 'Nijmegen, de oude Hoofdstad der Batavieren', voor het eerst verschenen te Amsterdam in 1733. Over zijn persoon is weinig bekend. Hij woonde te Nijmegen van 1703 tot 1722 en was daarna deelgenoot in den boekhandel der firma 'Arkstee en Merkus' te Amsterdam." (Teunissen 1933)
openbare ruimte ID 0268300000000862
wijk 00 Benedenstad
Raadsbesluit d.d. 4 april 1984: Arminiaanseplaats
Jacobus Arminius (Jakob Hermans) (Oudewater 10 oktober 1560 – Leiden 19 oktober 1609), predikant en theoloog; zie www.biografischportaal.nl
"Jac. Arminius (...) Geboren in 1560 en overleden in 1609, eigenlijk Jacob Harmensz, Nederl. Godgeleerde, studeerde te Leiden, Genève en Bazel; 1588-1603 predikant te Amsterdam, daarna hoogleraar te Leiden; geraakte in strijd met ambtgenoot Gomarus, vnl. over leerstuk der uitverkiezing, dat Arminius minder streng interpreteerde. De strijd verbreidde zich over het hele land en deed de partijen der Arminianen of remonstranten en der contra-remonstranten ontstaan, die elkaar tijdens het 12-jarig bestand (1609-1621) fel bestookten." (Hendriks 1987)
"De Arminiaanseplaats was een doodlopend zijstraatje van de Platenmakersstraat. (...)
Bij de herbouw van de benedenstad veranderde er het een en ander. De Spinthuisstraat werd als geheel nieuwe straat aangelegd en een nieuw, doodlopend zijstraatje kreeg de naam Arminiaanseplaats. De oude Arminiaanseplaats kreeg de naam Spinthuisplaats." (Roodenburg z.j.)
Kennelijk is er in 1984 een fout in het raadsbesluit geslopen en zijn de namen van de Arminiaanseplaats en de Spinthuisplaats onbedoeld verwisseld. In de toelichting bij raadsvoorstel 89/1984 staat:
"4. Arminiaanseplaats, welke is genoemd naar het in 1944 verwoeste, aldaar gelegen pleintje met dezelfde naam en daar eerder gelegen schuilkerk van de Arminianen
5. Spinthuisplaats, welke is genoemd naar de Spinthuisstraat zijnde de meest westelijk straat, welke de Platenmakersstraat met de Muchterstraat verbond." (B&W, 13 maart 1984)
Op de bijbehorende tekening no. M.D. 18765 en in beslispunt 6 van het raadsbesluit, waarin verwezen wordt naar de Spinthuisstraat (onder 7), staat de verkeerde locatie:
"6. aan het parkeerterrein, dat vanuit de onder 7 te noemen straat toegankelijk is en gelegen is tussen deze straat, de Muchterstraat en de Snijderstraat, de naam 'Arminiaanseplaats' te geven;" (raadsbesluit d.d. 4 april 1984)
zie Spinthuisplaats
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): de Arminiaansche plaats
Wegenlegger 1859: Arminiaansche plaats
Adresboek 1892: arminiaansche plaats
Nijmegen 1900: Armeniaansche Plaats
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Arminiaanscheplaats
De naam Arminiaanscheplaats is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Arminiaanseplaats.*
"In de oudste bescheiden wordt deze plaats genoemd 'Plaats van de Ster' naar een herberg, die reeds in 1399 bestond. Het huisteeken (de ster) is nog aanwezig in den gevel van het hoekhuis Platenmakersstraat - Grootestraat N.Z.
1639: Gasthuisplaets
1790: Arminiaanscheplaats, naar de Arminianen, volgelingen van de kerkleer van den Leidschen hoogleraar Jac. Arminius (1560-1609), die in de 17e eeuw de Kerkelijk-Staatkundige partij der Remonstranten vormden In 1610 overhandigden zij aan de Staten van Holland, ter uiteenzetting van hun leer, een uitvoerig vertoog 'Remonstrantie', vandaar hun naam Remonstranten. In de tweede helft van de 17e eeuw en in het begin der 18e eeuw hadden de Arminianen aan deze plaats hun kerkgebouw. Dit gebouw behoort sedert 1727 toe aan de Doopsgezinden of Menisten (Mennonieten), aanhangers van de leer van Menno Simonez (1496-1561, die tot 1536 pastoor was van het Friesche dorp Witmarsum. De plaats werd daarom ook wel (bijv. 1850-1860) Mennonietenplaats genoemd." (Teunissen 1933)
"Arminiaansche plaats : Open plaats zonder uitgang" (Legger B 1859, nr. 129)
verdwenen naam; zie Arnhemsestraatweg, Griftdijk Zuid
De Groote Weg van Arnhem naar Nijmegen werd begin 20e eeuw in Lent aangeduid met de naam Straatweg, later Arnhemschestraatweg, maar ook de namen Griftdijk en Rijksweg werden gebruikt. De weg begon op de noordelijke oever van de Waal bij de gierbrug (veerpont) en liep langs De Grift naar de grens van de gemeente Valburg.
Voor de vaststelling van de straatnamen door de gemeenteraad hadden de huizen in Lent (gemeente Elst) wijkgebonden huisnummers voorafgegaan door de wijkletter K. Na het raadsbesluit d.d. 8 november 1935 kregen de huizen aan deze weg straatgebonden huisnummers die gekoppeld waren aan verschillende straatnamen.
verdwenen naam; zie Griftdijk Noord, Griftdijk Zuid, Oosterhoutsedijk, Spoorstraat (Lent)
Besluit B&W d.d. 31 maart 1936: Arnhemscheweg
Raadsbesluit d.d. 18 oktober 1973: Arnhemseweg
Besluit B&W d.d. 24 september 1974: inwerkingtreding
Raadsbesluit d.d. 12 september 1990: General James Gavinweg
Raadsbesluit d.d. 2 maart 2016: Keizer Traianusplein (per 5 mei 2016)
De naam Arnhemscheweg is in de loop van 1947 stilzwijgend gewijzigd in Arnhemseweg.*
Arnhemscheweg No. 1 was het 'Posthuisje van het Ministerie van Defensie.' (Woningkaarten 1920-1946)
verdwenen naam; zie General James Gavinweg, Griftdijk Zuid
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Arnhemshof
Arnhemshof was de door B&W voorgestelde naam voor de groenstrook in het kwartier Arnhem aan de oostzijde van de huidige Hommelstraat.
niet-bestaande naam; zie Vierkwartierenbuurt
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Arnhemstraat
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Hommelstraat
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Hommelstraat
niet-bestaande naam; zie Vierkwartierenbuurt, Hommelstraat
openbare ruimte ID 0268300000000264
wijk 01 Stadscentrum
raadsvoorstel d.d. 11 maart 2008 (40/2008)): Klein Bethlehem
Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Arnold van Akenplein
plein op de Hessenberg tussen Kroonstraat en Op het Spinhuis
Arnold van Lymborch (Arnold van Aken) (14e eeuw), Nijmeegs houtsnijder, vader van Herman, Paul en Johan van Lymborch (Gebroeders van Limburg)
"een zekere Arnold van Limburg, Nijmeegs burger en houtsnijder van beroep, trouwde rond 1380 met de zus van Jan Maelwael, Mechteld of Metta genaamd. Hij werd ook wel Arnold van Aken genoemd. Zijn familie kwam waarschijnlijk uit het hertogdom Limburg via het nabij gelegen Aken naar Nijmegen." (www.noviomagus.nl)
De commissie straatnaamgeving adviseerde op 22 april 2008 om Klein Bethlehem uit raadsvoorstel 40/2008 de naam Arnold van Akenplein te geven. De gemeenteraad stemde op 7 mei 2008 unaniem in met het amendement 'Historische straatnaam, historische plek' (1e indiener: Noël Vergunst, GroenLinks). Eind juli of begin augustus 2019 is alsnog een straatnaambord met de naam Arnold van Akenplein aangebracht.
De adressen Op het Spinhuis 2 t/m 62 Nijmegen (begin geldigheid: 26-07-2018) van 31 appartementen in het voormalige R.K. Weeshuis zijn per 9 juli 2019 gewijzigd in Arnold van Akenplein 2 t/m 62 Nijmegen.
zie Hessenberg¹, Gebroeders Van Limburgplein
raadsvoorstel d.d. 11 maart 2008 (40/2008)): Arnold van Akenstraat
Raadsbesluit d.d. 9 april 2008: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 7 mei 2008: Groot Bethlehem
niet-bestaande naam; zie Arnold van Akenplein
openbare ruimte ID 0268300000000863
wijk 05 Hunnerberg
Raadsbesluit d.d. 22 augustus 1951: Arnoldstraat
Arnold van Egmond (Aarnout van Egmond) (Egmond-Binnen 14 juli 1410 – Grave 23 februari 1473); zie www.biografischportaal.nl
"Naar Arnold van Egmond (1410-1473), hertog van Gelre en graaf van Zutphen (1423-1473); voerde om het bezit van Gelre langdurige oorlogen met Adolf van Berg en Gulik. Maakte Philips van Bourgondië tot zijn tegenstander; deze trachtte Arnold's zoon Adolf tot ruwaard te doen erkennen. Adolf nam in 1465 zijn vader gevangen en dwong hem tot afstand. Karel de Stoute herstelde Arnold in zijn heerschappij tegen verpanding van zijn hertogdom." (Hendriks 1987)
De Arnoldstraat ligt in het verlengde van Museum Kamstraat (richting Batavierenweg).
pand ID 0268100000002935
wijk 01 Stadscentrum
kadastrale gemeente Nijmegen, Sectie C (1822): Het Arsenaal (het Arsenaal, Het Arsenaal)
"Na opheffing van het ter plaatse aanwezige klooster in 1591 is het kloostergedeelte omgebouwd tot woonruimten. In 1778 verkocht de staat het gebouw aan particulieren ter bewoning. In 1818 kocht de staat dit weer terug met het doel het gedeeltelijk te amoveren en ter plekke een artillerie- of tuighuis te bouwen, dat in 1824 gereed kwam.
Tot 1908 maakte het deel uit van het kazernecomplex Mariënburg, het werd op 10 maart van dat jaar gemeente-eigendom en later ingericht als stadswerkplaats. In 1938 verhuisde deze naar de Dominicanenstraat, terwijl het Arsenaal werd ontruimd. Als nieuwe bestemming werd ondermeer gedacht aan de huisvesting van het gemeente-archief. Deze plannen konden niet worden gerealiseerd in verband met het uitbreken van de tweede wereldoorlog. Pas op 23 maart 1978 was het gebouw, na een grondige verbouwing, gereed om als huisvesting voor het gemeente-archief te dienen." (Hendriks 1987)
Het Arsenaal (Arsenaal), Arsenaalpoort 1 t/m 18 Nijmegen, is een rijksmonument.* Het pand heeft sinds 2005 een gemengde commerciële en culturele bestemming.
openbare ruimte ID 0268300000000221
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 6 april 1978: Arsenaalgas
Raadsbesluit d.d. 17 maart 2004: Arsenaalgas
"Deze gas loopt via een trappartij langs de achterzijde van het Arsenaal, en heeft via de Passage Mariënburg aansluiting met de Ziekerstraat." (Hendriks 1987)
De Arsenaalgas kreeg deze naam in 1978 na de verbouwing van het Arsenaal tot gemeentearchief. Na de aanleg van de Moenenstraat heeft de plaats achter het Arsenaal in 2004 de naam Arsenaalplaats gekregen; de Arsenaalgas ligt sindsdien op de plaats van de verdwenen ingang van Passage Mariënburg aan de kant van Mariënburg.
openbare ruimte ID 0268300000000220
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 6 april 1978: Arsenaalgas
Raadsbesluit d.d. 17 maart 2004: Arsenaalplaats
zie Arsenaalgas
openbare ruimte ID 0268300000000219 (weg)
wijk 01 Stadscentrum
Raadsbesluit d.d. 15 december 1999: Mariënburg
Raadsbesluit d.d. 17 maart 2004: Arsenaalpoort
onderdoorgang Arsenaal, verbinding tussen Marikenstraat en Arsenaalplaats, richting Moenenstraat
zie Arsenaalgas
openbare ruimte ID 0268300000000323
woonplaats Oosterhout gemeente Nijmegen (historisch)
woonplaats Nijmegen (per 1 januari 2010)
wijk 50 Oosterhout
Raadsbesluit d.d. 7 juli 1999: Asdonksestraat
Asdonkse, kers
zie De Boomgaard
openbare ruimte ID 0268300000000864
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 27 juni 1962: Assumburgstraat
ptt post 1978: assumburgstr
"Genoemd naar de waterburcht bij Heemskerk in N. Holland, gebouwd tussen 1530 en 1538." (Hendriks 1987)
zie www.kasteleninnederland.nl
zie Kastelenbuurt
openbare ruimte ID 0268300000000865
wijk 21 Wolfskuil
Raadsbesluit d.d. 14 november 1928: Asterstraat
ptt post 1978: asterstr
"Het oudste deel van deze straat werd vroeger in den volksmond Mariastraat genoemd. Zie o.m. P. 1908." (Teunissen 1933)
aster, sterbloem, plantengeslacht (Asteriflorae)
zie Bloemen- en plantenbuurt, Rozenbuurt
De Asterstraat ligt in het gedeelte van de wijk Wolfskuil tussen Graafseweg en de spoorlijn Tilburg - 's-Hertogenbosch - Nijmegen.
openbare ruimte ID 0268300000001764
wijk 60 Ressen
Raadsbesluit d.d. 12 november 2014: raadsvoorstel afgevoerd
Raadsbesluit d.d. 19 november 2014: Astrid Lindgrenhof
Raadsbesluit d.d. 16 december 2015: korter onderschrift
Astrid Lindgren (Astrid Anna Emilia Ericsson) (Vimmerby 14 november 1907 – Stockholm 28 januari 2002), Zweedse schrijfster
zie Grote Boel¹
openbare ruimte ID 0268300000001658
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 8 juni 2011: Asturiëstraat
Prinsdom Asturië (Principado de Asturias), autonome regio in het noordwesten van Spanje met de hoofdstad Oviedo
zie Lentseveld¹
openbare ruimte ID 0268300000000866
wijk 04 Altrade
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Athlonepad
fiets- en voetpad op de plaats waar vroeger de Julianastraat lag
zie Athlonestraat, Julianastraat
openbare ruimte ID 0268300000000867
wijk 04 Altrade
intern beraad 1884: Athlone-Straat
Raadsbesluit d.d. 14 december 1895: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 8 februari 1896: aangehouden
Raadsbesluit d.d. 22 februari 1896: Athlonestraat
Raadsbesluit d.d. 9 september 1899: Athlonestraat
Nijmegen 1900: Athlonestraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Athlonestraat
Besluit B&W d.d. 13 februari 1942: Athlonestraat
Besluit B&W d.d. 19 september 1944: Julianastraat (gedeelte)
ptt post 1978: athlonestr
Godard van Reede (Amerongen 4 juni 1644 – Utrecht 11 februari 1703), heer van Ginkel, eerste graaf van Athlone, veldmaarschalk in dienst van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en generaal in dienst van het Koninkrijk Engeland; zie www.biografischportaal.nl
"Godard Baron van Reede van Ginckel, Graaf van Athlone, 1640-1702, was hoofd van het Staatsche leger bij den mislukten aanslag der Franschen op Nijmegen 11 Juni 1702. ('Zie Franschestraat')." (Teunissen 1933)
"Godard Adriaan van Rheede-Ginckel, graaf van Athlone, baron van Agrim, vrijheer van Amerongen, *1644, †1703, zoon van Godard, heer van Amerongen. Maakte een militaire carrière; begeleidde Willem III 1688 als luitenant-generaal naar Engeland; streed 1690 aan de Boyne; werd 1691 belast met het opperbevel over de Engels-Hollandse strijdkrachten in Ierland; nam 1691 de stad Athlone; 1693 graaf van Athlone; onderscheidde zich in de Negenjarige Oorlog als generaal o.a. bij Neerwinden, Namen en Givet; streed in de Spaanse Successieoorlog en verhinderde Boufflers Nijmegen te verrassen; 1703 [lees: 19 oktober 1702 /RE] veldmaarschalk van het Staatse leger." (Nijhoffs Geschiedenislexicon 1981, p. 479)
Athlone, stad 110 km ten westen van Dublin aan de rivier de Shannon (langste rivier van Ierland), gedeeltelijk in Roscommon en gedeeltelijk in County Westmeath, meest centraal gelegen stad in Ierland
Athlonestraat was de tijdelijke benaming van de Julianastraat in de periode 1942-1944.*
zie Athlonepad, Fransestraat, Julianastraat
openbare ruimte ID 0268300000000868
wijk 03 Galgenveld
Besluit B&W d.d. 6 augustus 1937: Atjehstraat
ptt post 1978: atjehstr
Atjeh (Aceh), noordelijke deel van het eiland Sumatra
In 1873 verklaarde Nederland aan Atjeh de oorlog. In 1904 lukte het generaal Van Heutsz om Atjeh volledig te bezetten. Atjeh werd in 1949 als onderdeel van Nederlands-Indië overgedragen aan de Republiek Indonesië.
De latere burgmeester Van Schaeck Mathon verwierf in 1875 in Atjeh als adelborst 1e klasse het ridderkruis van de Militaire Willems-Orde.
zie Indische buurt, van Heutszstraat, van Schaeck Mathonsingel
openbare ruimte ID 0268300000000869
wijk 24 Neerbosch-Oost
Raadsbesluit d.d. 22 juli 1964: Aubadestraat
Besluit B&W d.d. 7 oktober 1964: Aubadestraat
ptt post 1978: aubadestr
aubade, ochtendhulde met muziek en/of zang (muziekterm)
De Aubadestraat ligt aan de oostzijde van de Muziekbuurt.
zie Muziekbuurt, Nocturnestraat
zie Augustinuspark
zie Augustinuspark
openbare ruimte ID 0268300000000870
wijk 01 Stadscentrum
intern beraad 1884: Centraalstraat
raadsvoorstel 7 september 1886: Kerkstraat
Raadsbesluit d.d. 11 september 1886: Augustijnenstraat
Adresboek 1892: augustijnenstr
Nijmegen 1900: Augustijnenstraat
Raadsbesluit d.d. 9 juli 1924: Augustijnenstraat
Besluit B&W d.d. 18 oktober 1950: Augustijnenstraat
Raadsbesluit d.d. 24 oktober 1951: inwerkingtreding
ptt post 1978: augustynenstr
"Jaar 1883 (...)
10 November. Besloten een straat te maken, van de Boven- (Stikke-) Hezelstraat naar de Houtstraat en Bloemerstraat. Van het bestuur der R.K. Augustijnenkerk werden daartoe voor f 71.000 drie perceelen aangekocht, n.l. een huis aan de Hezelstraat, een aan de Houtstraat en de bestaande Augustijnenkerk met pastorie. Een nieuwe kerk zou aan de W. zijde dier aan te leggen straat verrijzen." (Van Schevichaven 1901¹)
"De straat is genoemd naar de Augustijnenkerk. De Paters Augustijnen werkten hier vanaf 1637 tot 1818 en hadden sedert 1674 hun kerkgebouw aan het gasje, dat door den bouw der bestaande St. Augustinuskerk en den aanleg der Augustijnenstraat is vervallen. (Zie G.A. Meijer O.P. Katholiek Nijmegen, 2e deel, 1905, bladz. 28 en 73.)" (Teunissen 1933)
zie Beylarplaats, Centraalstraat, Kerkegasje²
"De St. Augustinuskerk, schepping van de bouwmeester Petrus J. Cuypers, werd in de tweede wereldoorlog totaal vernield." (Hendriks 1987)
"de belforttoren van de Augustinuskerk, die de Stevenstoren in hoogte overtrof, werd met de kerk vanaf 1884 tot 1886 gebouwd. Dit indrukwekkende neogotische bouwwerk gold als een der beste scheppingen van Pierre Cuypers. Toch werd een herstel van de zwaar getroffen kerk niet overwogen, want in het stedebouwkundig plan was voor dit bedehuis geen plaats." (Brinkhoff 1982., p. 10)
De naam Kerkstraat werd in 1886 met 11 tegen 6 stemmen verworpen; de gemeenteraad ging vervolgens met 10 tegen 7 stemmen akkoord met de naam Augustijnenstraat. De nieuwe straat uit 1886 was een zijstraat van de Stikke Hezelstraat ongeveer op de plaats waar nu de oostzijde van de Houthof ligt. Het is een van de straten die zwaar getroffen werden bij het bombardement op 22 februari 1944. Bij de wederopbouw is de straat iets in oostelijke richting verlegd waardoor deze nu op de Grote Markt aansluit.
wijk 23 Heseveld
Augustinuspark, Augustijnenpark, Augustijnenbos, Patersbosje, openbaar groen tussen Graafseweg en Oude Graafseweg
Het park is een overblijfsel van de kloostertuin van het Augustijnenklooster St. Joannes a Sacto Facundo (bouwjaar 1925), Graafseweg 274 Nijmegen.
niet-vastgestelde naam; zie Dennendaal
openbare ruimte ID 0268300000000169
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 6 september 1995: Aventurijnpad
aventurijn, avanturijn, kwarts die als edelsteen wordt gebruikt; met veel kleine insluitsels van gekleurde mineralen
zie Edelstenenbuurt. Steegherpark
openbare ruimte ID 0268300000001660
woonplaats Lent
wijk 70 Lent
Raadsbesluit d.d. 8 juni 2011: Ávilastraat
Ávila, 1) provincie in de autonome Spaanse regio Castilië en León; – 2) hoofdstad van de gelijknamige provincie
Bij de Eisenhowertunnel is een deel van de openbare ruimte tussen de Vrouwe Udasingel en de Ávilastraat niet bij de naamgeving betrokken.
zie Lentseveld¹, Pastoor van Laakstraat
Avilaweg
De Avilaweg (zonder accent) in Mook is naar de Spaanse veldheer Sancho d'Avila (1523-1583) genoemd. Sancho Dávila y Daza werd in Ávila geboren en speelde een belangrijke rol bij de Slag op de
Mookerheide (1574).
openbare ruimte ID 0268300000000871
wijk 14 Hatertse Hei
raadsvoorstel d.d. 30 maart 1955: Stralenstraat
raadsvoorstel d.d. 27 juli 1955: Avondroodvlinderstraat
Raadsbesluit d.d. 31 augustus 1955: Avondroodvlinderstraat
ptt post 1978: avondroodv str
avondroodvlinder, groot avondrood (Deilephila elpenor), olifantsvlinder, grote vlinder
zie Hatertse Hei, Vlinderbuurt, Stralenstraat
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Falk 16e druk (1994): AZALEAHOF
openbare ruimte tussen de Azaleastraat en Cyclamenstraat
De naam staat in 1994 voor het eerst vermeld op de plattegrond van Falk. De huizen (bouwjaar 1975) zijn genummerd aan de Azaleastraat (huisnummers 2 t/m 24 oneven).
niet-vastgestelde naam; zie Azaleastraat (Lent)
wijk 21 Wolfskuil
Adresboek 1905: 2e v hezewijkstraat
Teunissen 1933: Tweede van Hezewijkstraat
Besluit B&W d.d. 15 oktober 1935: Azaleastraat
ptt post 1978: azaleastr
Raadsbesluit d.d. 16 september 2009: Oude Azaleastraat (per 1 januari 2010)
De naam Azaleastraat is met ingang van 1 januari 2010 gewijzigd in Oude Azaleastraat.
verdwenen naam; zie Azaleastraat (Lent), Oude Azaleastraat, Tweede van Hezewijkstraat
openbare ruimte ID 0268300000000395
woonplaats Lent (gemeente Elst) (historisch)
woonplaats Lent gemeente Nijmegen (per 1 januari 1998)
woonplaats Lent (per 10 juni 2009)
wijk 70 Lent
Raadsbesluit Elst d.d. 7 maart 1962: Azaleastraat
Besluit B&W Elst d.d. 3 juli 1968: Azaleastraat
Besluit B&W Elst d.d. 6 oktober 1971: Azaleastraat
Besluit B&W Elst d.d. 27 juni 1973: Azaleastraat
ptt post 1978: azaleastr
azalea, planten van het geslacht Rhododendron uit de heidefamilie (Ericaceae)
B&W van Elst hebben in 1973 besloten dat het pad in Lent tussen de Azaleastraat en de Cyclamenstraat geen aparte naam krijgt, maar onderdeel is van de Azaleastraat.
zie Dorp Lent, Azaleahof, Azaleastraat, Bloemenstraat
openbare ruimte ID 0268300000000872
wijk 16 Hatert
Raadsbesluit d.d. 28 september 1960: Azurietstraat
ptt post 1978: azurietstr
azuriet, blauw mineraal dat als edelsteen wordt gebruikt
De naam azuriet is afgeleid van het Perzische lazhward, dat 'blauw' betekent.
zie Edelstenenbuurt
zie volgende pagina
